واقعه عاشورا، عصاره بیانات پیامبران اولوالعزم

شما چند سال پیش کتاب «موسیقی عاشورا» را منتشر کردید. این کتاب با استقبال بسیار خوبی مواجه شد. قصد ندارید اثر پژوهشی دیگری را هم در این عرصه منتشر کنید؟

به‌طور مستقیم درباره این موضوع کار نمی‌کنم، اما مشغول پژوهش روی اثر تازه‌ام هستم. این کتاب به بررسی بنیان‌های فلسفی موسیقی ایران می‌پردازد. همان‌طور که می‌دانید موسیقی ما عرفانی بوده و همواره موجب ارتقای روحی و کمال انسان می‌شود. البته منظورم از این موسیقی، موسیقی کلاسیک ایرانی است که به موسیقی ردیفی و دستگاهی هم می‌شناسیم.

در کتاب «موسیقی عاشورا» تاثیرات موسیقی عاشورا بر موسیقی ردیف و دستگاهی را بررسی کرده بودید. در این کتاب هم به این موضوع پرداخته می‌شود؟

شاید به‌طور مستقیم پرداخته نشود، اما موسیقی ما کاملا وامدار واقعه عاشوراست. در واقع اگر عاشورا نبود موسیقی ایرانی حفظ نمی‌شد و این همه ارزش‌هایی که ما منتسب به این موسیقی شریف می‌دانیم، به‌وجود نمی‌آمد. همان‌طور که ادبیات ما متحول شد، موسیقی ما هم متحول شده است. بنابراین کار تازه من هم روی موسیقی ایران خواه ناخواه با موسیقی عاشورا و تاثیرات نیک و ژرف آن با موسیقی ایرانی بی‌ارتباط نیست.

واقعه عاشورا چه چیزی در خود دارد که تا این حد آن را ماندگار کرده و روی هنرهای مختلف هم تاثیرگذار بوده است؟

واقعه عاشورا یک بازتاب بیرونی یا آفاقی و یک بازتاب درونی یا انفسی دارد. یعنی نه فقط در تاریخ دو جناح را مشخص می‌کند، بلکه نشان می‌دهد جناح سومی مطلقا وجود ندارد. حتی در درون انسان‌ها نیز هر فردی خودش این جناح‌بندی را دارد. وقتی می‌گوییم هر روز عاشوراست و هر زمینی کربلاست، جناح سومی ندارد. یا باید جزو اشقیا بود یا جزو یاران سیدالشهدا. حتی در کشورهای اروپایی بدون این‌که به این قضیه آگاهی داشته باشند نیز همین‌گونه است. یعنی انسان یا این‌سو است یا آن‌سو. یعنی در جزئیات زندگی این موضوع مشخص می‌شود. همین حالا که ما با هم حرف می‌زنیم من می‌توانم به مطامع شخصی و نفسی خودم بیندیشم و جزو اشقیا باشم یا این‌که به حق فکر کنم و خیریت عام را در نظر بگیرم و افتخار حضور در صف یاران امام حسین را داشته باشم. پروفسور هانری‌کربن وقتی راجع به شیعه حرف می‌زند می‌گوید تاریخ مصیبت‌بار شیعه مشخص می‌کند اسلام واقعی آن است که نمودش را در ایران می‌بینیم. اگر کسی آثار ایشان را بخواند متوجه می‌شود کربن خودش مقصودش را خیلی واضح بیان کرده و گفته انتقاد من به اروپایی‌ها این است اسلامی که می‌شناسند همان اسلامی است که میان اعراب وجود دارد و هرگز نیامده‌اند اسلام اصل را که در ایران وجود دارد، بررسی کنند. وقتی می‌گوید اسلام عربی و ایرانی منظورش نمود اسلام اصلی است که در ایران است. کربن هم وقتی می‌گوید تاریخ مصیبت‌بار شیعه می‌داند که حقانیت با ماست. همه می‌دانیم هر کس دنبال حق باشد مظلوم واقع می‌شود و امام حسین(ع) و شیعیان هم همیشه دنبال حق بوده‌اند و مظلوم واقع شده‌اند. حتی در زندگی شخصی روزمره هم حق گفتن دشوار است، چه رسد به واقعه بزرگی مثل عاشورا که عصاره بیانات هر پنج پیامبر اولوالعزم را در خود جای داده است.