معارف جنگ به روایت صیاد

تبیین معارف جنگ به روایت رزمندگان ارتش جمهوری اسلامی ایران
در پاییز سال ۱۳۷۳ به منظور آشنایی دانشجویان دانشگاه افسری امام علی(ع) با جلوه‌های حماسی و مضامین ارزشی دفاع مقدس، با دعوت از سپهبد علی صیاد شیرازی اولین دوره آموزش‌ تحت عنوان «معارف جنگ» آغاز شد. پس از یک دوره آموزش معارف جنگ، شهید سپهبد علی صیاد شیرازی به این نتیجه رسید که در تکمیل این کار لازم است تشکیلاتی را سازماندهی کند تا با یک تلاش دسته‌جمعی و به‌کارگیری فرماندهان رده‌های مختلف در صحنه‌های نبرد، مدارک لازم را تهیه و آموزش معارف جنگ را به صورتی جامع‌تر انجام دهد؛ لذا بعد از اخذ مصوبه از محضر فرماندهی معظم کل قوا با این مضمون که: «تیمسار صیاد شیرازی؛ تبیین معارف جنگ به‌وسیله شما برای رزمندگان ارتش جمهوری اسلامی ایران، کاری است مفید و به سود ارتش»، شهید صیاد این تشکیلات را سازماندهی و به نام هیات معارف جنگ معرفی نمودند.
معارف جنگ مجموعه‌ای از یافته‌ها، ذخایر و دستاوردهای جبهه‌های نبرد حق علیه باطل است که خداوند متعال به پاس فداکاری‌ها، ایثارگری‌ها و برکت خون شهدای والامقام، نصیب رزمندگان اسلام نموده و از سینه‌های جوشان آنها به سینه‌های پاک و تشنه نسل جوان انقلاب اسلامی منتقل می‌گردد.سازمان افتخاری و داوطلبانه هیات معارف جنگ که با حمایت‌های مادی و معنوی مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا، این رسالت مهم (آموزش معارف جنگ) را با روحیه متعالی بسیجی برعهده گرفته، مفتخر است که با الهام از کلام نورانی خدای متعال مبنی بر «وَالّذینَ جاهـَدوا فِینا لَنَهدِینّهُم سُبُلَنا و اِنّ‌اللهَ لَمَعَ المُحْسِنین»، با صداقت و تلاش دسته‌جمعی در این وادی مقدس گام نهاده و این رسالت افتخارآمیز را که با گرایش «پژوهشی - آموزشی» شکل گرفته است، ادامه دهد و در این راه امید به لطف و یاری خداوند متعال دارد.
     
ثبت رخدادهای دفاع‌مقدس در صحنه نبرد
پس از پایان آموزش‌های نظری معارف جنگ در دانشگاه افسری امام علی(ع) در سال تحصیلی ۷۵-۱۳۷۴، اولین اردوگاه آموزشی - پژوهشی دانشجویان، خرداد سال ۱۳۷۵ در منطقه‌ کردستان تشکیل و دانشجویان از نزدیک با منطقه عملیات آشنا شدند و توسط اساتیدی که خود از فرماندهان عمل‌کننده بودند، نبردهای کردستان را در منطقه بازآموزی نمودند و از این سال به بعد این اردوگاه‌ها در مناطق کردستان و آذربایجان‌غربی و مناطق عملیاتی جنوب همچنان تشکیل گردیده است.
شیوه کار هیات معارف جنگ در گرد‌آوری تجارب جبهه‌های نبرد به این ترتیب بوده که براساس زمان و مکان هر عملیات، جمعی از رزمندگان اسلام که در آن عملیات نقش مهمی را برعهده داشته‌اند، به منطقه عملیات عزیمت نموده و با یادآوری‌ خاطرات خود در صحنه نبرد و برداشت‌های تحریری، صوتی و تصویری، مجموعه‌ای از حقایق و واقعیت‌های تلخ و شیرین را گردآوری نموده و درنهایت بعد از تطبیق آنها با مدارک و اسناد جبهه‌های نبرد در مسیر تدوین قرار می‌دهند. بنابراین امیر ارتش اسلام، شهید سپهبد علی صیاد شیرازی پاییز سال ۱۳۷۳ آموزش معارف جنگ را در دانشگاه افسری امام علی(ع)  آغاز کرد و سپس در پاییز سال ۱۳۷۴ هیات معارف جنگ ‌را بنیان‌گذاری نمود و علاوه‌بر آموزش معارف جنگ به دانشجویان، عملیات‌های کردستان، طریق‌القدس، فتح‌المبین و بیت‌المقدس را برداشت و ضبط میدانی نمود. امیر ارتش اسلام در بیست‌ویکم فرودین ۱۳۷۸ به دست منافقین کور دل شهید و جان به جان‌آفرین تقدیم کرد و هیات معارف جنگ را به عنوان یک «باقیات الصّالحات» از خود بر جای گذاشت.
     
