خانه پروین اعتصامی/ عکس

این منازل گرچه صاحبان دیگر پیدا کرد ولی توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری شد و به ثبت ملی رسید. معماری این خانه‌ها متعلق به دوره پهلوی اول است. منزل تبریز توسط سازمان میراث فرهنگی مرمت و بازسازی شده است و این خانه درخیابان عباسی، جنب مسجد میرآقا، کوچه ساوجبلاغی، پلاک ۶ واقع شده این اثر در تاریخ ۲۸ اسفند ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۸۶۸۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

منزل تهران که اکنون در اختیار خانواده دیگری است تا قبل از انقلاب خانه‌ای با متراژ بالا بوده است و عمارت بزرگ و شاه‌نشین داشته است ولی با ساخت دو دیوار در حیاط خانه را به سه قسمت کوچکتر تقسیم کردند. این خانه در سال 84 در فهرست آثار ملی قرار گرفت و آن را ثبت ملی کردند اما اقدامی اساسی برای مرمت آن انجام نشد.

خانه سمت راست چند سال پیش توسط شهرداری منطقه دوازده تهران خریداری شد و با یک بازسازی کامل که در عکس هم مشاهده می شود دراختیار کمیته ملی موزه‌ها (ایکوم) قرارگرفت. کف ساختمان سرامیک شده، نمای بیرونی سفید رنگ و سازه‌های ساختمان نیز تغییر داده شده‌اند. این تغییرات و نوع بازسازی مورد انتقاد سازمان میراث فرهنگی قرار گرفت و معتقد بود که این ساختمان نوسازی شده است.

اما خانه وسط که بخشی از عمارت این ساختمان است در مالکیت دو خواهر قرار دارد. این مالکان خصوصی سعی می‌کنند تا خانه را به هر نحوی که شده نگه دارند. خانواده "آداب" حدود 50-40 سال قبل خانه میانی را از برادر پروین خریده‌اند. اما اکنون رطوبت دیوارها و سقف این عمارت بسیار زیاد است و در برخی از اتاقهای آن بخشی از دیوار و سقف ریخته و یا تبله کرده است. که برای بازسازی آن نتوانسته‌اند از مسئولین پاسخ مناسب بگیرند.

خانه سمت چپ نیز که مالک خصوصی دارد از وضعیت نابسامان این خانه به تنگ آمده است چندی پیش با اعلام شکایت به دیوان عدالت اداری این اثر تاریخی را از فهرست آثار ملی خارج کرد تا با مجوز تخریب و ساخت و سازی که از شهرداری می‌گیرد بتواند به جای این بخش از خانه، آپارتمانی چند طبقه بسازد. این خانه همچنان بلا تکلیف است و وضعیتی مشخص ندارد.

منبع: موسسه مطالعات تاریخ معاصر