یک جراحی برای نگه‌داشتن جنین

بهترین راه تشخیص این بیماری وجود سابقه سقط در سه ماهه دوم بارداری است به صورتی که دهانه رحم بیمار بدون احساس درد و بدون انقباض رحمی، باز شده و جنین نارس دفع می‌شود.

اغلب این مشکل تکرار می‌شود یعنی در بیماری که دچار نارسایی دهانه رحم است، سابقه دفع جنین به صورت مکرر وجود دارد و معمولا اولین جنینی که سقط می‌شود، سن حاملگی بالاتری نسبت به جنین‌های بعدی دارد، یعنی در هر بار حاملگی وضع بدتر می‌شود.

برای تشخیص نارسایی دهانه رحم، معاینه دهانه رحم با ابزارهای خاص قبل از حاملگی سودمند است.

در صورت باز بودن دهانه رحم تشخیص داده می‌شود و بیمار کاندیدای دوختن دهانه رحم یا سرکلاژ در پایان سه ماهگی در حاملگی بعدی می‌‌شود.

از روش‌های تشخیصی دیگر، اندازه‌گیری سریال طول دهانه رحم در حاملگی هر دو هفته یکبار است که در صورت کوتاه شدن پشت سر هم در این اندازه‌گیری‌ها تشخیص نارسایی دهانه رحم داده می‌شود.

همین طور کسانی که رحم دو شاخ دارند کاندیدای سرکلاژ در دوران بارداری می‌شوند.

علت نارسایی دهانه رحم چیست؟

از جمله علل اصلی این بیماری آسیب‌هایی است که قبلا به دهانه رحم وارد آمده است. مثل پارگی دهانه رحم حین زایمان‌های قبلی، دستکاری‌های دهانه رحم حین انجام سقط یا در مواردی که برای درمان سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه آن اقدام به برداشتن قسمتی از دهانه رحم می‌کنند و این مسأله به نارسایی دهانه رحم منجر می‌شود.

از علل دیگر مشکلات مادرزادی دهانه رحم است که اغلب با شکل غیرطبیعی رحم مثل رحم دو شاخ همراه است. همین طور استفاده از برخی داروها در دوران بارداری به کوتاهی دهانه رحم جنین دختر منجر شده و در نهایت کودک دچار نارسایی دهانه رحم می‌شود.

درمان نارسایی دهانه رحم چیست؟

اولین راه درمان، استراحت مطلق تا زمان زایمان است که این روش حتی در کسانی که جراحی سرکلاژ را انجام داده‌اند هم توصیه می‌شود. راه درمانی دیگر سرکلاژ است، اما سرکلاژ یک روش درمانی قطعی نیست بلکه با دوختن دهانه رحم فقط به بیمار کمک می‌شود و احتمال زایمان زودرس را در بیمار پر خطر کم می‌کنیم.

رعایت نکات زیر قبل از جراحی سرکلاژ لازم است: 1 ـ نزدیکی نکردن از یک هفته قبل تا یک هفته پس از عمل 2 ـ درمان عفونت‌های واژن قبل از عمل 3‌ـ ادامه استراحت مطلق تا یک هفته پس از عمل 4‌ ـ اطمینان از سلامتی جنین قبل از عمل.

جراحی سرکلاژ بین 14 تا 22 هفتگی بارداری انجام می‌شود و مثل هر عمل جراحی دارای خطراتی مانند خونریزی، عفونت رحم و مایع دور جنین، احتمال پارگی کیسه آب حین جراحی و سرانجام سقط جنین و احتمال آسیب به جنین حین عمل است.

دکتر ثریا عالمی - جراح و متخصص بیماری‌های زنان و زایمان