آئین عید قربان در ترکمن صحرا

به گزارش مهر، آئین عید قربان در ترکمن صحرا همراه با سنتها و رسومی است که پس از گذر زمان همچنان پا برجا مانده و فراموش نشده است.

در مناطق ترکمن‌نشین استان گلستان نظیر مراوه تپه، بندرترکمن، کلاله و ... خانواده‌ها چند روز قبل از فرا رسیدن عید قربان به نظافت و غبار روبی منازل و محیط اطراف خود پرداخته و خود را برای به جا آوردن مراسم عید بزرگ اسلامی آماده می‌کنند.

صبح روز عید قربان، افراد با بر تن کردن لباسهای نو و آراسته به سوی عیدگاه رهسپار شده و نمازعید را با شکوه هر چه تمام تر برپا کرده و خدا را شاکر می‌شوند و بعد از اقامه نماز عید قربان، خانواده‌ها، قربانی خود را همراه با قرائت دعاها و اذکار مخصوص، ذبح می‌کنند.
 
روز عید قربان، اقوام ترکمن بعد از خواندن دو رکعت نماز عید با خواندن دعای " لبیک اللهم لک لبیک " قربانی خود را انجام می دهند، ترکمن ها روز عید قربان را روزه می گیرند تا با گوشت قربانی روزه خود را باز کنند.
 
استان گلستان تنها استانی است که در بخش هایی از آن عید قربان باشکوه تر از هر جای دیگری جشن گرفته می شود زیرا باوجود تحت تأثیر قرار گرفتن فرهنگ ها و از بین رفتن آداب و سنن قومیت ها، سه طایفه ترکمن، قزاق و کرد از اقوام اهل تسنن استان گلستان این افتخار را دارند که نسبت به رسوم و آیین خود پایبند بوده و آن را فراموش نکند. 
 
بازدید از اقوام، سور دادن به آشنایان و پذیرایی از آنان با گوشت قربانی، برگزاری مسابقات اسب سواری و برپایی مراسم عروسی از جمله آیین های این اقوام است که در اصلی ترین عید آنان یعنی عید قربان که جشن آن سه روز به طول می انجامد، برگزار می شود.
 
دو روز قبل از عید قربان به نام روز "کر" معروف است که کل خانه نظافت و برای عید آذین می شود و یک روز مانده به عید قربان به "قوقون" معروف است که بوی خوش معنی می دهد، در این روز مردم به خانه های همدیگر نان روغنی هدیه می فرستند که با بوی مخصوص خود تمام فضای محل را پر می کند.
 
نان ها "بیشمه" و "چاپاتی" نام دارد که با شیر آن را خمیر می کنند سپس در روغن تفت می دهند و در نهایت به عطر دارچین آغشته می کنند، این شیرینی های خانگی در سینی ها چیده شده و روی دست دخترهای جوان می چرخد تا به اتاق های پذیرایی برسد.
 
مردان نیز با فرا رسیدن عید قربان مانند عید نوروز علاوه بر لباس های نو برای اعضای خانواده، شیرینی و شکلات، آجیل، میوه و گوسفند زنده برای ذبح در روز عید خریداری می کنند. برای همین است که روزهای نزدیک به عید قربان قیمت ها در ترکمن صحرا گران می شود.
 
پس از تدارک مراسم عید، ترکمن ها بهترین لباس های خود را پوشیده و چشم به راه رسیدن عید می شوند، در روز عید قربان همه مردان از کوچک و بزرگ در مراسم نماز عید شرکت می کنند.
 
آنها در حالی که قالیچه های دستباف زنان ترکمن به نام "نمازلیق" را در دست دارند و کلاه سفید برسرشان گذاشته اند دسته دسته به طرف محل نماز عید یا عیدگاه شهر و روستای خود روانه می شوند.
 
پس از برگزاری نماز عید قربان، مردها به خانه های خود برگشته و در هر خانه ای مراسم قربانی انجام می گیرد، بنا به اعتقاد ترکمن ها باوجود این که سه روز برای ذبح قربانی فرصت وجود دارد، بهترین روز برای این کار روز عید است.
 
ترکمن ها برای قربانی کردن، از بین گوسفند، گاو، بز و شتر بهترین و سالم ترین حیوان را انتخاب کرده و معتقدند گوسفند باید یک ساله و نر و ترجیحاً با پوست سفید باشد.
 
اقوام ترکمن، قربانی را برای خانواده ای که دارای استطاعت مالی فراوانی باشد، واجب شمرده و بر این اساس گاهی در برخی از خانواده ها ذبح قربانی به شماره اعضای خانواده انجام می شود.
 
امروز همزمان با سراسر کشور در عیدگاههای گلستان نماز عید قربان برگزار شد . این نماز، ساعت 8 صبح چهارشنبه در  مصلاهای جعمه  گرگان، علی آباد، کردکوی، مینودشت و کلاله برگزار شد.