داستان کسب‌وکار

افت‌وخیز‌های یک شرکت ۴۰ میلیارد دلاری

اوبر اولین سرویس رانندگی اشتراکی است که در آمریکا به وجود آمد. ایده راه‌اندازی‌اش هم خیلی ساده بود؛ آدم‌هایی که مسیری را طی می‌کنند، می‌توانند در راه مسافر سوار کرده و کسب درآمد کنند. تا قبل از اوبر، فقط سرویس‌های رسمی تاکسی در شهر بودند که چه از طریق تلفن یا اینترنت می‌شد رزروشان کرد اما اوبر فرهنگ استفاده از تاکسی را به کل عوض کرد.

کد خبر: ۷۵۰۷۱۶

ایده اولیه این شرکت، همان‌طور که می‌بینید تطابق زیادی با همین بحث مسافرکش‌های شخصی خودمان دارد. این شرکت در سال ۲۰۰۸ در سانفرانسیسکو شروع به کار کرد و الان در صد شهر بزرگ دنیا در چهار قاره مشغول به فعالیت است.

اوبر اول فقط به ارائه سرویس در ماشین‌های لوکس سری بنز می‌پرداخت اما کم‌کم فعالیتش را به دسته‌های مختلف از جمله ماشین‌های معمولی‌تر و با هزینه کمتر هم بسط داد. ایده بسیار ساده است، رانندگان شخصی در سیستم آنها به عنوان راننده ثبت‌نام می‌کنند و بر اساس موقعیت مکانی خود درخواست از سمت مسافران دریافت می‌کنند و مشتریان را سوار کرده و به مقصد می‌رسانند. هزینه توسط برنامه موبایل موجود به صورت کامل دریافت می‌شود و سپس اوبر با برداشت سهم خود بقیه را به راننده پرداخت می‌کند.

با تمامی استقبال انجام شده از این سرویس، شرکت‌های تاکسیرانی دنیا دست به تظاهراتی زدند و اعتراض خود را نسبت به این سرویس اعلام کردند، زیرا رانندگان این سرویس حداقل نیازمندی‌های رانندگان تاکسی و مجوزهای ایشان را لازم نداشتند که این موج مخالفت و دادگاه‌ها هنوز در بخش‌های مختلف دنیا ادامه دارد. اوبر برنامه‌های پشتیبانی دیگری را نیز برای رانندگان خود ارائه کرده، از جمله مذاکرات با شرکت‌های سازنده ماشین برای ارائه شرایط ویژه و اقساطی یا ارائه بیمه‌های پشتیبانی و تکمیلی برای مسافران و راننده که به جذابیت آن افزوده است. در ادامه مسیر، اوبر برنامه جدیدی به نام «اوبر راش» را برای تحویل بسته‌ها ارائه کرد و الگوی عملکردش همچون همان سرویس جابه‌جایی مسافر بود.

ایده اوبر شاید اگر از تکنولوژی استفاده نمی‌کرد دور از ایده مسافرکش‌های شخصی خودمان نبود اما استفاده از تکنولوژی به این کار سر و سامان داد و به مشتری و راننده نیز بستری برای ارتباط با یکدیگر. همان‌طور که مسافرکشی شخصی تهدیدات خاص خودش را دارد، سیستم اوبر نیز مشکلات عدیده‌ای از جمله سرویس‌دهی بد به مشتریان و رعایت نکردن قوانین را دارد که یکی از مشکلات بزرگ این شرکت است. به عنوان مثال کشور هند هفته گذشته اوبر را از سرویس‌دهی در این شرکت منع کرد و حجم زیادی از تبلیغات اوبر به هدر رفت.

اوبر نیز مانند دیگر استارتاپ‌های نوین و موفق دنیا رقبای دیگری نیز در سراسر جهان پیدا کرده که عرصه را برای آنها تنگ خواهد کرد.

شاید اگر ما هم در ایران سیستمی مشابه داشتیم هم مشکل مسافران سرگردان حل می‌شد و هم مسافرکش‌های شخصی در هر گوشه از خیابان‌ها و بزرگراه‌ها، با بوق زدن و توقف‌های گاه‌وبیگاهشان با اعصاب و وقت شهروندان بازی نمی‌کردند.