سوغات بـی‌کیفیت و عامه‌پسند

در تمام این سال‌ها تعدادی از تولیدکنندگان چینی خودرو که با استفاده از شرایط مهیا شده در داخل به میدان‌داری و گاه یکه‌تازی در این بازار عادت کرده‌اند به این نکته مهم پی برده‌اند که برای حفظ موقعیت و بالاتر بردن آمار فروش خود راهی ندارند جز وارد کردن مقداری سرمایه و اعطای تسهیلات به خریداران داخلی تا با این ترفند آنها را از رفتن به سمت دیگر تولیدکنندگان وطنی منصرف کنند. هرچند در نگاه اول محصولات متنوع این تولیدکنندگان که به آپشن‌های روز مجهز هستند و با به‌روزرسانی‌های متداول به سرعت رنگ و لعاب عوض می‌کنند، چشم خریداران داخلی را که به دیدن مدل‌های قدیمی و تکراری تولیدات داخلی عادت داده است به سمت خود خیره می‌کند، اما در نهایت آنها را با مشکلاتی روبه‌رو می‌کند که برای رهایی از آنها به بازار فروش خودروهای دست دوم روی خواهند آورد. در ادامه با محصولات شرکت خودروسازی ام‌وی‌ام ـ چری، ماجرای ورود آن به کشور و محصولات آن آشنا خواهیم شد.

داستان تولد یک خودروساز

شرکت چینی چری در سال 1376/ 1997 تاسیس و دو سال بعد وارد صنعت خودروسازی شد. اولین محموله صادراتی در سال 1380/ 2001 بود که راهی بازارهای جهانی شد. اولین بازار هدف تولیدات این شرکت کشور سوریه بود. پای چری در سال 1386/ 2007 با خودروی ام‌وی‌ام 110 به ایران باز شد. این محصول که نمونه کپی شده خودروی دوو ماتیز بود با توجه به قیمت پایین و تشابهات فراوانی که با نمونه اصلی خود داشت مورد توجه مصرف‌کنندگان ایرانی قرار گرفت. چری در سال 1390/ 2011 در شاخص حجم تولید به رتبه هفتمین خودروساز بزرگ چین دست یافت و با صادرات 25 درصد از کل تولیدات خود، در آن سال بزرگ‌ترین صادرکننده خودروی سواری این کشور لقب گرفت. این شرکت در سال 1386/ 2007 با سرمایه‌گذاری مشترک با بزرگ‌ترین شرکت سهامی رژیم صهیونیستی به نام ILCO زیرمجموعه جدید خود را با نام Chery- Quantum تاسیس کرد که البته در سال 1390/ 2011 به Qoros Auto تغییر نام داد؛ «کوروس» قرار است نام برند لوکس چری برای حضور در بازارهای اروپایی و آمریکایی در سال‌های آینده باشد. عمده سهام چری اکنون در اختیار دولت چین است.

شرکت صنایع خودروسازی مدیران که با نام مدیران‌خودرو شناخته می‌شود نیز یک شرکت مونتاژ خودروی ایرانی است، که از سال 1381 فعالیت خود را در منطقه ویژه اقتصادی ارگ جدید و در شهر بم آغاز کرد. این شرکت یکی از زیر مجموعه‌های شرکت کرمان خودرو است و محصولات خود را از همان کارخانه‌ای به بازار عرضه کرد که مردم آن را با محصولات ممتاز و بی‌رقیب آن روز یعنی دووموتورز می‌شناختند.

اکنون که 14 سال از حضور این برند چینی در بازار می‌گذرد؛ به نظر می‌رسد فرصت مناسبی است تا به گوشه‌ای از معایب و کاستی‌های هرکدام از این محصولات اشاره کنیم. هرچند برای اظهارنظر در مورد نمونه‌های جدیدتر مانند آریو 5 و تیگو 5 که هنوز به طور جدی وارد بازار نشده و آزمایش واقعی خود را نشان نداده‌اند، فرصت کافی وجود دارد.

