در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
قیمتهای دستوری دولت بلای جان کارخانجات سنگآهن
مهرداد اکبریان، رئیس هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگآهن ایران گفت: تولید سنگآهن در کشور همیشه مازاد بر ظرفیت مصرفی کارخانجات فولادی کشور بوده است.
وی افزود: مازاد بر تولید را معمولا شرکتهای سنگآهن به خارج از کشور صادر میکردند، با این حال برخی از سنگآهنهای تولیدشده نیز برای صنعت فولاد کشور مناسب نیست. مثلا سنگآهن هماتیک کمعیار بنا بر نوع روشی که داریم کار میکنیم خریدار داخلی ندارد و همواره برای صادرات تولید میشود؛ در حال حاضر این محصول در صنعت سیمان عراق به مصرف میرسد و خیلی از کارخانجات داخلی برای سنگآهنهای عیار پایین تولیدی طراحی نشده است.
رئیس هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگآهن ایران تصریح کرد: تاکنون کمبودی در تناژ سنگآهن نداشتهایم، اما این موضوعی که بهوجود آمده درخصوص کنسانتره سنگآهن و گندله آن است که سالهای گذشته نهضتی برای تولید و سرمایهگذاری روی این محصولات در کشور به وجود آمد و بخش خصوصی را ترغیب به آن کردند.
اکبریان گفت: با توجه به زیرساختها، این امر در همه استانهای کشور به صورت همگن صورت نگرفت، به همین دلیل تنظیمی که باید برای تولید و مصرف هر واحد انجام شود عملی نشد بنابراین نیاز به طرحی جامع برای حل این مشکل بیش از پیش احساس شد تا معلوم شود واحدهای داخلی ماده خامشان را از کجا تأمین کنند و محصول نهاییشان را به چه کسی بفروشند.
وی با بیان اینکه جدیدا کشور به این قضیه که تنظیم بازار و جدول صحیح عرضه و تقاضا برای همه واحدهای تولیدی تدوین شود، ورود کرده است، افزود: ما هم مخالف صادرات بیرویه سنگآهن هستیم ولی اگر به صورت کامل جلوی صادرات گرفته شود مخالف هستیم چون بهشدت به ارز و درآمد حاصل از آن نیازمندیم و معدود بنادری در جهان وجود دارد که کشتیهای ایرانی را قبول میکنند بنابراین نباید در این زمینه خودتحریمی داشته باشیم.
رئیس هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگآهن ایران اذعان کرد: در بحث صادرات فولاد دچار تحریم هستیم با این حال شرکتهای فولاد به این دلیل نتوانستند مواد اولیه خود را در بازار خریداری کنندکه دولت در نحوه فروش و توزیع کنسانتره و گندله ورود کرده و دخالتهای نابجایی را انجام داده است و قیمتهای دستوری را در این امر اعمال کرد.
اکبریان افزود: این قیمتهای دستوری زمانی وضع شد که قیمت سنگآهن در بازارهای جهانی با افزایش بیسابقهای روبهرو شده بود که با توجه به قیمتهای روز جهان فروش کنسانتره با قیمت دستوری 25 درصد از قیمت جهانی کمتر بود.
وی با بیان اینکه در شرایط کنونی قیمتهای جهانی کاهش شدیدی یافته و دولت نیازی به وضع قیمتهای دستوری ندارد، اظهار کرد: کارخانجات سنگآهن علاقهمندند محصولاتشان را در داخل کشور به فروش برسانند، چون بازار داخلی بسیار جذاب شده است. به همین دلیل ذوبآهن چون قیمت سنگآهن داخلی بسیار پایین بود نمیتوانست به این محصولات دست پیدا کند زیرا کارخانجات سنگآهن سودشان در صادرات بود.
رئیس هیات مدیره انجمن سنگآهن ایران گفت: از طرفی بالانس درستی در توزیع سود بین حلقههای زنجیره فولاد صورت نمیگرفت و اگر دولت دخالتی در این امر نمیکرد اتفاقات بهتری میافتاد و از طرف دیگر هم نمیتوانیم رکورد سالهای گذشته (هفت میلیون تن) صادرات فولاد را با توجه به تحریم بشکنیم.
امکان افزایش 2 برابری تولید ذوبآهن
بهرام سبحانی، رئیس هیات مدیره ذوبآهن اصفهان و رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران گفت: ذوبآهن سه کوره بلند دارد که یکی از آنها را چند سال پیش خوابانده بودند که دوباره این کوره در حال آماده شدن برای راهاندازی است و تا پایان سال آماده خواهد شد و در مدار تولید قرار خواهد گرفت به شرطی که مواد اولیه و سنگآهن به آن برسد. وی با بیان اینکه با راهاندازی این کوره طبیعتاً ظرفیت 45 درصدی غیرفعال کارخانه ذوبآهن اصفهان فعال خواهد شد، افزود: وقتی قیمت جهانی سنگآهن در بازارهای جهانی افزایش مییابد، تولیدکنندگان داخلی این محصول تمایل بیشتری به صادرات دارند چون پول بسیار بیشتری نسبت به مشتریهای داخلی آنها نصیبشان میشود. رئیس هیات مدیره ذوبآهن اصفهان تصریح کرد: با این حال اولویت باید تأمین کارخانههای فولاد کشور باشد؛ چون حتی طبق دستوری که معاون اول رئیسجمهور داد باید ابتدا به صورت صددرصدی نیاز کارخانههای داخل تأمین شود سپس کارخانجات سنگآهن مبادرت به صادرات این محصول بکنند. سبحانی گفت: وزارت صمت باید مدیریت درستی روی این موضوع داشته باشد تا سنگ آهنی که مورد نیاز واحدهای داخلی (از جمله فولاد مبارکه، ذوبآهن اصفهان، فولاد خوزستان و فولاد خراسان) است تأمین بشود و اگر مازاد بود، کارخانجات سنگ آن را صادر کنند، با این حال این موضوع را بارها به دوستان در این وزارتخانه گفته و از آنان درخواست کردهایم که یک معدن جداگانه به ذوبآهن اصفهان اختصاص دهند.
