11 دوراهی سرنوشت‌ساز

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای در ابتدای سخنان خود با ابراز تأسف از فقدان دو عالِم فقیه، حضرات آیات هاشمی‌شاهرودی و مؤمن، آنان را استوانه‌های واقعی برای کشور و حوزه‌های علمیه خواندند و تأکید کردند: هر دوی این بزرگواران همواره بدون هیچ چشم‌داشتی در خدمت اهداف انقلاب بودند.
دوگانه‌های همیشگی
رهبر انقلاب اسلامی محور اصلی سخنان خود یعنی نحوه مواجهه با چالش‌ها و حوادث و همچنین اتفاقات مثبت را در قالب 11 دوگانه بیان کردند و گفتند: گاهی اوقات برخورد ما در مواجهه با حوادث و رویدادها «فعال» و چاره‌جویانه است و برخی مواقع نیز برخورد ما «انفعالی» و مبتنی بر گلایه صرف و بی‌تحرکی است.
حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای «مواجهه ابتکاری» و «مواجهه عکس‌العملی» را یکی دیگر از دوگانه‌ها برشمردند و افزودند: در مواجهه عکس‌العملی، حرکت ما تابعی از حرکت دشمن است اما در مواجهه ابتکاری، ابتکار عمل را به‌دست می‌گیریم و از ناحیه‌ای که دشمن تصور نمی‌کند، به او ضربه می‌زنیم.
ایشان با اشاره به «مواجهه مأیوسانه» و «مواجهه امیدوارانه» به عنوان یکی دیگر از دوگانه‌های مطرح در مقابل حوادث و چالش‌ها گفتند: یک دوگانه دیگر «مواجهه از روی ترس» و «مواجهه با دلیری و شجاعت» است.
حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای با تأکید بر این‌که یکی دیگر از دوگانه‌ها، مواجهه با «حزم و تدبیر» و «مواجهه از روی سهل‌اندیشی و سهل‌انگاری» است، گفتند: به عنوان مثال در موضوع فضای مجازی می‌توان دو نوع برخورد داشت؛ یک برخورد همراه با تدبیر و دقت و برخورد دیگر همراه با سهل‌اندیشی و ندیدن پیچیدگی‌های موضوع و سهل‌انگاری و بی‌تفاوتی نسبت به آن.
ایشان «نگاه جامع به تهدیدها و فرصت‌ها» و «نگاه یکجانبه‌ صرف به تهدیدها یا فرصت‌ها» را دوگانه دیگری دانستند و خاطرنشان کردند: یک نمونه برای این دوگانه، موضوع نحوه مقابله با دشمنی آمریکاست که می‌توان تهدیدها و فرصت‌ها را با هم دید یا این‌که فقط تهدیدها یا فقط فرصت‌ها را دید که هریک از این دو نوع برخورد، قطعا پیامدها و آثاری دارد.
رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر این‌که «شناخت واقعیت میدان» یا «نشناختن واقعیات» یکی از دوگانه‌های اساسی در مواجهه با چالش‌ها و حوادث است، افزودند: در مسائل داخلی، دشمن و دنباله‌های او تلاش زیادی می‌کنند تا جایگاه خودی را ضعیف و جایگاه دشمن را قوی نشان دهند و در نهایت این‌گونه القا کنند که کشور با مشکلات لاینحل فراوانی مواجه شده و امکان هیچ اقدامی نیز وجود ندارد.
حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای گفتند: یک نمونه دیگر مسائل منطقه است؛ اگر ما از موقعیت و جایگاه خود در منطقه و از این واقعیت که دشمن در منطقه از ما حساب می‌برد مطلع نباشیم، یک‌جور عمل خواهیم کرد اما اگر نسبت به این واقعیات آگاهی داشته باشیم، جور دیگری عمل خواهد شد. ایشان در همین خصوص تأکید کردند: کسانی که درباره حضور جمهوری اسلامی ایران در منطقه مطالب و سخنان نادرست و نابجایی را مطرح می‌کنند، در واقع در حال کمک به نقشه دشمن هستند.
رهبر انقلاب اسلامی در بیان یکی دیگر از دوگانه‌ها به «مواجهه مبتنی بر مدیریت و کنترل احساسات» و «مواجهه با رهاشدگی احساسات» اشاره و خاطرنشان کردند: یکی از مواردی که ممکن است کشور دچار آسیب شود، موضوع عدم کنترل احساسات عمومی است. من بارها تأکید کرده‌ام که به جوانان اعتقاد و اعتماد دارم اما این به معنای کنترل نشدن احساسات جوانان در جامعه، نیست.
ایشان همچنین در تذکری درباره معنای حقیقی جوانگرایی افزودند: برخی گفته‌اند تأکید اینجانب بر «جوانگرایی» به معنای «پیرزدایی» است، اما این برداشت غلط است و باید درباره معنای جوانگرایی فکر و تعمق کرد.
حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای، «رعایت ضوابط و حدود شرعی و رعایت نکردن این موارد» در مواجهه با حوادث و چالش‌ها را از دیگر دوگانه‌ها برشمردند و گفتند: یک نوع دیگر مواجهه، دوگانه «بهره‌گیری از تجربه‌ها» در مقابل «دوبار از یک سوراخ گزیده شدن» است.
ایشان در همین زمینه به موضوع نحوه مواجهه با آمریکا و اروپا اشاره کردند و افزودند: تجربیات ما از نحوه عملکرد آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها بسیار زیاد است اما تجربه اخیر مربوط به برجام و تعهداتی است که آمریکایی‌ها باید انجام می‌دادند اما زیر آن زدند، در برابر دیدگان ما است و باید در برخورد با آمریکا و جبهه مقابل، از این تجربیات استفاده شود.
حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای در بیان آخرین دوگانه گفتند: یک دوگانه این است که در مواجهه با حوادث، به یکدیگر حمله کنیم و هرکس دیگری را مقصر جلوه دهد یا این‌که از درگیری داخلی پرهیز کنیم و به تعبیر امام(ره) هرچه فریاد داریم بر سر آمریکا بکشیم. ایشان خاطرنشان کردند: دشمن واقعی ما آمریکا است و ما در شناخت دشمن خود دچار خطا نخواهیم شد.