ضعف ایمنی ام‌وی‌ام 110 (Chery QQ)

ایمنی خودرو یکی از بزرگ‌ترین عواملی است که خودروسازان خود را موظف به رعایت آن در ساخت محصولاتشان می‌دانند. وقتی صحبت از ایمنی خودرو و حفظ سلامت سرنشینان به میان می‌آ‌ید ام‌وی‌ام 110 خودرویی است که در بسیاری از رده‌بندی‌ها رتبه ضعیف‌ترین و ناامن‌ترین خودرو را از آن خود کرده است. هرچند کارشناسان تاکنون درخصوص ایمنی بسیار ضعیف این خودرو بسیار صحبت کرده‌اند، هیچ اقدامی به منظور لغو مجوز تولید یا ایمن‌سازی آن از طرف شرکت مدیران خودرو انجام نشده است. در شرایطی که براساس شنیده‌ها ام‌وی‌ام 110 مجوز تردد در جاده‌های چین را به دست نیاورده است، شاهد حضور پررنگ آن در جاده‌های شهری و حتی بین‌شهری کشورمان هستیم؛ جاده‌هایی که عبور خودروهای نیمه‌سنگین و سنگین بر میزان خطرآفرینی آن می‌افزایند.

ضعف دیسک و صفحه کلاچ چری 315 (فالوین)

چری فالوین که در ایران به نام ام‌وی‌ام315 عرضه می‌شود در نمونه‌های اولیه با مشکل شایع و فراگیر داغ کردن صفحه کلاچ مواجه بود و بسیاری از مالکان خود را در مسیرهای کوهستانی و پرترافیک ناامید می‌کرد. هرچند براساس گفته‌های مالکان این خودرو، این مشکل تا حدودی در نمونه فیس‌لیفت آن برطرف شده، هنوز نمی‌تواند سرنشینانش را در عبور از شیب‌ها و جاده‌های کوهستانی راضی نگه‌دارد. ضعف در سیستم انتقال قدرت از موتور به چرخ‌ها همچنان باقی است و اغلب مالکان از پایین بودن کشش این خودرو اظهار نارضایتی می‌کنند.

قطع و وصل شدن مکرر کمپرسور کولر

یکی از شایع‌ترین مشکلاتی که دارندگان ام‌وی‌ام، بخصوص ام‌وی‌ام 315 در فصل گرم تابستان با آن روبه رو هستند؛ قطع و وصل شدن پی در پی کمپرسور کولر است. این قطعه که ارتباط مستقیمی با موتور خودرو و قدرت خروجی آن دارد برای فعالیت و ادامه کار بخش عظیمی از قدرت موتور را به خود اختصاص می‌دهد و اگر تجربه رانندگی با این گونه خودروها را داشته باشید همزمان با قطع و وصل شدن کمپرسور کولر شاهد افت بیش از حد توان موتور خواهید بود. این مشکل که گاه باعث از بین رفتن کمپرسور و تحمیل هزینه‌ بسیار زیاد برای مالکان خودرو می‌شود به دلیل تزریق بیش از حد گاز درون سیستم به وجود می‌آید.

البته فراخوانی نیز از سوی نمایندگی‌های مجاز مدیران خودرو برای رفع این مشکل صادر شده است، ولی این پرسش مطرح می‌شود که آیا نمی‌توان در زمان تولید خودرو از میزان کافی تزریق گاز مطمئن شد تا باعث به وجود‌آمدن مشکلات بعدی برای هموطنان نشود؟ براساس اطلاعات به دست آمده از گزارش‌های میدانی جام‌جم، این بی‌دقتی علاوه بر اتلاف وقت دارندگان این گونه خودروها در مراکز خدمات‌رسانی، آنها را به پرداخت هزینه‌های شارژ مجدد نیز وادار کرده است. در این مورد خاص یکی از دارندگان ام‌وی‌ام 315 که با پرداخت 340هزار ریال (تزریق 2 واحد گاز به مبلغ 170 هزار ریال برای هر واحد) در نمایندگی مدیران‌خودرو هنوز با مشکل قطع و وصل کمپرسور دست به گریبان بوده است، به جام‌جم می‌گوید: پس از تکرار این مشکل و مراجعه به مراکز تعمیر کولر غیررسمی و با پرداخت 200 هزار ریال، تنها با خارج کردن گاز اضافی از سیستم مشکل قطع و وصل شدن‌های بی‌دلیل کمپرسور از بین رفت.