وی افزود: با اینکه 45 درصد فعالیت مان بهدلیل نقص در کوره غیرفعال شده بود، ولی تاکنون به هیچ وجه تعدیل نیرو در مجموعه ما صورت نگرفته است؛ به همین دلیل طبیعتاً با راهاندازی کوره نیرویی نیز به این مجموعه اضافه نخواهد شد ولی بهرهوری آن افزایش خواهد یافت.
دولت دخالت نکند
بهرام شکوری، رئیس کمیسیون معدن اتاق ایران نیز گفت: مهمترین مشکل در این بحث به قیمتگذاری در زنجیره ارزش برمیگردد. وی افزود: دولت در قیمتگذاری زنجیره ارزش فولاد دخالت و این زنجیره را دچار مشکل میکند. برای شرکتهای فولادی قیمت فوب بندرعباس 390 دلار است ولی فولادیها را مجبور میکنند که محصولاتشان را در بورس عرضه کنند و کف عرضه برای آنها تعیین میکنند که نسبت به قیمت جهانی بسیار پایین است.
رئیس کمیسیون معدن اتاق ایران تصریح کرد: این امر به تبع زنجیره ارزش فولاد را تحت تأثیر قرار میدهد چون قبلا کنسانتره 11 درصد قیمت شمش فولاد خوزستان تعیین میشد که تقریبا نصف قیمت جهانی است.
شکوری افزود: در زنجیره ارزش تولید فولاد یک اختلاف 20 تا 40 درصدی با قیمتهای جهانی وجود دارد بنابراین چگونه ممکن است فعالان اقتصادی را تشویق به فروش محصولات شان به کارخانجات داخلی بکنیم.
وی اظهار کرد: دولت به این دلیل قیمتهای دستوری را در صنعت فولاد اعمال میکند که مصالح ساختمانی و محصولات نهایی گران نشود؛ این در حالی است که این محصولات هماکنون در بازار داخلی به بالاترین رقم خود رسیده است، به همین دلیل این امر به ایجاد رانت برای واسطهها و برخی از افرادی که در زنجیره ارزش صنعت فولاد هستند، منجر میشود.
رئیس کمیسیون معدن اتاق ایران گفت: طبیعتا با دخالت نکردن دولت در امر قیمتگذاری زنجیره ارزش فولاد، قیمت این محصولات متعادل خواهد شد و هیچکدام از زنجیره ارزش فولاد انگیزهای برای صادرات بیرویه نخواهند داشت و خود فعالان این صنعت با دست برداشتن دولت از قیمتگذاری عرضه و توزیع سنگآهن در بازار، آن را به تعادل خواهند رساند.
فرآیند تولید فولاد از سنگآهن
1. استخراج سنگآهن از معدن
2. فرآوری سنگ آهن (به عنوان ماده اولیه) و تولید گندله
3. تولید آهن اسفنجی
4. تولید تختال (شمش فولادی)
5. تبدیل تختال به کلاف گرم از طریق فرآیند نورد گرم
6. تولید کلاف گرم از طریق فرآیند نورد سرد
7. عملیات تکمیلی فولاد و تولید محصول نهایی کلاف و ورق سرد
8. عملیات پوششدهی و تولید ورق فولادی پوشش دار (مانند ورق گالوانیزه، ورق رنگی، ورق قلع اندود)
از هشت مرحله اصلی چرخه تولید فولاد، در ایران در همان مرحله اول شاهد صادرات سنگآهن استخراجشده از معادن هستیم. عدم سرمایهگذاری در سایر مراحل تولید فولاد موجب افزایش خام فروشی سنگآهن شده تا جایی که در سالهای اخیر سنگ آهن همواره جزو رتبههای بالای جدول صادرات غیرنفتی ایران بوده است. اما این نوع صادرات غیرنفتی، افتخاری ندارد و مایه نگرانی است زیرا صادرات سنگ آهن خام موجب افزاش تولید فولاد کشورهای مقصد و ارسال دوباره این محصول نهایی به کشور میشود.درحالی که ظرفیت کارخانجات فولادی کشور خالی مانده است. با توجه به ازدیاد نیروی کار، معادن و منابع انرژی افزون ایران در تولید فولاد پتانسیل بالایی جهت تسخیر بازارهای جهانی دارد.
امین محمودی
گروه اقتصاد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در واکنش به حمله رژیم صهیونیستی به ایران مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
رییس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت در گفتگو با جام جم آنلاین:
گفتوگوی «جامجم» با سیده عذرا موسوی، نویسنده کتاب «فصل توتهای سفید»
یک نماینده مجلس:
علی برکه از رهبران حماس در گفتوگو با «جامجم»: