هشدار به بورس‌بازان

به گزارش خبرنگار ما، این در حالی است که رشد روزانه شاخص‌های بورس این روزها بسیار مورد توجه افکار عمومی قرار دارد و دولتمردان نیز با مسرت از تغییر جهت نقدینگی از بازارهایی چون طلا و ارز به سوی بازار سرمایه سخن می‌گویند. یک مقام ارشد سازمان بورس دیروز اظهاراتی را مطرح کرد که واقعیات بازار سرمایه را به گونه‌ای دیگر مطرح می‌کند.

به گفته مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس، برخی فعل و انفعالات قیمتی در سهام برخی شرکت‌ها در حال رخ دادن است که نــگران‌کننده به نظر می‌رسد.

محمودرضا خواجه‌نصیری به طور تلویحی و بدون اشاره به مصداق‌ها و جزئیات، از به‌کار افتادن دست‌هایی برای تغییر جهت سرمایه‌های حاضر در بورس به سمت و سویی خاص خبر داده و درباره آن به سهامداران بویژه سهامداران کوچک و خرده‌پا و کسانی که بدون تجربه کافی و ناآگاهانه وارد بورس شده‌اند، هشدار می‌دهد. بنابراین باید با وجود این اظهارات از دستگاه‌های نظارتی خواست وضع این روزهای بورس را از دریچه‌ای دیگر زیر ذره‌بین قرار دهند تا از واردشدن هرگونه ضرر احتمالی به مردم پیشگیری شود.

وی در گفت‌وگو با فارس، با بیان این‌که بازار شایعات در بورس داغ شده تا مسیر سرمایه‌ها را به سمت و سویی تغییر دهند، گفت: رشد بیش از حد سهام برخی شرکت‌ها نگران‌کننده شده و سهامداران نسبت به این موضوع هشیارانه عمل کنند.وی با اشاره به این‌که بازار سهام طی ماه‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته است، اظهار کرد: شاخص‌ها و ارزش معاملات نیز به واسطه حضور فراوان سرمایه‌گذاران رو به افزایش است.

وی با بیان این‌که اتفاقات حوزه سیاست خارجی و تغییرات در شرایط عمومی، این رشد را توجیه‌پذیر می‌کند، ادامه داد: یکی از دلایل دیگر، رشد بازار ناشی از گردش سرمایه‌ها در بورس ارزیابی می‌شود. در حقیقت نبود بازدهی بازارهای رقیب موجب تشدید روند رشد بورس شده است.خواجه‌نصیری با تاکید بر این‌که آمار و ارقام نشان از رشد قیمتی سهام برخی شرکت‌ها بیش از سودآوری آنان دارد، گفت: جریان ایجاد شده در سال جاری هم تا حدودی ناشی از اثرات تورم و قیمت دلار بوده و خوشبینی نسبت به آینده بازدهی قابل توجهی را به وجود آورده است.

مدیر نظارت بر بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به این‌که این بازدهی، در نتیجه ورود بسیاری از سهامداران ایجادشده است، افزود: جریان نقدینگی در بازار همراه با رشد شاخص، تضمین‌‌کننده ادامه رشد بازار نخواهد بود.

شاید رشد بورس ادامه نداشته باشد

خواجه‌نصیری با تاکید بر این‌که ضمانتی برای ادامه رشد بازار در سه ماهه پایان سال وجود ندارد به سرمایه‌گذاران توصیه کرد: تحلیل‌ها نشان می‌دهد که شاید امکان ادامه این روند بازار سهام که طی 9 ماه گذشته طی شده، وجود نداشته باشد.وی تاکید کرد: هم‌اکنون بازار شایعات داغ شده تا مسیر سرمایه‌ها را به سمت و سویی تغییر دهند، بنابراین شایعات نباید بر تصمیم‌گیری‌ها دخیل باشد.

مدیر نظارت بر بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر این‌که سرمایه‌گذاران باید از وضع صنعت و به طور خاص سهام شرکت مطمئن باشند، گفت: هم‌اکنون نگرانی‌هایی با توجه به افزایش بیش از حد قیمت برخی صنایع وجود دارد بنابراین انجام سرمایه‌گذاری دقت بیشتری را می‌طلبد.

وی سرمایه‌گذاری کورکورانه و روش‌های گله‌واری را در بازار بسیار خطرآفرین توصیف کرد و افزود: پیروی سرمایه‌گذاران از صف‌های خرید، منجر به شکست آنان در کوتاه مدت می‌شود. رفتار هیجانی سرمایه‌گذاران به هیچ عنوان توجیه‌پذیر نیست.

خواجه‌نصیری با تاکید بر این‌که وضع بورس نسبت به گذشته تغییر کرده است، اظهار کرد: امروز نهادهای مالی تخصصی از جمله سبدگردان‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری ETF‌ها تشکیل ‌شـــده‌اند که در شرایط فعــلی برای سرمایه‌گذاری مطمئن توصیه می‌شوند.

وی افزود: با وجود چنین نهادهای تخصصی با مدیران حرفه‌ای که کاملا نسبت به روند بازار آشنایی دارند، سرمایه‌گذاری مستقیم برای تازه‌وارد‌ها به صلاح نیست.

نگرانی‌هایی برای مدیریت بازار ایجاد شده است

این مقام مسئول همچنین گفت: رشد کمی و کیفی بازار سرمایه از برنامه‌های اصلی متولی این بازار است، اما همزمان نگرانی‌هایی برای مدیریت بازار ایجاد شده و به دنبال آن هستیم که افزایش قیمت‌های اخیر در برخی سهام شرکت‌ها برای بهبود شرایط تبدیل به فرصت شود.

وی افزود: در این میان رویکرد اشخاص حقوقی در این بازار قابل توجه است، به طوری که با توجه به در اختیار داشتن بخش عمده‌ای از سهام شرکت‌ها، در شرایط مطلوب حاضر، عکس‌العمل سریع و منطقی از سوی آنها برای جذب نقدینگی صورت نمی‌گیرد.

وی با بیان این‌که انتظار داریم سهامداران برای جذب منابع، عرضه سهام را مورد توجه قرار دهند، گفت: ‌اکنون بسیاری از شرکت‌ها، هلدینگ‌ها و نهادهای مالی بزرگ مازاد بر کنترل سهام مجموعه‌های خود سهام دارند و باید با منابع ایجاد شده ‌طرح‌های خود را تامین مالی کنند.

خواجه‌نصیری تاکید کرد: متاسفانه برخی سهامداران حقوقی‌، قصد عرضه سهام شناور خود را ندارند و بخش عمده‌ای از آنان منابع خود را در بورس برای خرید و فروش سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند تا از این طریق بخشی از EPS (پیش‌بینی سود هر سهم) خود را تامین کنند.

وی بانک‌ها را یکی از این نوع شرکت‌ها در بورس عنوان کرد و گفت: با هدف کوتاه‌مدت، این شرکت‌ها از طریق سرمایه‌گذاری در بورس EPS خود را تا حدی پوشش می‌دهند؛ تمام این موارد مزید بر علت می‌شود تا تقاضا در بازار افزایش یابد که این اقدام عملا درست نیست.

مدیر نظارت بر بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس و اوراق بهادار شرایط فعلی را فرصتی بی‌نظیر برای تامین نقدینگی شرکت‌ها دانست و گفت: اگر سهامداران حقوقی داعیه این را دارند که نیازمند منابع مالی هستند تا کسب و کار در حوزه صنعت رونق یابد، ‌اکنون زمان استفاده از این فرصت است.