معضل کمک‌فنر ام‌وی‌ام 530 و پیشنهادهایی برای رفع آن

یکی دیگر از شایع‌ترین مشکلاتی که دارندگان ام‌وی‌ام 530 با آن روبه رو هستند عملکرد ضعیف کمک‌فنرهای جلو در این خودرو است. برخلاف تصور عمومی از نرم و بی‌صدا بودن سیستم تعلیق، متاسفانه وجود صداهای آزاردهنده در کمک‌فنرهای این خودرو و انتقال ضربه‌های ناشی از دست‌انداز و موانع جاده به اتاق و حتی به فرمان، دارندگان این خودرو را بر آن داشته تا به امتحان راه‌های مختلف برای رهایی از آن دست بزنند. برخی از آنها عبارتند از:

1ـ تعویض کمک‌فنرهای موجود با نمونه‌ای که در خودروی ماکسیما به کار برده می‌شود (این کار هم هزینه‌ای بالغ بر 75هزار تومان به دارنده خودرو تحمیل خواهد کرد و هم باعث افزایش ارتفاع جلوی خودرو می‌شود).

2ـ تعویض با کمک‌فنر مزدا 323. برای این کار باید قسمت اضافی روی بدنه کمک‌فنر حذف شود.

3ـ تعویض با کمک‌فنر فیات پاندا. این کمک‌فنر که ساخت کشور یوگسلاوی است در مقطع زمانی خاصی برای رفع مشکل معرفی شده بود.

4ـ اضافه کردن بوش لاستیکی بین فنرهای جلو، تعویض با کمک‌فنر پراید، گازی کردن کمک‌فنر فابریک و کوتاه کردن فنر نیز از دیگر راهکارهای پیشنهاد شده در این مورد است.

صدای زوزه جعبه دنده و پیشنهاد رفع آن

یکی دیگر از مشکلاتی که صاحبان خودروهای چینی را آزرده خاطر کرده صدای بیش از حدی است که هنگام حرکت از جعبه دنده به گوش می‌رسد. این مشکل که گاه در خودروهای وطنی نیز به چشم می‌خورد گویا در مدل‌های مختلف ام‌وی‌ام عمومیت بیشتری داشته و با مرور نظرات کاربران گروه‌های موجود در شبکه‌های مجازی می‌توان آن را به کرات مشاهده کرد.

در همین زمینه مصرف‌کنندگانی نیز هستند که با دانش فنی بیشتر و همچنین صرف وقت بیشتر راهکارهایی برای رهایی از این مشکلات ارائه کرده‌اند. براساس نظرات کارشناسان، روغن واسگازین مصرفی در جعبه‌دنده‌های به کار گرفته شده در این خودرو کیفیت خوبی ندارد و راهکار رفع آن را تعویض سریعش عنوان کرده‌اند. در همین زمینه یکی از دارندگان این خودرو پیشنهاد می‌کند برای از بین بردن صدای زوزه در جعبه دنده ام‌وی‌ام 315 باید 3/1 لیتر واسگازین با گرید 80w90 را با یک لیتر واسگازین گرید 75w90 ترکیب کرده و با روغن موجود در جعبه دنده جایگزین کرد.

مالکان ام‌وی‌ام 315 می‌گویند سیستم جعبه دنده این خودروها به گونه‌ای است که راننده نمی‌تواند براحتی خودرو را در دنده عقب قرار دهد و برای این کار ابتدا باید خودرو را در دنده 4 قرار داد و پس از آن دنده را در وضعیت عقب جاگذاری کرد!

ضعف در سیستم ترمز

هرچند خودروهای مورد بحث در این مقاله دارای سیستم ای‌بی‌اس (ABS) بوده و باید عملکرد بسیار مناسبی در زمان خطر داشته باشند، اما با مراجعه به تجربیات رانندگان درمی‌یابیم ام‌وی‌ام از ناحیه ترمز بشدت دچار ضعف است. سیستم ترمز این خودرو که بنابر اظهار رانندگان در مقایسه با پژو206 بسیار ضعیف‌تر است، نمی‌تواند انتظار راننده را در مواجهه با موانع برطرف کند. این ایراد در مرحله اول به جنس نامرغوب لنت ترمز و در مرحله بعد به ساختار نامناسب کالیبر ترمز و مکانیسم عملکرد آن بازمی‌گردد.

