سکته؛ سرانجام یائسگی زودرس

دکتر وایدیا و همکارانش با بررسی اطلاعات هشت ساله 2509 زن چهل و پنج تا هشتاد و چهار ساله در دانشگاه جان هاپکینز آمریکا متوجه شدند که 28 درصد آنها دچار یائسگی زودرس شده و در معرض سکته قرار دارند. آنها گفته‌اند زمان یائسگی با عوامل وراثتی، شیوه خورد و خوراک، ورزش و سیگار مرتبط است و از آن‌جا که برای رفع علائم و نشانه‌های یائسگی زودرس اغلب پزشکان از روش جایگزینی هورمون(HRT) استفاده می‌کنند، این شیوه درمان نه‌تنها علائمی چون ازدیاد عرق‌کردن و گُرگرفتگی را بهبود نمی‌دهد، بلکه باعث افزایش خطرات عروقی و وقوع حملات قلبی و مغزی در زنان مبتلا به یائسگی زودرس می‌شود.

زن‌ها بر حسب شرایطی بین چهل و هفت تا پنجاه و دو سالگی وارد دوره یائسگی می‌شوند. در روند یائسگی غده هیپوفیز نمی‌تواند عملکرد تخمدان‌ها را بدرستی تنظیم کند و تخمدان‌ها توان ساخت هورمون‌های زنانه را ندارند، بنابراین باقیمانده تخمک‌ها به کمتر از هزار عدد می‌رسد و نازایی نیز رخ می‌دهد. وقتی این روند در جوانی رخ دهد از آن با عنوان یائسگی زودرس یاد می‌شود.

یائسگی زودرس واژن و پیشابراه را خشک کرده، افزون بر از بین بردن خاصیت ارتجاعی پوشش آن، با سوزش و خارش و گاهی عفونت مجاری ادراری همراه می‌شود. هورمون استروژن در فرد مبتلا به پایین‌ترین سطح نزول می‌کند و در این حال، رگ‌های خونی بسرعت گشاده شده، احساس گرما و تعریق ناگهانی تحت عنوان گُرگرفتگی بدن را فرا می‌گیرد. طویل شدن فاصله عادت ماهانه، قطع ناگهانی قاعدگی، همراه با اختلال خواب، تغییرات خلق و خو، بی‌قراری، از دست دادن حالت تمرکز، کاهش امیال جنسی و لرزهای گهگاه از نشانه‌های آن است.از عواملی که احتمالا در وقوع یائسگی زودرس دخیل است می‌توان به عوامل وراثتی همچون اختلال در کروموزوم X مادر، نقص سیستم خودایمنی بدن و از کار افتادن تخمدان‌ها به این سبب، استفاده از برخی داروها یا سابقه برخی اعمال جراحی مثل هیستروکتومی (برداشتن رحم و تخمدان)، شیمی‌درمانی و اشعه‌درمانی، ابتلائات ویروسی بخصوص ویروس اوریون، سوابق خانوادگی و... نیز اشاره کرد.

طبق پژوهشی که دانشمندان دانشگاه اکستر با همکاری مؤسسه پژوهش سرطان لندن انجام داده‌اند، مشخص شده که زنان می‌توانند با انجام آزمایش‌هایی از احتمال ابتلا به یائسگی زودرس مطلع شوند و از آنجا که احتمال باروری آنها کمابیش یک دهه قبل از یائسگی کم می‌شود، درباره تولید نسل سریع‌تر به آنها برای برنامه‌ریزی بهتر هشدار داد.