دوراهی‌های سرنوشت‌ساز
حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای در دیدار با نمایندگان مجلس خبرگان با تاکید بر ضرورت ایجاد یک گفتمان و فهم عمیق عمومی درباره نوع و چگونگی مواجهه با چالش‌ها و حوادث به تبیین 11 دوگانه در این زمینه پرداختند.

8 راهکار مواجهه صحیح با چالش‌ها

1. پیروزی‌ها را مربوط به خداوند بدانیم
رهبر انقلاب اسلامی با استناد به آیات قرآنی، نکات مهمی را درباره مواجهه صحیح با چالش‌ها بیان کردند.
حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای با تأکید بر این‌که در منابع دینی ما نحوه مواجهه با پیروزی‌ها و رویدادهای مثبت بیان شده، افزودند: قرآن می‌گوید در مواجهه با پیروزی‌ها دچار غرور نشوید و با تسبیح و استغفار، آن پیروزی را مربوط به خدا بدانید و نه مربوط به خودتان.
ایشان با اشاره به بیانات امام(ره) که همواره دست قدرت الهی را در این انقلاب و حوادث مربوط به آن متذکر می‌شدند، گفتند: امام بزرگوار در مواجهه با پیروزی‌ها، آن را نتیجه لطف و عنایت خداوند متعال می‌دانستند همانگونه که گفتند «خرمشهر را خدا آزاد کرد».
رهبر انقلاب اسلامی به حضور اعجاب‌انگیز و گسترده‌تر مردم در راهپیمایی ۲۲ بهمن امسال نیز اشاره و خاطرنشان کردند: آیا هیچ عامل انسانی می‌تواند ادعا کند که این حضور متراکم و قوی کار او بوده است؟ قطعاً عامل راهپیمایی ۲۲ بهمن امسال جز دست قدرت الهی نبود.
رهبر انقلاب با استناد به آیات قرآن کریم افزودند: در مواجهه با حوادث تلخ نظیر تحریم یا احتمال حرکت نظامی دشمن باید متوجه بود که این حوادث در واقع تحقق سخن پروردگار مبنی بر مقابله دشمنان خدا با مؤمنان و حرکت‌های ایمانی است که درک همین نکته بر ایمان مؤمنان می‌افزاید چنانکه صف‌آرایی مستکبران در مقابل انقلاب اسلامی، بر ایمان ملت ایران افزود.
ایشان افزودند: نظام اسلامی توقع نداشت که سلطه‌گران جهانی در مقابل حرکت ملت ایران ساکت بمانند البته ما باید کاری کنیم که دشمنان حتی به فکر تحریم و اقدام نظامی و دیگر اقدامات نیفتند اما اگر هم افتادند باید کاری کنیم که سرکوب و دچار شکست شوند.

