آلزایمر؛ هدیه‌ای بدشگون برای مغز

درحال حاضر به علت افزایش طول عمر افراد و افزایش جمعیت سالمندان، شیوع این بیماری هم بیشتر شده است. در حال حاضر 25میلیون نفر در سراسر جهان به آلزایمر مبتلا هستند. یعنی 2 تا 5 درصد افراد بالای 60سال به این بیماری مبتلا می‌شوند. بیماری پیشرونده است. وقتی علائم آلزایمر آشکار می‌شود یعنی از 20 سال قبل اختلالات در مغز آغاز شده است‌. افرادی که با این بیماران زندگی می‌کنند باید نسبت به بیماری آگاهی داشته باشند. زیرا گاهی آنها به توقف رشد بیماری و از تشدید آن جلوگیری می‌کنند. بعضی افراد از نظر ژنتیک آمادگی ابتلا دارند. آلزایمر جزو بیماری‌های دژنراتیو است. تغییرات آن آهسته و در مغز اتفاق می‌افتد و علائم بیشتر به صورت اختلال در ثبت و تحکیم حافظه اخیر و کوتاه‌مدت است. فرد توانایی ثبت اطلاعات جدید (چند روز تا چند ماه گذشته) را ندارد. اطلاعات قدیمی را حفظ می‌کند. بیماری آلزایمر یکی از انواع بیماری دمانس است‌. در این بیماری، تغییر توان ذهنی و قوای حافظه‌ای پایداراست‌. یعنی مشکل حافظه گذرا نیست. فراموشی فرد مبتلا به آلزایمر روی فعالیت اجتماعی او اثرگذار و فراموشی پیشرونده است. بهترین درمان، جلوگیری از پیشرفت بیماری است. رژیم غذایی موثر در بروز آلزایمر مصرف زیاد چربی‌هاست بخصوص از نوع زنجیره بلند و زنجیره فرعی‌دار که بیماری را تسریع می‌کند. بهترین رژیم غذایی، رژیم غذایی مدیترانه‌ای است که حاوی سبزیجات و ماهی است‌. همچنین انجام مرتب ورزش روزی 30 دقیقه کمک‌کننده است. حضور فعال در فعالیت‌های اجتماعی و لذت بردن در جمع بودن باعث پیشگیری از آلزایمر می‌شود. همچنین ورزش فکری داشتن، حل تست‌های تقویت حافظه مثل بازی اسم فامیل، حل جدول، دادن مسئولیت به سالمند، کنار نگذاشتن سالمند، کتاب خواندن برای سالمند و سوال کردن از او در مورد مطالب کتاب، کمک در کارخانه و نگهداری از بچه‌ها می‌تواند از پیشرفت آلزایمر پیشگیری کند.

به افرادی که فراموشی دارند و مرتب سوال می‌کنند، چه جوابی باید داد؟

ابتدا توصیه می‌شود به این افراد کمک و آنها را راهنمایی کنید. روی ترش نکنید. اگر چند بار سوالی را تکرار می‌کند برای این است که هر بار فراموش می‌کند و باید سوال را جواب داد.

فرد سالمندی که اسم دیگران را به یاد نمی‌آورد و بعد از مدتی اسم را به یاد می‌آورد، دچار آلزایمراست؟

باید ببینیم آیا اختلال گذراست یا خیر. آیا عملکرد را مختل کرده یا نه. بهترین کار این است که فرد خودش را با سه ماه پیش یا یک سال قبل مقایسه کند و ببیند آیا تغییرات چشمگیری کرده یا نه‌.

یک نکته این است افرادی که مبتلا به افسردگی می‌شوند به درجات زیاد در دوره حاد بیماری دچار فراموشی می‌شوند. در سالمندی هم افسردگی شایع است. مثلا پدربزرگی که بعد از فوت همسر، افسردگی پیدا کند ممکن است روی حافظه‌اش هم اثر بگذارد‌. اما بعد از مدتی روند کاهش حافظه بهبود می‌یابد. برای این فرد، مساله افسردگی مطرح است نه آلزایمر. در افراد جوان ارتباط بیماری‌های اضطرابی و اشکال در حافظه وجود دارد. مثلا از محل کار خارج می‌شود و نمی‌داند ماشین را کجا پارک کرده است. این مسأله به علت اشکال در ثبت حافظه نیست، بلکه به خاطر اضطراب و تشویش ذهنی است.

مصرف کورتون نیز شرایط را برای دمانس فراهم می‌کند. کورتون از ریسک فاکتورهای فراموشی است. برای این افراد تست‌هایی هست که می‌توان با کمک آن به این بیماری نمره داد تا ببینیم این بیماری چقدر در حال پیشرفت است.