زیاد شدن کلسیم خون‌ نشانه بیماری

زیادی کلسیم در خون با علائمی چون تغییرات خلق و خو و حتی تغییر شخصیت، به‌هم خوردن تمرکز و افسردگی و نیز علائمی چون یبوست و ضعف عضلات همراه است.

از آنجا که کلسیم اضافی می‌تواند با مواد دیگری در لوله‌های ادراری ترکیب شود زیادی کلسیم می‌تواند سنگ کلیه را نیز ایجاد کند. وقتی کلسیم خیلی زیاد شود کلیه قدرت غلیظ کردن ادرار را از دست می‌دهد و مقدار ادرار زیاد می‌شود. همان‌طور که می‌دانیم دیابت از دلایل بسیار شایع زیاد شدن ادرار است، ولی نباید بیماری‌هایی مثل کلسیم بالا که می‌تواند همین علامت را ایجاد کند از خاطر دور داشت. از علائم مهم دیگر در زیادی کلسیم، به هم خوردن ضربان قلب است.

کلسیم که به شکل یون مثبت در خون وجود دارد نقش اساسی در تحریک سلول‌های عصبی و عضلانی دارد. این یون در انقباض عضلات قلب، ترشح هورمون‌ها و انعقاد خون نیز نقش دارد. به دلیل نقش مهم این عنصر در بدن، غده پاراتیروئید که جلوی گردن قرار دارد با ترشح هورمونی به نام پاراتورمون غلظت کلسیم را در حد ثابت نگه می‌دارد. از طرفی ویتامین دی نیز در کنترل کلسیم دخیل است.

از دلایل مهم زیادی کلسیم در خون، پرکاری غده پاراتیروئید است که باعث می‌شود مقدار زیادی از کلسیم استخوان‌ها همه روزه به داخل خون سرازیر شود‌. به این ترتیب کسی که دچار پرکاری پاراتیروئید است همزمان با زیادی کلسیم دچار پوکی استخوان‌ها و ایجاد شکستگی با کمترین ضربه می‌شود.

بجز پرکاری پاراتیروئید، بیماری‌های دیگری نیز باعث زیادی کلسیم می‌شوند ازجمله انواع سرطان‌ها بخصوص سرطان پستان، پروستات و لنفوم . البته وقتی فرد دچار سرطان می‌شود معمولا پیش از این که علائم کلسیم بالا بروز کند علائم بیماری سرطان واضح می‌شود. علاوه بر هورمون پاراتورمون، ویتامین D که یکی از ویتامین‌های ضروری بدن است در تنظیم کلسیم نقش کلیدی دارد. این ویتامین در غذاهایی همچون تخم‌مرغ، کره و گوشت و نیز روغن‌های گیاهی موجود است و نیز به شکل پیش ساز در زیر پوست وجود دارد و با برخورد نور آفتاب به پوست ساخته می‌شود. این ویتامین باعث تقویت جذب کلسیم خوراکی از روده‌ها می‌شود. در سال‌های اخیر، تبلیغات زیادی برای مصرف ویتامین D که به شکل قرص، کپسول و آمپول به‌وفور در داروخانه‌ها موجود است، به راه افتاده است. واقعیت این است که برای جبران کمبودهای تغذیه‌ای بخصوص در مناطقی که آفتاب کم است یا آپارتمان‌نشینی که مانع رسیدن آفتاب به پوست است این مکمل‌های ویتامینی مفید هستند؛ اما از آنجا که مصرف بی‌رویه این ویتامین می‌تواند باعث زیادی کلسیم خون و ادرار و تشکیل سنگ کلیه شود. حتما باید مراقب بود و در صورت زیادی ویتامین D یا کلسیم، مصرف آن را متوقف کرد.

دکتر رضا کریمی

‌ فوق تخصص بیماری‌های غدد