2. دچار ترس نشویم
حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای با اشاره به این‌که نباید در مقابل حوادث دچار ترس و دلهره شد، افزودند: امام خمینی مظهر این توصیه الهی بود و هیچ‌گاه از هیچ حادثه‌ای دچار ترس نمی‌شد.

3. امیدوار باشیم
«پرهیز از نا‌امیدی» نکته دیگری بود که رهبر انقلاب در تبیین «مواجهه صحیح کشور و افراد مؤثر کشور با چالش‌ها و حوادث» مورد تأکید قرار دادند و گفتند: به فرموده پروردگار باید همیشه امیدوار باشیم که در سایه ایمان، توکل، عزم، تصمیم و اقدام، اهداف خود را محقق کنیم و بینی قدرت‌های بزرگ را به خاک بمالیم.

4. پرهیز از شتابزدگی
«پرهیز همه افراد از شتابزدگی و بی‌صبری و بهانه‌گیری» نکته دیگری بود که حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای آن را در مواجهه با چالش‌ها ضروری برشمردند.
ایشان خاطرنشان کردند: باید کمر همت بست و اقدامات لازم را در زمینه‌های گوناگون حتما انجام داد اما بدانیم که تا رسیدن به مقصود صبر لازم است، چرا که همه کارها امکان انجام سریع را ندارند.

5. مرزبندی پررنگ با دشمن
رهبر انقلاب اسلامی همچنین «مرزبندی پررنگ با دشمن را برای مصونیت در مقابل تهاجم نرم»، بسیار لازم خواندند و خاطرنشان کردند: مرزهای فرهنگی نیز همچون مرزهای جغرافیایی نیاز به برجسته‌سازی و مراقبت دارند تا دشمن با فریب و خدعه و نفوذ از این مرزها عبور نکند و بر فضای مجازی و فرهنگ کشور مسلط نشود.

6. به بهانه اختلاف‌نظر دشمنی نکنیم
حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای با وجود تأکید فراوان بر مرزبندی با دشمن، یک نکته حاشیه‌ای اما ظریف را هم توصیه کردند و آن این‌که «نباید به خاطر تعصب بجا علیه دشمن، مخالفان نظر خود را به همراهی با دشمنان منتسب کرد». ایشان در همین زمینه افزودند: وقتی فلان کنوانسیون یا معاهده در کشور مورد بحث است و موافقان و مخالفان استدلال‌ها و دیدگاه‌های خود را مطرح می‌کنند دو طرف نباید یکدیگر را به همراهی با دشمن متهم کنند و به جان هم بیفتند.

7. ضرورت بسیج حداکثری
رهبر انقلاب در پایان دو نکته مهم را مورد تأکید قرار دادند: «ضرورت بسیج حداکثری نیروها در مقابل تهاجم حداکثری دشمن» و «پرهیز از غفلت از ذکر و یاد پروردگار».
ایشان خاطرنشان کردند: دشمن یعنی آمریکا و صهیونیست‌ها امروز همه امکانات و توانایی‌های خود را بر ضد ملت ایران بسیج کرده‌اند و غربی‌ها و اروپایی‌ها نیز به نوعی در حاشیه آنها با ایران دشمنی می‌کنند.
حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای با اشاره به سخنان آمریکایی‌ها درباره اعمال شدیدترین تحریم‌ها علیه ملت ایران افزودند: آنها در مقابل ایران دست به تهاجم حداکثری زده‌اند اما اگر ما به بسیج حداکثری امکانات و توانایی‌های خود اقدام کنیم، به فضل الهی سنگین‌ترین شکست تاریخ آمریکا را نصیب این کشور خواهیم کرد.

8. از یاد خدا کوتاهی نکنیم
رهبر انقلاب در نکته پایانی، با یادآوری سخن پروردگار به حضرت موسی مبنی بر کوتاهی نکردن در ذکر و یاد خدا افزودند: ذکر الهی وسیله و مایه همه توانایی‌هایی است که باید برای تحقق اهداف انقلاب به‌کار گیریم که اگر اینگونه شود خدا با ماست و وعده‌های شیرین و صادق او در حق ملت ایران محقق خواهد شد.