محک بهارستان

عملی بودن قوانین و پرهیز از قانونگذاری در مسائل خلاف مصلحت کشور یکی از توصیه‌هایی بود که رهبر انقلاب به نمایندگان مجلس داشتند. ایشان در همین بحث در زمینه معاهدات و کنوانسیون‌های بین‌المللی به مجلس توصیه کردند در مواردی مثل مبارزه با تروریسم و پولشویی مستقلا قانون بگذارد.

اما در ارتباط با توصیه رهبری نسبت به قانونگذاری مستقل مجلس در مورد معاهدات بین‌المللی، حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده مردم شاهین‌شهر، نمره قبولی به مجلس دهم نمی‌دهد و معتقد است: یکی از شعارها و اهداف اصلی انقلاب، استقلال کشور بود که برای این استقلال هزینه‌های بسیاری پرداخت شده است. مبارزاتی در دوران مختلف صورت گرفته که موجب ایجاد هزینه‌هایی برای کشور شده است.

به گفته وی موهبت استقلال کشورمان آسان به دست نیامده که آسان از دست برود، بنابراین نمی‌توانیم با امضای برخی معاهدات این استقلال را زیر سوال برده و از دست بدهیم.

این نماینده مجلس معتقد است طرح‌هایی که نوعی حالت استعماری داشته و موجبات استیلای کشورهای خارجی را فراهم کند با روح استقلال کشورمان در مغایرت است بنابراین در صورت وجود مشکلاتی در این زمینه‌ها باید خودمان به صورت مستقل در این ارتباط قانونگذاری کنیم.

حاجی دلیگانی می‌گوید: نباید به کنوانسیون‌هایی ملحق شویم که به تعبیر رهبری پخت و پز آن را دیگران انجام می‌دهند چرا که در این صورت دستمان زیر گیوتین آنها خواهد رفت.

آفت غیرانقلابیگری

وی همچنین درخصوص تاکید رهبری بر لزوم رفتار انقلابی نمایندگان مجلس گفت: چنین تذکری از جانب رهبری نشان دهنده نوعی اشکال در مجلس است و به همین دلیل نیاز به تجدید نظر در این مورد از سوی نمایندگان وجود دارد.

نماینده شاهین‌شهر با بیان این‌که در مجلس در جهت دفاع از دستاوردهای انقلاب سوگند خورده‌ایم، ادامه داد: طبیعتا فردی که خواهان حفاظت از دستاوردی است باید به آن اعتقاد داشته باشد و برای این اعتقاد ضرورت انقلابی بودن بیشتر احساس می‌شود.

رانت؛ عامل دوری مسئولان از مردم

یکی دیگر از توصیه‌های رهبر انقلاب به نمایندگان مجلس، پرهیز از سفرهای غیر ضروری، حضور در کمیسیون‌ها و پرهیز از اشرافی‌گری بود.

سفرهای غیر ضروری نمایندگان، موضوعی است که همیشه مورد انتقاد بوده است چرا که به اعتقاد بسیاری اغلب این سفرهای خارجی ضرورتی نداشته و دستاوردی ندارد. حواشی را که در پی احتمال سفر هفت نماینده مجلس به جام‌جهانی به وجود آمد، می‌توان یکی از نمونه‌های اخیر در این ارتباط دانست که در نهایت علی لاریجانی رئیس مجلس اعلام کرد: نمایندگان با هیچ عنوانی از طرف مجلس به این مسابقات اعزام نشوند.

غلامرضا مصباحی مقدم، نماینده مردم تهران در مجلس نهم با بیان این‌که اصولا سفرهای خارجی براساس تکالیفی است که نمایندگان بر عهده دارند، گفت: شرکت در همایش‌های بین‌المللی پارلمان‌ها یا مجالس آسیایی براساس وظایفی است که نمایندگان بر عهده دارند.وی درعین حال معتقد است این‌گونه سفرها باید هدفدار بوده و دستاورد داشته باشد، در حالی که برخی اوقات سفرهایی صورت می‌گیرد که هدفی نداشته و نوعی گردش است، به همین دلیل باید حذف شوند.

این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین در مورد ضرورت حضور نمایندگان در کمیسیون‌ها گفت: کار اصلی برای قانونگذاری در کمسیون‌ها صورت می‌گیرد، اساس هر طرحی در کمیسیون است بنابراین باید نمایندگان التزام جدی به حضور در کمیسیون داشته باشند و با استفاده از نظرات کارشناسان طرح‌های پخته و کاملی ارائه دهند. وی با بیان این‌که متاسفانه برخی مواقع حضور نمایندگان در کمیسیون‌ها ضعیف است و حتی جلسات آنها به حدنصاب نمی‌رسد افزود: به این ترتیب تصمیم گیری در کمیسیون‌ها به دشواری صورت می‌گیرد.

