ارتقای فرهنگ مصرف دارو

بله، در این مورد افراد باید با داروساز یا سامانه 1490 موضوع را مطرح کنند. البته اگر مصرف دارو در فرد مشکل ایجاد نمی‌کند، می‌تواند مصرف کند.

چرا بعضی داروها را می‌توان و برخی داروها را نمی‌توان همزمان مصرف کرد؟

به علت ایجاد تداخلات دارویی، نباید برخی داروها را همزمان مصرف کرد، چون برخی داروها بر سطح جذب داروی دیگر اثر می‌گذارند و باعث افزایش یا کاهش جذب می‌شوند. بعضی داروها بر متابولیسم کبدی داروی دیگر اثر می‌گذارند. گاه کبد، داروها را دفع می‌کند و ممکن است دارویی تجویز شود که بر داروهای قبلی، اثر تقویت‌کننده داشته باشد.

آیا می‌توان داروهایی را که دو سه ماه تا تاریخ انقضا زمان دارند، مصرف کرد؟

اگر دارو در شرایط استاندارد مخصوص خودش نگهداری شود، تا تاریخ انقضا قابل مصرف است. به طور معمول روی جلد یا جعبه دارو تاریخ انقضا درج می‌شود که براساس روز، ماه و سال یا بر اساس ماه و سال درج می‌شود که البته این دارو تا آخرین روز آن ماه قابل مصرف است.

علل مسمومیت دارویی چیست؟ مسمومیت دارویی شامل چه مواردی می‌شود؟

مسمومیت‌ها اغلب ناخواسته و سهوی است و ممکن است خطای پزشکی باشد یعنی دوز صحیح رعایت نشود. گاه ممکن است خطای داروخانه یا در منزل، خطای بیمار باشد که دارو را به اشتباه بخواند و مصرف کند. دلیل چهارم، تداخلات دارویی است.

مصرف داروها تا چه زمانی مجاز است؟ چرا؟

دارو تا زمان تاریخ انقضا قابل مصرف است. حتی اگر یک روز از تاریخ انقضای دارو گذشته باشد، نباید مصرف شود. اگر تاریخ انقضای دارو سپری شود، به احتمال بسیار زیاد تاثیر زیادی بر بیماری ندارد و همچنین ماده تجزیه و تبدیل می‌شود به ماده‌ای که اثر درمانی ندارد و می‌تواند مسمومیت ایجاد کند.

در رابطه با عوارض و نحوه مصرف آنها چه مرکزی می‌تواند پاسخگو باشد؟

مرکز ملی اطلاع رسانی داروها و سموم با شماره تلفن 1490 پاسخگوی شهروندان است. همچنین این سامانه جوابگوی موارد مسمومیت دارویی است.

به نظر شما بروز تهوع بعد از مصرف دارو از نشانه‌های مسمومیت دارویی است؟

در اثر مصرف بعضی داروها ممکن است تهوع ایجاد شود. دارویی را که تهوع ایجاد می‌کند، فرد باید بعد از وعده ناهار یا شام استفاده کند، اما اگر تهوع بعد از گذشت چند هفته از مصرف دارو ایجاد شود، باید با پزشک مشورت شود و شاید به مسمومیت ربط داشته باشد.

مسمومیت دارویی در چه افرادی بیشتر روی می‌دهد و علت آن چیست؟

از لحاظ سنی در قشرهای خاص مثل کودکان و سالمندان مسمومیت دارویی بیشتر روی می‌دهد. کودکان به علت کنجکاو بودن، دارو را به دهان می‌برند. بنابراین نباید دارو در دسترس آنها باشد. در سالمندان، مسمومیت دارویی زیاد است، به علت این که تداخلات دارویی در این قشر زیاد است. گاهی هم این مساله مربوط می‌شود به فراموشی و مصرف دوباره دارو و ابتلا به مسمومیت که اطرافیان سالمند باید به این مساله توجه کنند.

اگر کسی دچار مسمومیت دارویی شود، چه اقدامی لازم است؟

در صورت بروز هر نوع مسمومیت باید با شماره 1490 یا اورژانس تماس بگیرند و خودسرانه اقدام به درمان نکنند.

دکتر امیر بقایی

داروساز