محرمانه با دوروف در تهران

حامی پیام‌رسان‌های بومی‌ام ولی...

آیا جهرمی با پیام‌رسان‌های بومی مشکل دارد؟ این سوال را خیلی‌ها در قالب نقد یا گزاره قطعی بارها مطرح کرده‌اند. وزیر جوان صراحتا این مساله را رد کرد. «گروه‌های سیاسی عمدتاً تلاش می‌کنند یک بهانه‌ای را از یک موضوعی جور کنند و روی این مسئله مانور می‌دهند. حوزه مانورشان هم این است که بگویند وزیر با شبکه اجتماعی بومی موافق یا مخالف است. مصداق را اگر بگیریم خود همین شبکه‌های اجتماعی چند وقت پیش بیانیه دادند که وزارت ارتباطات از ما حمایت می‌کند و به نوعی در بیانیه‌ خود گفتند وزارت ارتباطات تنها نهادی است که از ما حمایت کرده است.»

وزیر ارتباطات البته طعنه‌ای هم به پیام‌رسان‌های بومی زد و تلویحا توانایی خدمات‌دهی آنها را زیر سوال برد. او ماجرای دیدارش با یکی از مسؤولان عالی کشور را تعریف کرد: «یک روز که با یکی از مسؤولان عالی رتبه کشور در رابطه با شبکه‌های اجتماعی صحبت می‌کردیم و در جلسه‌ای که دعوت شده بودم، داشتم توضیح می‌دادم. ایشان نکته‌ای مشابه نکته شما گفتند، شاید آذر ماه 96 بود. ایشان گفتند شبکه‌های اجتماعی داخلی به ما گفته‌اند همین امروز 40میلیون مشترک را می‌توانیم پوشش دهیم و ظرفیت داخلی وجود دارد. من آن روز به ایشان گفتم که خیلی خوب است که اینها اعتماد به نفس دارند ولی ظرفیت اینها یک و نیم میلیون است. حوادث دی ماه 96 که پیش آمد، تلگرام و اینستاگرام از دسترس خارج شد و سراغ شبکه‌های اجتماعی داخلی آمدند، اما به یک میلیون نرسیده همه دچار مشکل شدند. »

جهرمی البته می‌گوید پیام‌رسان‌های بومی بعدا توانستند ارتقای خوبی پیدا کنند: «در فروردین ماه 97 گزارش دادم هم مکتوب و هم در مجلس که ظرفیت توان داخلی شبکه‌های اجتماعی امروز از یک و نیم میلیون دی ماه به 15 میلیون رسیده است. رشد ده برابری است و این کم نیست. گفتم و بارها هم گفتم بچه‌های پیام‌رسان‌های داخلی شاید هفته‌ها خانه نرفتند و همانند شرایط ویژه‌ای با عشق و جان ایستادند تا این فرآیند را به سرانجام برسانند و رشد قابل توجهی هم
داشتند.»

ما کجا از طلاگرام حمایت کردیم؟

حمایت دولت از نسخه‌های غیررسمی تلگرام شاه‌بیت انتقادها به آذری جهرمی است. خیلی‌ها معتقدند «هات‌گرام» و «تلگرام طلایی» پشتیبان‌های قوی درون دولت دارند و به همین دلیل توانسته‌اند تا امروز از فیلترینگ در امان باشند. اما آقای وزیر سفت و سخت با این موضوع مخالف است: «می‌گویند سرورهای تلگرام که در ایران بوده به نسخه‌های فارسی اختصاص داده شده است. .. از تصمیمی که در راستای این مسئله گرفته شده، تبعیت می‌کنیم ولی وزارت ارتباطات نه به اینها امکاناتی داده است و نه حمایت متناسب با آن چیزی که در مصوبه شورای عالی فضای مجازی بوده است یا حمایت‌های دیگری از اینها به عمل آوردیم. شرکت اینها معلوم است و تکلیف آنها هم معلوم است. حالا بنا به تصمیمی که در مرکز ملی فضای مجازی بوده و خود این مرکز هم گزارش می‌دهد که اینها با تصمیم ما در این عرصه وارد شدند و در دوره گذاری قرار گرفتند.»

او می‌گوید: «درباره نسخه‌های فارسی و غیررسمی تلگرام در دی ماه 96 اطلاعیه دادیم و گفتیم امنیت اینها را تائید نمی‌کنیم؛ این اطلاعیه رسمی ماست. بعد گفتند امکانات دادید و ما گفتیم امکاناتی که بوده و ادعا شده، نه آن امکانات، بلکه هیچ امکاناتی به اینها داده نشده است. هر چه هم بوده بنا به تکلیف به داخلی‌ها دادیم. برخی می‌پرسند، چرا نمی‌بندید؟ مگر من مسئول بستن هستم؟»