مشکلات ریز و درشت عمومی

در کنار همه مشکلاتی که در مدل‌های مختلف ام‌وی‌ام وجود دارد و به برخی از آنها اشاره شد، مشکلات دیگری نیز در این خودروها به چشم می‌خورد. اغلب دارندگان این برند از وارد شدن صدای باد داخل کابین بعد از سرعت‌ 80 کیلومتر بر ساعت شکایت دارند. بسیاری دیگر نیز از خش‌خش و نویز در سیستم صوتی شکایت دارند و به این مساله اشاره می‌کنند که این سیستم در مواردی به طور تصادفی حالت‌های رادیو و سی‌دی را با یکدیگر تعویض می‌کند. پایین بودن کیفیت روکش صندلی‌ها و مواد پلاستیکی استفاده شده در داشبورد، رودری‌ها و سایر تجهیزات داخلی کابین نیز از دیگر مشکلاتی است که دارندگان این خودرو با آن مواجه هستند. شاید همین مساله باعث به وجود آمدن صداهای اضافی در داخل کابین و داشبورد این‌گونه خودروها شده باشد.

قطعات یدکی؛ کمیاب و گران‌قیمت

ضرب‌المثل قدیمی «هر ارزانی بی‌دلیل نیست» برای همه ما ایرانیان آشناست. اگر این روزها برای خرید لوازم یدکی مورد نیاز که فقط به حوزه خودرو نیز محدود نمی‌شود به فروشندگان مراجعه کنیم با انبوهی از تولیدات چینی روبه‌رو می‌شویم که تا اندازه بسیار زیادی بی‌کیفیت هستند و دوام کافی ندارند. اکنون صحبت از تولیداتی است که ذاتا ساخت چین هستند و پایین‌بودن عمر مفیدشان نباید چندان دور از ذهن باشد.

یکی از مصرف‌کنندگان که برای همسرش ام‌وی‌ام 110 خریداری کرده است به جام‌جم می‌گوید: بعد از مدتی تصمیم گرفتیم خودروی‌مان را عوض کنیم. فقط به این دلیل که همسرم برای تعمیر یا تعویض قطعات آن مجبور بود هفته‌ای یکبار به تعمیرگاه برود.

مساله دیگر قیمت نسبتا بالاتر قطعات این گونه خودروها نسبت به سایر برندهاست. به عنوان مثال قیمت چراغ جلو مزدا 3 که در گروه قیمتی خودروهای بالای 70 میلیون تومان قرار دارد، 210هزار تومان است، در حالی که چراغ جلوی ام‌وی‌ام 530 که قیمتی حدود 51 میلیون تومان دارد، با قیمت 240 هزار تومان به فروش می‌رسد.

نداشتن بعضی تجهیزات جانبی در خودروهای صفر کیلومتر نیز از دیگر مشکلاتی است که برای تامین آنها بار مالی زیادی را به خریداران تحمیل می‌کند. سینی زیر موتور یکی از بارزترین آنهاست. این قطعه که به صورت عادی در خودروها نصب نمی‌شود در نمایندگی‌ها قیمتی حدود 180 هزار تومان دارد که البته همین قطعه در فروشگاه‌های آزاد با قیمتی حدود 120 هزار تومان قابل تهیه است.

بررسی‌های رسمی کیفیت

تا اینجا تمام مطالب ذکر شده نتیجه تحقیقات میدانی‌ای بود که از دارندگان خودروی ام‌وی‌ام به دست آمده بود. اما با نگاهی به آمار ارائه شده از سوی شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران به این حقیقت دست می‌یابیم که نتیجه آزمایش‌های این موسسه نیز صحبت‌ها و اعتراضات مصرف‌کنندگان را تایید می‌کند. براساس فهرست ارائه شده که تمام خودروهای ساخت داخل را شامل می‌شود، تمام محصولات شرکت مدیران خودرو بجز تیگو 5 و ام‌وی‌ام 315 نیو، همگی فقط یک ستاره کیفیت را در کارنامه خود دارند. این در حالی است که محصولاتی مانند مزدا 3 نیو که توسط شرکت بهمن موتور عرضه می‌شود دارای سه ستاره کیفیت، کیا سراتو از شرکت سایپا دارای سه ستاره کیفیت و دنا از شرکت ایران‌خودرو دو ستاره کیفیت را از آن خود کرده‌اند. در همین فهرست تیگو 5 و ام‌وی‌ام 315 نیو که جزو آخرین تولیدات مدیران خودرو است، موفق به کسب دو ستاره ایمنی شده‌اند. این دو محصول را پیش‌تر در همین صفحه با نمونه‌های رقیبش مورد نقد و بررسی قرار داده‌ایم.

محمدرضا نجفی

جام‌جم