میوه کالای لوکس می شود

به گزارش خبرنگار ما، آخرین گزارش بانک مرکزی درباره قیمت خرده‌فروشی مواد خوراکی نشان می‌دهد قیمت انواع میوه رو به افزایش گذاشته و این افزایش به حدی است که شاید برخی خانوارها نتوانند برخی اقلام میوه را خریداری کنند.

البته قیمت برخی میوه‌ها در میادین شهرداری مناسب‌تر از سطح شهر است، اما این مساله توجیهی برای رشد قیمت رسمی انواع میوه و کم‌کاری در ریشه‌یابی و انجام اقدامات لازم برای کاهش آن نخواهد بود.

براساس گزارش بانک مرکزی که قیمت میوه‌ها در هفته منتهی به 13 خردادماه جاری را بررسی کرده و تازه‌ترین گزارش از این دست محسوب می‌شود، قیمت هر کیلو سیب قرمز لبنانی در میادین شهرداری به 2500 تومان و در سطح شهر به طور متوسط به 3000 تومان، قیمت سیب زرد لبنانی در میادین به 2300 تومان و در سطح شهر به 3020 تومان، قیمت پرتقال درجه یک در میادین به 1750 تومان و در سطح شهر به 2070 تومان و قیمت لیموشیرین در سطح شهر به 2200 تومان رسید. همچنین قیمت هر کیلو زردآلو در میادین به 3500 تومان و در سطح شهر به طور متوسط به 3700 تومان، گوجه سبز در میادین 1600 تومان و در سطح شهر به 2500 تومان، شلیل و شبرنگ در میادین به 5500 تومان و در سطح شهر به 6500 تومان، گیلاس در سطح شهر به 5800 تومان، هلو در میادین به 5000 تومان و در سطح شهر به 6400 تومان، هر کیلو طالبی در میادین به 730 تومان و در سطح شهر به 1230 تومان، خربزه در میادین به 700 تومان و در سطح شهر به 1600 تومان و هندوانه در میادین به 420 تومان و در سطح شهر به 607 تومان افزایش یافت.

براساس جمع‌بندی صورت گرفته از 13 قلم میوه، قیمت 6 قلم در مقایسه با هفته قبل (هفته منتهی به 6 خرداد ماه جاری) تا 16 درصد افزایش داشته و تنها 2 قلم میوه کاهش قیمت را تجربه کرده و در مورد 4 قلم میوه نیز قیمت‌گیری میسر نبوده است.اما اگر آخرین قیمت میوه با هفته مشابه ماه قبل یعنی 13 اردیبهشت‌مقایسه شود، رشد قیمت‌ها بیشتر نشان داده می‌شود به طوری‌که حداکثر رشد قیمت میوه تا 42 درصد نیز می‌رسد و از بین 13 قلم میوه قیمت تنها 3 قلم کاهش یافته است.

آخرین گزارش بانک مرکزی از رشد قیمت انواع صیفی‌جات نیز حکایت دارد. بر این اساس قیمت هر کیلو خیار در میادین شهرداری به 530 و در سطح شهر به طور متوسط به 780 تومان رسیده است. قیمت گوجه‌فرنگی در میادین به 430 و در سطح شهر به 740 تومان، بادنجان در میادین به 410 و در سطح شهر به 800 تومان، سیب‌زمینی در میادین به 510 و در سطح شهر به 780 تومان و قیمت هر کیلو پیاز در میادین به 300 تومان و در سطح شهر به طور متوسط به 500 تومان رسیده است.

یک بررسی ساده نشان می‌دهد اگر یک خانوار بخواهد برای یک مهمانی ساده 4 قلم میوه و از هر کدام یک کیلو تهیه کند و در این میوه‌ها، میوه‌های رایج تابستانی شامل سیب،‌ زردآلو، هلو و شلیل باشد، اگر این خرید از میادین شهرداری باشد حدود 16 هزار و 500 تومان و اگر از مغازه‌های میوه‌فروشی سطح شهر باشد حدود 20 تا 21 هزار تومان آب می‌خورد. آیا این قیمت‌ها و همچنین تفاوت قیمت میوه میان میادین شهرداری و سطح شهر نشان از نابسامانی در بازار میوه نیست؟ علت این نابسامانی چیست و چه کسی باید جلوی این وضعیت را بگیرد؟

صدرالدین نیاورانی، نایب‌رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران که امر تولید، صادرات و واردات میوه کشور ار مدیریت می‌کند به خبرنگار ما گفت: علت اصلی گرانی میوه دلال‌ها و واسطه‌ها هستند و تا زمانی که نتوان آنها را کنترل کرد، بازار میوه سامان پیدا نمی‌کند.

