در سالهای اخیر نیز تلویزیون با تولیدات مختلف نشان داده که میتواند پناهگاه روایتهای واقعی و صمیمانه باشد و با زبان نسل جدید گفتوگو کند. در این شماره از قابکوچک با حسین فردرو، کارگردان و مدرس دانشگاه درباره ضرورت پرداختن به مسائل دانشجویان در فرمهای مختلف گفتوگو کردیم.
حسین فردرو که در سالهای گذشته برنامههایی با محوریت جوانان و دانشجویان همچون جستوجوی عدالت، یک سؤال و چند جواب و سریالهای مخمصه، مشخیرالله صندوقچه اسرار، پشت آینه مات است، محله بهداشت و ... را در کارنامه خود دارد در گفتوگو با قابکوچک با اشاره به ظرفیتهای گسترده زندگی دانشجویی و نقش رسانهها و بهخصوص صداوسیما در بازتاب دغدغههای نسل جوان گفت: تلویزیون میتواند با بهرهگیری از قالبهای متنوعی مانند نمایش، مسابقه، مستند و برنامههای گفتوگومحور، به خواستهها و نیازهای جوانان و دانشجویان پاسخ دهد.
با اهداف تربیتی، آموزشی و سرگرمیساز، میتوان برنامههایی با موضوعات سیاسی، علمی، فرهنگی، اجتماعی، ورزشی و اقتصادی ــ که مورد علاقه این گروه است ــ به زبانی جذاب، شیرین و درعینحال صریح و شفاف تولید کرد. اگر هویت و نیت سازندگان برنامه روشن و قابل اعتماد باشد و مخاطب صداقت و عمق شناخت آنها را حس کند، نهتنها اعتماد جوانان و بهویژه دانشجویان جلب میشود، بلکه توجه عموم مردم و حتی والدین نیز به برنامه معطوف خواهد شد.
فردرو با اتکا به سالها تجربه و حضور در عرصه دانشگاهی افزود: آثار موفق معمولا آنچنان فضاسازی میکنند که مخاطبان در هر سن و پایگاه اجتماعی بهسان آینه خود را در آن ببینند. مخاطبان تفاوت شعار با واقعیت را سریعا تشخیص میدهند و تشنه شنیدن دیدگاههای متفاوت و تحلیل نظریات مدعیان هستند. جلب اعتماد آنها واقعا سخت نیست و کافی است که انگیزه برنامهساز را دلسوزانه احساس کنند.
این تهیهکننده با اشاره به نقش تلویزیون و تعامل و امکانات موجود برای مخاطبان در فضای اینترنت، یادآور شد: تلویزیون محیطی خانوادگی و جمعی است که میتواند تمام اعضای خانواده را بهطور همزمان گرد هم آورد و بازتابی لحظهای از یک اثر را در سراسر جامعه ایجاد کند.
هنگامی که یک برنامه به موفقیتی گسترده میرسد، بهسرعت در روزنامهها، مجلات و شبکههای اجتماعی نقد و بررسی میشود و مردم بهصورت حضوری درباره اتفاقات آن با هم گفتوگو میکنند. این ظرفیتی مهم و ارزشمند است که باید بهخوبی از آن بهره گرفت. چنانچه برنامهسازان سراغ سوژههای مناسب و اثرگذار بروند، خواهند دید که چگونه دانشجویان و جوانان، با الهام از کار آنان، در شبکههای اجتماعی به خلق و بازنشر محتوا میپردازند.
فردرو در ادامه گفت: برنامهای با محوریت دانشجو، باید بر پایه نیازها و خواستههای او طراحی شود و آنچه را که ما میخواهیم در آینده با افتخار به انجام برساند، در خود بگنجاند.
نسل امروز، از کودک تا نوجوان و جوان نسبت به گذشته آگاهتر است و قطعا برنامههای سیاسی، اقتصادی و علمی باید از پژوهشهای کارشناسیشده مناسب با ساختارهای جذاب امروزی و تجهیزات مدرن برخوردار باشد و با استفاده از صحنهآرایی و رنگآمیزی سبک زندگی ایرانی و ملی ارائه کرد.
او تأکید کرد: پرداخت متعادل و سنجیده به موضوعات، موجب خواهد شد پیامها مؤثرتر منتقل شوند. قالبهای متنوعی مانند مسابقههای علمی، رئالیتیشوها، مستندهای کوتاه و آثار نمایشی کمدی میتوانند هریک مخاطبان خاص خود را جذب کنند و نباید همه بار به دوش سریال گذاشته شود. تولیدات مستند و غیرنمایشی معمولا با هزینه کمتر و امکان پخش گستردهتر همراهند و میتوانند گام اول در جذب مخاطب جوان باشند.
فردرو درخصوص ظرفیتهای صادرات فرهنگی افزود: اگر تولیدات ما قابلیت پخش در کشورهای منطقه را داشته باشند، اقتصاد تولید فرهنگی نیز تقویت خواهد شد.
برخی کشورها، تولیدات فرهنگی خود را صادر و درآمد حاصل را دوباره در چرخه تولید سرمایهگذاری میکنند؛ ما نیز میتوانیم با هدفگذاری دقیق و اولویت قرار دادن کیفیت، به این مسیر بازگردیم. این روند عاملی مهم در ارتقای بنیه تولیدات تلویزیونی است.این کارگردان تلویزیون نسبت به آسیبپذیری مخاطب جوان در برابر محتوای خارجی هشدار داد و افزود: اگر ما تولیدات جذاب نداشته باشیم، جوانان سراغ تولیدات خارجی میروند؛ این مسأله هم جریان فرهنگی را تحتتأثیر قرار میدهد و هم منابع مالی از کشور خارج میشود. حمایت از تولیدات خلاق، ایرانی پرمخاطب و تماشاگرپسند، ساخت برنامههای جذاب مورد توجه و علاقه جامعه کشورهای همجوار و ایرانیان مقیم خارج، پرهیز از شعارزدگی و ارائه صحنههای زیبا و موارد دیدنی، در انواع تولیدات از ایران پهناورمان، میتواند به جلوگیری از رشد محتوای نامناسب خارجی کمک کند.
فردرو در پایان توصیه کرد: برای رسیدن به آثار اثرگذار و حرفهای درباره دانشجو، لازم است اهداف، موضوعات و قالبها با دقت و با توجه به بودجه و امکانات تعیین شود و تیمهای حرفهای و جوان در کنار افراد باتجربه، در فرآیند تولید حضور داشته باشند.