پرچمی که بر زمین نماند!
هیات معارف جنگ پس از شهادت افتخارآفرین امیر سپاه اسلام، شهید سپهبد علی صیاد شیرازی‌ به کار خود ادامه داد و مقام معظم فرماندهی کل قوا، امیر سرتیپ ستاد ناصر آراسته را به سرپرستی این هیات منصوب فرمودند. از این پس نیز کلاس‌های آموزش معارف جنگ همچنان ادامه یافت و اردوگاه‌های آموزشی - پژوهشی دانشجویان به همان ترتیب گذشته در مناطق شمال‌غرب و جنوب کشور تشکیل شد و دانشجویان پس از اتمام آموزش‌های نظری «معارف جنگ» برای آشنایی با مناطق عملیاتی و آموزش‌های عملی به مناطق مزبور اعزام شدند. در راستای برداشت‌های میدانی گذشته، به ترتیب دو عملیات «والفجر۴» و «محرم» نیز در اردیبهشت سال ۱۳۸۰ و اردیبهشت سال ۱۳۸۱ بازآفرینی شد.
     
چاپ و انتشار بیش از ۲۰۰ عنوان کتاب در رابطه با دفاع مقدس
در عین حال آموزش‌های معارف جنگ علاوه‌بر دانشگاه افسری امام علی(ع) به سایر دانشگاه‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران از جمله دانشگاه علوم و فنون شهید ستاری نهاجا، دانشگاه خاتم‌الانبیاء(ص)، پدافند هوایی، دانشگاه امام خمینی(ره) نداجا، دانشگاه فارابی ساحفاجا، دانشگاه علوم پزشکی و کلیه مراکز فرهنگی و آموزشی اجا برای کارکنان پایور و وظیفه تسری یافت. در حال حاضر نیز هرساله اردوگاه آموزش میدانی معارف جنگ متشکل از دانشجویان پنج دانشگاه افسری ارتش (شامل دانشگاه افسری امام علی(ع)، دانشگاه علوم و فنون شهید ستاری نهاجا، دانشگاه خاتم الانبیاء(ص)، پدافند هوایی، دانشگاه امام خمینی‌(ره) نداجا و دانشگاه فارابی ساحفاجا) در مناطق عملیاتی جنوب تشکیل می‌شود و دانشجویان دانشگاه‌های مذکور در این اردوگاه رزمی- آموزشی،ضمن آشنایی با عملیات‌های دوران دفاع مقدس، از نزدیک با رزم پیاده، توپخانه، زرهی، هوایی و دریایی آشنا می‌شوند.ازطرفی این هیات با انجام فعالیت‌های فرهنگی و ضبط خاطرات رزمندگان پیشکسوت و تحقیق و پژوهش درخصوص گفتمان ارتشی دفاع‌مقدس و تدوین و نشر نتایج برداشت‌های میدانی در قالب کتب مختلف دفاع‌مقدس فعال بوده و تاکنون بیش از۲۰۰ عنوان کتاب در رابطه با دفاع‌مقدس چاپ و به جامعه نیروهای مسلح پرافتخار و ملت عزیز و شهیدپرور ایران اسلامی ارائه داده است.

هیات معارف جنگ از نگاه فرماندهی معظم کل قوا
این هیات باید با ارائه‌ درس‌های عملی و تئوری، به تربیت فرماندهان و نیروهای متخصص در حوزه‌های مختلف جنگ و دفاع بپردازد. هیات معارف جنگ می‌تواند با بازگویی حماسه‌های دوران دفاع مقدس، الگوی بی‌نظیری از ایستادگی و فداکاری را به نسل جوان معرفی کند. باید از ظرفیت‌های هیات معارف جنگ برای آموزش و آگاهی‌بخشی به جامعه و نسل‌های آینده بهره برد.