وی افزود: فکر نکنید تولید میوه در کشور کم است یا باغدار میوه‌اش را گران می‌فروشد که هر دو تصور اشتباه است. ما در سالجاری به علت بارندگی خوب بین 20 تا 50 درصد افزایش تولید میوه در کشور داریم و آنقدر میوه تولید شده که قیمت عمده‌فروشی میوه بزودی به زیر قیمت‌های سال گذشته می‌رسد، به عنوان مثال قیمت هر کیلو گیلاس در عمده‌فروشی سال گذشته 5000 تومان بود که امسال به 3000 تا 3500 تومان خواهد رسید. میوه داخلی 80 درصد سهم بازار را در اختیار دارد لذا در قسمت عمده میوه‌ها شاهد کاهش قیمت خواهیم بود.

خبرنگار ما پرسید: اما این قیمت‌ها در مغازه‌ها قابل مشاهده نیستند و مثلا اکنون قیمت گزارش شده بانک مرکزی درباره قیمت گیلاس در مغازه‌ها 5800 تومان است.این مقام صنفی پاسخ داد: علت اصلی، وجود واسطه‌هاست که تا 50 درصد به قیمت میوه‌ای که به دست مردم می‌رسد، می‌افزاید. باید جلوی اینها گرفته شود.

خبرنگار ما سوال کرد: اما چگونه این کار باید صورت گیرد؟ آیا طرح اجرایی و عملی برای این کار تدوین شده تا مساله از حالت کلی‌گویی درآید؟

وی گفت: اتحادیه طرحی را تدوین و به سازمان حمایت از مصرف‌کننده ارائه داده است که براساس آن ورود و خروج به میدان میوه و تره بار تهران و فعالیت در آن محدود به افراد شناخته شده و دارای کارت مخصوص باشد.

به این صورت که هر دلال و واسطه‌ای نتواند بدون نظارت با یک وانت به میدان بیاید و خرید کند و هر قدر دلش خواست بیرون آن را بفروشد؛ بلکه باید دقیقا مشخص شود دلالان و واسطه‌های میوه چه کسانی هستند.

نیاورانی اظهار کرد: بخش دیگر طرح این است که واسطه‌های فعال در بازار میوه دارای اتحادیه یا تشکل شوند. در این صورت ضریب سودفعالیت واسطه‌ای میوه شفاف و فاصله قیمت از میدان تا مغازه براحتی قابل محاسبه و نظارت است. الان واسطه نه مالیاتی به دولت می‌پردازد و نه ضریب سود مشخصی دارد و همین نکات است که بازار میوه را آشفته کرده است. اگر این طرح ما اجرایی شود تا حد زیادی آشفته بازار میوه سامان پیدا می‌کند.وی خاطرنشان کرد: گرانی میوه 2دلیل جانبی دیگر هم دارد که البته اثرش از وجه اول که همان واسطه‌گری است، کمتر است؛ دلیل اول گران شدن واردات میوه است. میوه‌های وارداتی تا 15درصد سهم بازار میوه داخلی را در اختیار دارند، تعرفه واردات میوه تا پایان اردیبهشت 4درصد بود، اما از ابتدای خرداد به 45 درصد افزایش یافت که این امر باعث، گرانی میوه وارداتی و اثر آن در قیمت کلی میوه در بازار شد.

نیاورانی تصریح کرد: مساله دیگر قاچاق میوه به صورت کانتینری و انبوه از مرزهای زمینی به داخل کشور است. میوه‌های قاچاق حدود 5 درصد سهم بازار میوه کشور را در اختیار دارد و روشن است قاچاق هزینه بالایی دارد و میوه‌ها گران به دست مصرف‌کننده می‌رسد. البته این میوه‌ها ممکن است از نظر بهداشتی دچار بیماری و آفت‌های مختلف باشند و مصرف آنها را اصلا توصیه نمی‌کنیم؛ مانند انگورها که اکثرا به طور قاچاق وارد می‌شوند.وی افزود: ما نمی‌دانیم چه کسی قاچاقچی این میوه است. اما وقتی میوه با این حجم بالا و با کانتینر یخچال‌دار وارد کشور می‌شود و طوری برنامه‌ریزی می‌شود که قبل از فاسد شدن به دست مصرف‌کننده برسد، باید گفت این قاچاق، سازمان یافته است و باید جلوی آن گرفته شود.