خواجه‌نصیری با بیان این‌که طبق تحقیقات به عمل آمده امکان جذب بیش از 15 هزار میلیارد تومان نقدینگی از سوی 20 شرکت بزرگ و هلدینگ در بورس وجود دارد، گفت: این هلدینگ‌ها بدون آن‌که سهام مدیریتی خود را از دست بدهند، 15 هزار میلیارد تومان منابع در اختیار خواهند گرفت.

وی ادامه داد: از این شرکت‌ها و نهادهای حقوقی، هفت بانک، هفت شرکت هلدینگ اصلی، صندوق‌های بازنشستگی و دیگر نهادها هستند که کافی است با عرضه 15 درصد از پورتفوی خود، بیش از 15 هزار میلیارد تومان نقدینگی جذب کنند.وی با اشاره به آخرین جلسه هیات وزیران برای عرضه سهام خرد و بلوک تصریح کرد: از طریق عرضه‌ها که طی روزهای گذشته آغاز شده است، منابع مالی خوبی برای دولت تامین خواهد شد و از این طریق بخش عمده‌ای از تقاضای بازار کنترل می‌شود.

نگرانی از یک نقطه عطف در بورس

علی سنگینیان، مدیرعامل تامین سرمایه امین و کارشناس و تحلیلگر ارشد بورس درباره وضع این روزهای بازار سرمایه و احتمال شکستن سودآوری فعلی این بازار به خبرنگار ما گفت: نگاهی به میانگین بازدهی بورس در سال‌های گذشته نشان می‌دهد این میانگین بین 30 تا 35 درصد بوده است، حال آن‌که اکنون به حدود 120 درصد رسیده است. البته یک چنین بازدهی ای را در سال 83 هم داشتیم، اما پایدار نبود.

وی افزود: اکنون بررسی‌ها نشان می‌دهد میانگین بازدهی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بورس خیلی نمی‌تواند از میانگین بازدهی بازار بیشتر باشد. به عبارت دیگر فاصله 120 درصدی تا 35 درصدی موجود غیرقابل اعتماد است. مثلا در حالی که بخش صنعت به شما 30 درصد سود می‌دهد، بورس نمی‌تواند 120 درصد سود بدهد.

وی خاطرنشان کرد: البته برای این افزایش بازدهی، توجیهاتی چون رشد نقدینگی موجود در بورس، کاهش ارزش پول و ... را مطرح می‌کند، اما واقعیت این است که فرصت‌های سودآور سرمایه‌گذاری به این شدت نمی‌تواند تداوم پیدا کند و لذا محتمل است شرایطی پیش بیاید که باعث واکنش منفی بازار شود.

سنگینیان تصریح کرد: در این شرایط که مانند ترکیدن حباب در یک بازار است، شاخص‌های بورس بشدت روند معکوس به خود می‌گیرد و این روند به صورت خود فزاینده ادامه پیدا می‌کند. ما اکنون این نگرانی را داریم که به یک نقطه عطف این‌چنینی در بورس برسیم و نتوانیم فضا را کنترل کنیم. لذا مدیریت و سازمان بازار با درک این موضوع وارد شده و هشدارهایی را داده است که بیشتر شامل حال سرمایه‌گذاران کوچک و غیر حرفه‌ای می‌شود.

مدیرعامل تامین سرمایه امین گفت: اصولا وقتی یک سرمایه‌گذاری سودده است، دیگر افراد به تصور این که این سرمایه‌گذاری برای همیشه سودده خواهد ماند به دنبال هم به یک بازار وارد می‌شوند. این موضوع نه فقط درباره بورس بلکه درباره همه بازارها وجود دارد.

وی افزود: با این حال این نگرانی هست که این روند صعودی در سه ماهه آخر امسال ادامه پیدا نکند و لذا مدیریت بازار بورس به عنوان داور و ناظر لازم دیده که اخطاری به سرمایه‌گذاران بدهد که با بررسی بیشتری به معامله بپردازند و تصور نکنند این شرایط خوب در بورس همیشه وجود خواهد داشت.