تحریم‌ها بماند، بود و نبود برجام تفاوتی نمی‌کند

سناریوی اول ایجاد نقش پلیس خوب و بد بین خودشان و اروپاییان است به این معنی که ترامپ برجام را نپذیرفته و به کنگره ارجاع می‌دهد و از آن طرف هم اروپا میدان‌دار شده و اعلام طرفداری از برجام و در عین حال سخن از مذاکره در موضوعات دیگر را مطرح می‌کند با این امید که جمهوری اسلامی ایران مقداری کوتاه آمده و در موضوعات دیگر مذاکره کند و به این ترتیب حد وسطی برای ماندن آمریکا در برجام در نظر گرفته شود.

سناریوی بعدی این است که با مشاهده مواضع محکم و قاطعانه ایران و عدم مذاکره در مورد مسائل غیر هسته‌ای ولو به قیمت بر هم خوردن برجام، آمریکا در برجام بماند اما آن را از درون تهی کرده، تحریم‌ها باقی بماند و در واقع از برجام پوسته‌ای مانده و ماهیت و ذاتش از بین برود.

ایران نباید در بازی طراحی شده از سوی آمریکا قرار بگیرد حتی معتقدم به‌رغم مفید بودن مواضع اروپایی‌ها برای بخش دیپلماسی کشورمان باید در عین حال مراقب باشیم در بازی آنها نیز قرار نگیریم. حرف جمهوری اسلامی ایران روشن است به این معنی که باید تحریم‌ها برداشته شود و در این زمینه اگر خروج آمریکا از برجام مانع تحقق خواسته ما شود به معنی تمام شدن برجام خواهد بود و باید گفت حتی اگر آمریکا در برجام بماند،اما همچنان شاهد باقی ماندن تحریم‌ها باشیم، باز هم برجام را باید پایان‌یافته تلقی کرد. بنابراین باید مراقب باشیم فریب باقی ماندن آمریکا را در برجام همراه با سلب ماهیت از توافق هسته‌ای نخوریم.

باز هم تاکید می‌کنم اگر همچنان جمهوری اسلامی ایران در مواضع خود مستحکم باشد، قطعا آنها عقب نشینی می‌کنند، اما در صورتی که آنها در تصمیم گیری ما شاهد تزلزل یا مواضع چندگانه باشند، مسیر مورد دلخواه خود را پیش خواهند برد.

در مجموع می‌‌توان گفت امروز شرایط بسیار خوبی برای ایران و شرایط بسیار بدی برای آمریکا ایجاد شده است، از این جهت که افکار عمومی دنیا با ما همراه هستند اما در مقابل بجز اسرائیل، عربستان و برخی کشورهای مرتجع منطقه، حتی طرفداران آمریکا قادر به همراهی مواضع این کشور نیستند. بنابراین فرصتی در جهت فعال بودن دیپلماسی رسمی و عمومی ایران است، نباید بخش رسانه‌ای را از دست دهیم و باید از شرایط ایجاد شده در جهت انعکاس مواضع خود در دنیا استفاده کنیم. باید در موضعگیری‌های خود در مورد برجام به صورت لحظه‌ای اقدام کنیم و اجازه ندهیم آمریکا فرصتی در جهت فضاسازی و جوسازی داشته باشد. باید موضع محکم، واکنش و اقدام بموقع داشته باشیم. باید نقض عهدها برای آمریکا هزینه زا باشد و آنها باید بدانند در صورت خروج از برجام هزینه هایشان بیشتر و مضاعف خواهد شد.

دکتر حمیدرضا مقدم‌فر - استاد دانشگاه