ناتوانی ناتو در مدیریت راهبردی

ناتو در نهایت با ورود به جنگ افغانستان حوزه فعالیت خود را از مرزهای اروپا خارج و گامی برای حضور در معادلات جهانی برداشت.

نکته قابل توجه در تحرکات ناتو تدوین دکترین این پیمان در شورای راهبردی ناتو به ریاست مادلین آلبرایت وزیر خارجه اسبق آمریکا در اردیبهشت 1389 و در نهایت تصویب آن در نشست وزرای خارجه و دفاع ناتو در 22مهر ماه 1389 می‌باشد.

 هر چند که ناتو در این راهبرد بر ادامه حضور نظامی در جهان به بهانه امنیت بین الملل و مبارزه با تروریسم هسته‌ای ، جنگ با دشمنان در فضای سایبر ،توسعه مناسبات با روسیه و چین و هند ، استمرار جنگ افغانستان و... تاکید کرده اما روند تحولات نشان می ‌دهد که ناتو به رغم ادعاهای مطرح در این دکترین همچنان در مدیریت اهداف اعلام شده با چالشهای بسیاری مواجه است که می‌تواند حتی به تکرار سرنوشت ورشو برای این پیمان منجر شود.

اولا ناتو به رغم ادعای اتحاد در عرصه داخلی با اختلاف‌های بسیاری مواجه است بگونه‌ای که نمود عینی آن را در افغانستان و تاکید برخی اعضا بر خروج از ائتلاف جنگ می‌توان مشاهده کرد. بسیاری از ناظران سیاسی و نظامی تاکید دارند که از دلایل رویکرد ناتو به تدوین استراتژی جدید نه نوعی تلاش برای ایجاد انگیز برای کشورها جهت ادامه عضویت در این پیمان و نیز نمایش ادامه وحدت این کشورها عنوان کرده‌اند.

ثانیا، حضور بازیگران جدید در عرصه جهانی نظیر چین ، روسیه و هند و اتحادیه‌های منطقه‌ای چالشی دیگر برای ناتو است که نمی‌تواند وجود آنها را نادیده بگیرد. رویکرد ناتو به برقراری و توسعه روابط با این کشورها خود گواهی بر این روند است.

ثالثا، نگاه منفی جهانی به ساختار و اقدامات ناتو بویژه پس از اشغال افغانستان چالشی بزرگ برای ناتو است چنانکه حتی افکار عمومی اروپا نیز به صف مخالفان ناتو پیوسته‌اند. این روند می‌تواند تاثیر بسیاری بر فعالیت‌های آینده ناتو داشته باشد.

 رابعا ، استمرار سلطه طلبی آمریکا بر ناتو از جمله مسائل بحران ساز در ناتو است بویژه اینکه بسیاری از کشورها خواستار کاهش نقش آمریکا می‌باشند. آنها تاکید دارند ناتو برای امنیت اروپا بوده و نباید فدای منافع واشنگتن شود.

با توجه به آنچه ذکر شد در نهایت می توان گفت که هر چند ناتو ادعای تدوین راهبردی جدید را مطرح کرده اما در نهایت برای مدیریت این روند با چالشهای داخلی و جهانی بسیاری مواجه است که می‌تواند به ناکامی این طرح‌ها منجر شود هر چند که در تبلیغات خود بر کارآمدی این اهداف تاکید داشته باشند.

قاسم غفوری-جام جم آنلاین