قوه قضاییه چرا تلگرام طلایی را نمی‌بندد؟

وزیر ارتباطات در صحبت‌هایش البته طعنه‌ای هم به یکی از مقامات قوه قضاییه که خواستار انسداد تلگرام طلایی است زد. او با طرح این پرسش که «مگر قوه قضائیه در خصوص بستن تلگرام اغماض کرد که در خصوص بستن تلگرام طلائی اغماض کند؟» گفت «تصمیم مرکز ملی فضای مجازی ادامه کار تلگرام طلایی است». آذری جهرمی گفت: «حالا به سلیقه یک نفری خوش نمی‌آید. می‌گوید اینها خوب نیستند و آن یک نفر مسئولیت هم دارد. به نظر من باید آن یک نفر را مجازات کرد که خلاف تصمیم ملی صحبت می‌کند، شکاف در تصمیم حاکمیتی ایجاد می‌کند، آن فرد مسئول است و فرد عادی نیست. آنها می‌گویند فقط باید مقام معظم رهبری به ما بگوید. ببخشید مگر مقام معظم رهبری باید در تمام شئونات کشور ورود کنند؟ ایشان تصمیمی گرفتند و مرکزی ایجاد کردند. این نوع رفتارها را در کشور داریم. به جای اینکه ما اینها را تخطئه کنیم کشور که مسیر را طی می‌کند را تخطئه می‌کنیم. حرف‌هایی هم پیرامون آن می‌آوریم. »

دولت سهام‌دار تلگرام است؟

سهام‌داری دولت در تلگرام هم از دیگر شایعاتی است که در مورد رابطه جهرمی و موشک سفید مطرح می‌شود. وزیر قبل از آنکه رنجبران از او در این مورد بپرسد خودش به این شبهه پاسخ داد: «می‌گفتند اینها با تلگرام یک تفاهمی کردند و حجم زیادی از گرام تلگرام را خریداری کردند و الان دنبال این هستند که داخل کشور ترویج دهند. (اینها درست نیست)

سکرت‌چت در تهران!

دیدار مقامات دولت با مدیر تلگرام یکی از جنجال‌هایی بود که چندی پیش صورت گرفت. خبرها حاکی از آن بود که دولتی‌ها با دوروف بر سر اجازه فعالیت و گسترش تلگرام در ایران به تفاهمی محرمانه رسیده‌اند. آذری جهرمی با گفتن این جمله که «مجموعه‌های مختلفی با دوروف دیدار داشته‌اند» تایید کرد که خود او هم دیداری با این جوان روس داشته است. آن هم نه در زمان وزیر بودن، بلکه در زمانی که وزیر ارتباطات محمود واعظی بود. آذری جهرمی در پاسخ رنجبران که پرسید «شما خودتان با دوروف در تهران جلسه داشتید؟» گفت «بله، جلسه داشتیم. این امر پنهان و پیچیده‌ای نبود.» اما منکر توافق با او شد. «توافق نبود، مذاکره داشتیم. مذاکره برای سال‌های قبل است که شاید برای سال 93 یا 94 است. ما فقط با تلگرام که صحبت نمی‌کنم بلکه با خیلی از پرووایدرهای دنیا صحبت می‌کنیم و این طبیعت کار ماست. مگر شرکت نفت جمهوری اسلامی با فلان شرکت درباره چارچوب کاری و صادرات نفت صحبت می‌کند؛ این مسئله پیچیده‌ای نیست.» نکته جالب در میان صحبت‌های جهرمی این است که در سال 94، محمود واعظی وزیر ارتباطات بود و حضور جهرمی در این دیدار خصوصی با دوروف احتمالا از جایگاه وی به عنوان «نماینده وزارت اطلاعات» یا مسئولیت خاص او در حوزه پیام‌رسان‌ها در وزارت اطلاعات خبر می‌دهد.

بده و بستان‌های وزیر جوان و مالک تلگرام

آذری جهرمی در روزهای آشوب تهران در زمستان 96 در توییتر خود خطاب به پاول دوروف نوشت: «یک کانال تلگرامی عملا مردم را دعوت به ایجاد ناامنی و استفاده از بمب دستی و اسلحه می کند. زمان توقف خشونت پراکنی نیست؟» که مالک تلگرام پاسخ داد: «دعوت به خشونت بر اساس قوانین تلگرام ممنوع است. اگر این امر تأیید شود ما چنین کانال‌هایی را بدون توجه به وسعت و گرایش سیاسی آن‌ها مسدود خواهیم کرد.» این رفت و برگشت‌های میان مالک تلگرام و مدیران حوزه IT در جمهوری اسلامی، با انتقادهای زیادی هم مواجه شد. منتقدین معتقد بودند این گفتگوها کسر شان نظام بود که برای بستن یک کانال معاند در فضای عمومی اینگونه «خواهش می‌شد».

کدهای توئیتری

وزیر ارتباطات پس از فیلتر شدن تلگرام، توئیتی ارسال کرد که حاکی از نارضایتی او از این تصمیم بود.: «دسترسی شهروندان به منابع اطلاعات، توقف ناپذیر است. هرچند استفاده از یک نرم افزار متوقف شود، نرم افزارهای بدیل، شناسایی و جریان آزاد اطلاعات، مجددا فعال و در گردش خواهد بود. این خاصیت و لازمه دسترسی آزاد به اطلاعات در عصر ارتباطات است.» اشاره جهرمی به ««نرم‌افزار بدیل» چندی بعد به تلگرام طلایی تاویل شد.