ابعاد نگران‌کننده گزارش آقای «دبیرکل»

این گزارش نشان می‌دهد که ظاهرا دبیرکل فراموش کرده علاوه بر ایران کشورهای دیگری نیز براساس قطعنامه 2231 ملزم به اجرای تعهداتی هستند. گوتیرش تنها در دو پاراگراف، آن هم به صورتی کاملا مبهم، از خروج آمریکا از برجام صحبت می‌کند و سپس گله مختصری هم از این اقدام آمریکا می‌کند که اساس قطعنامه را زیر سوال برده است! اما بعد از این اشاره مختصر، کل گزارش دبیر کل به ادعاهای موهوم کشورهایی چون عربستان علیه ایران می‌پردازد.

یکی از بدعت‌های خطرناکی که در این گزارش نیز دیده می‌شود، استناد گزارش‌های رسمی سازمان ملل به محتوای موجود در شبکه‌های اجتماعی است. استناد به این نوع محتوا نخستین بار اوایل سال جاری میلادی در مورد حادثه شیمیایی در غوطه شرقی سوریه توسط دولت‌های غربی صورت گرفت. سه کشور انگلیس، فرانسه و آمریکا تصاویر و ویدئوهای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی را مدرک انکارناپذیر دست داشتن دولت سوریه در این حمله کردند و کمی بعد به تاسیسات نظامی دولت سوریه حمله کردند. سعودی‌ها هم به تقلید از غربی‌ها با استناد به ویدئوها و عکس‌های منتشرشده از بقایای موشک استفاده شده در حمله حوثی‌های یمن، این موشک را به ایران منتسب کرده‌اند.

دبیرکل، همین ادعاها درباره آثار و بقایای موشکی حملات یمن را کنار هم می‌گذارد و نتیجه می‌گیرد که موشک مورد استفاده موشک ایرانی «قیام ـ1» است. اما این نتیجه‌گیری به وضوح اشتباه است و موشک‌های یمنی در واقع از موشک‌های «اسکاد ب» کره‌شمالی و شوروی کپی‌برداری شده‌اند. دبیرکل اما می‌گوید موشک یمنی‌ها نوعی تغییر یافته از «اسکاد ب» است و در ادامه تنها با استفاده از ادله ادعایی سعودی‌ها نتیجه می‌گیرد که این موشک‌ها مربوط به موشک‌های قیام ایرانی است.

برای دادن وجاهت حقوقی به گزارش خود، دبیرکل به وجود آرم شرکت‌های «صنایع شهید باقری» و «صنایع شهید همت» روی بقایای موشک‌ها اشاره می‌کند. اما آیا او از خود نپرسیده که ایران اگر به یمن موشک ارسال کرده بود، چه نیازی به چاپ نشان خود روی موشک‌ها داشت؟!

به نظر می‌رسد ماجرا از این قرار است که نگرانی اصلی نزدیک شدن موعد برداشته شدن تحریم‌های تسلیحاتی ایران است. براساس قطعنامه 2231 در سال 2020 بخشی از تحریم‌های تسلیحاتی ایران لغو می‌شود. ظاهرا غرب و متحدانش به دنبال راهی برای فرار از این تعهد است و برای این منظور یک نمایشنامه اطلاعاتی کاملا حرفه‌ای نوشته اند تا تسلیحات متعارف ایران را تهدیدی برای صلح و امنیت بین‌المللی به تصویر بکشد.

در این میان بحرینی‌ها هم از دبیرکل سازمان ملل دعوت کردند تا از تسلیحاتی مانند مسلسل و ... بازدید کند که به ادعای آنها از ایران آمده است. دبیرکل نیز می‌گوید این اقدام ایران ناقض پاراگراف 6 از پیوست «ب» قطعنامه 2231 است. از طرف دیگر اماراتی‌ها ادعا کرده‌اند که در شش مایلی بندر عصب در اریتره در نزدیکی سواحل یمن، یک قایق بدون سرنشین توقیف کرده‌اند که مجهز به سیستم‌های راهبری بوده و نشانه‌هایی از ایرانی بودن در آن به چشم می‌خورد! باز هم دبیرکل این ادعاها را پذیرفته است. نکته اینجاست که موارد ادعایی کشورهای عربی علیه ایران دقیقا کپی‌برداری‌شده از گزارش هیات کارشناسان سازمان ملل در مورد یمن است. هیات کارشناسان سازمان ملل در مورد یمن، سالانه گزارشی را در ژانویه برای ارزیابی پایبندی کشورها به تحریم‌های شورای امنیت علیه یمن ارائه می‌دهد. در جدیدترین گزارش (ژانویه 2018)، این هیات اعلام کرده بود: «باتوجه به بقایای موشک‌ها و پهپادهای با منشا ایران، هیات دریافته ایران پایبندی به بند 14 قطعنامه 2216 ندارد.» آمریکا تلاش گسترده‌ای برای استفاده از گزارش این هیات و صدور قطعنامه شورای امنیت علیه ایران کرده بود که البته با مخالفت روسیه، شکست خورد.

شواهد امر نشان می‌دهد که تمامی ادعاها و مدارک در قالب یک راهبرد منسجم از سوی آمریکا و کشورهای عربی منطقه ارائه شده و آنها برنامه مدونی برای بهره‌برداری تبلیغاتی از آنها دارند. اخباری که از تلاش اروپا برای گنجاندن موضوعات موشکی و منطقه‌ای در بسته پیشنهادی به ایران شنیده می شود نیز نگرانی‌ها از همراهی اروپا با این طرح را افزایش داده است. اکنون شاهد یک نبرد تمام‌عیار سیاسی، حقوقی و اطلاعاتی علیه ایران هستیم. این نبرد باید جدی گرفته شده و نهادهای مسئول باید نقش پررنگی در برطرف‌کردن شبهات و ادعاهای مطرح شده از سوی دشمنان داشته باشند چراکه باقی ماندن ابهام در این شواهد و عدم پاسخ مناسب حقوقی ایران به ادعاهای کشورهای غربی و عربی، می‌تواند شرایط را دشوارتر کند.

محقق اورموی
کارشناس دیپلماسی و حقوق بین‌الملل