خونریزی‌های مدفوعی

بواسیر یا هموروئید که به دلیل برجسته شدن رگ‌های مقعدی ایجاد می‌شود، شایع‌ترین علت خونریزی‌ های مدفوعی است.

در این نوع بیماری معمولا پس از دفع مدفوع، خون دفع می‌شود. در واقع خون از مدفوع جداست و خیلی با آن مخلوط نشده است.

از دیگر بیماری‌های شایع که مشابه همین علامت یعنی دفع خون از مدفوع را دارد، شقاق‌های مقعدی است که به دلیل پارگی‌های ریز اطراف مقعد ایجاد می‌شوند.

این بیماری به دلیل یبوست‌های طولانی و زورزدن‌های پیاپی برای دفع مدفوع ایجاد می‌شود. در مورد خونریزی‌های مدفوعی که خون و مدفوع کاملا با هم مخلوط می‌شوند، شایع‌ترین علت اسهال‌های خونی عفونی است و البته دو بیماری مهم یعنی کولیت زخمی و سرطان روده بزرگ از علل خونریزی طولانی مدت مدفوعی محسوب می‌شود.

از جمله بیماری‌های بسیار شایعی که خونریزی از مدفوع ایجاد می‌کنند میکروب‌ها و انگل‌ها هستند، اسهال‌های خونی که به دلیل این عوامل ایجاد می‌شوند معمولا سیر حادی دارند یعنی طی چند روز ایجاد می‌شود و فرد را دچار اسهال شدید همراه دفع خون می‌کند. اسهال خونی بخوبی قابل علاج بوده و با آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود.

کولیت زخمی بیماری خود ایمنی است که در آن مخاط روده بزرگ با هجوم سلول‌های دفاعی زخم شده و بیمار دچار درد شکم، اسهال و خونریزی می‌شود. این بیماری سیر مزمنی دارد و تا سال‌ها فرد را به مشکل می‌اندازد و بیمار باید دارو مصرف کند.

به دلیل شیوع سرطان روده بزرگ و قابل علاج بودن آن هر گونه خونریزی مدفوعی نیازمند انجام کولونوسکوپی است تا پزشک از سلامت روده بزرگ مطمئن شود.

خوشبختانه در سال‌های اخیر با تحصیل تعداد زیادی از پزشکان در رشته فوق‌تخصصی گوارش انجام کولونوسکوپی کامل میسر شده است.

تاکید بر این نکته ضروری است که در صورت تشخیص زودرس سرطان کولون این بیماری با انجام جراحی کاملا درمان و باعث بهبود کامل بیمار و عمر طولانی او می‌شود و تنها راه تشخیص زودرس این بیماری انجام کولونوسکوپی کامل به دست یک پزشک ماهر است.

اگر چه درد شکم، تغییر اجابت مزاج و خونریزی مدفوعی علائم سه‌گانه سرطان روده بزرگ هستند ولی باید به خاطر داشت که ممکن است یک بیمار فقط دارای درد شکم باشد و سایر علایم را نداشته باشد. کاهش وزن بخصوص در افراد مسن همیشه باید مورد توجه قرار بگیرد.

به عنوان مثال اگر یک فرد شصت ساله دچار دردهای گاه به گاه در شکم است و روز به روز لاغرتر می‌شود، حتما باید به فکر بدخیمی روده بزرگ باشیم و بررسی‌های تشخیصی از جمله کولونوسکوپی را برایش در نظر بگیریم.

در پایان تاکید می‌کنم که در سنین بالا هرگونه خونریزی از مقعد به هر شکل، بخصوص اگر با کاهش وزن یا دردهای شکمی باشد باید با دقت بیشتری بررسی شود.

دکتر رضا کریمی - فوق تخصص بیماری‌های غدد