نمایندگان به حقوق مجلس اکتفا کنند

مصباحی مقدم همچنین با اشاره به بیانات رهبری در مورد پرهیز از اشرافی‌گری گفت: امام خمینی‌(ره) تاکید بسیاری بر این موضوع داشتند که نباید زندگی مسئولان از جمله نمایندگان مجلس با عامه مردم تفاوت داشته باشد. وی افزود: اگر نمایندگان مجلس به حقوق مجلس اکتفا کنند چنین فاصله‌ای شکل نمی‌گیرد، اما در صورتی که رانتی پدید آمده و زد و بندی صورت گیرد فاصله آنها از عامه مردم بیشتر می‌شود.

اتخاذ تصمیمات ناعادلانه به اسم عدالت

رهبر انقلاب همچنین تاکید کردند قانون نباید در خدمت صاحبان زر و زور باشد.

محمد خوش‌چهره، نماینده ادوار مجلس و اقتصاددان در این باره گفت: بیانات رهبری ناظر بر دو نکته است. از یکسو این بیانات روح قانون اساسی را بیان می‌کند چرا که اصول قانون اساسی با توجه به جهتگیری نظام مطرح شده است. اصولی از جمله اصل 31 و 44 که بحث اقتصادی و گروه‌های هدف را تعیین می‌کند.

وی افزود: از سوی دیگر این بیانات جهتگیری رهبران نظام است، تذکری است که با توجه به ماهیت و جهتگیری نظام با ادبیات جدید و ساده تر مطرح می‌شود.

این نماینده ادوار مجلس اظهار کرد: متاسفانه در برخی دولت‌ها و مجالس تصمیماتی گرفته شده که موجب تضعیف سیاست‌های پولی و ارزی یا تشدید محرومیت‌های مناطق محروم شده است.

خوش‌چهره با بیان این‌که برخی به اسم عدالت تصمیمات ناعادلانه اتخاذ کرده‌اند، تصریح کرد: اگر همان‌گونه که امام خمینی بیان فرمودند مجلس در راس امور باشد باید بسیاری از انحرافات دولت را اصلاح کند. در حالی که حتی مجلس هفتم نیز که از آن به نیکی یاد می‌کنند با بیانات امام فاصله داشته و مجلس فعلی نیز فاصله بیشتری دارد.

این اقتصاددان گفت: تمام تلاش کانون‌های قدرت و ثروت این است که به نحوی در نظام تصمیم‌گیر و برنامه‌ریز ملی که تعیین‌کننده مقدرات مردم است نفوذ کنند تا به این ترتیب آرای آنها در جهت منافع این گروه باشد.

وصله پینه کردن قوانین

محمدرضا خباز، نماینده ادوار مجلس هم با اشاره به تاکیدات رهبری مبنی بر توجه به اولویت‌های کشور و پرهیز کامل از قانونگذاری در مسائل کم اهمیت گفت: نمایندگان باید از پرداختن به قانونگذاری‌های کم‌اهمیت و جزئی خودداری کرده و به مسائل کلان و سرنوشت‌ساز بپردازند.

این چهره اصلاح‌طلب در عین حال عملکرد مجالس گذشته و فعلی را در این ارتباط نامناسب عنوان کرد و افزود: عموما مجلس به فکر وصله پینه کردن قوانین است، برخی مواقع زمان بسیاری را صرف قانونی می‌کنند که آثار بسیار کمی داشته و دامنه قانون، عده بسیار کمی را شامل می‌شود. وی تاثیرات این نوع قانونگذاری را بسیار کم دانست و ادامه داد: این‌گونه قوانین گره‌ای را باز نکرده و انتظارات مردم برآورده نمی‌شود. به همین دلیل هر دوره نسبت به دوره قبل، ریزش نمایندگان بیشتر می‌شود.

خباز در ادامه در مورد رعایت کامل جنبه‌های کارشناسی و استفاده از نظرات نخبگان خارج از مجلس نیز اظهار کرد: کار کارشناسی در کمیسیون‌ها انجام می‌شود، این در حالی است که با کمال تاسف نمایندگان حضور کمتری در کمیسیون‌ها دارند.

این نماینده ادوار مجلس گفت: باید افراد کارشناس و نخبه در خارج از مجلس شناسایی شوند و از آنها برای همفکری در تصمیمات مجلس استفاده شود.

ایجاد بن‌بست به دلیل تناقض در قوانین

همچنین سهیلا جلودارزاده، نماینده مردم تهران در مجلس در مورد بخش دیگری از بیانات رهبری مبنی بر وظیفه مجلس در مورد رفع قوانین متضاد و مشکل‌آفرین گفت: متاسفانه در برخی موارد شاهد وجود تناقض در برخی قوانین هستیم که این اتفاق موجب ایجاد بن بست می‌شود. وی ادامه داد: این مشکل موجب اجرا نشدن درست قانون قبلی و قانون جدید می‌شود. به همین دلیل درصدد هستیم در مسیر اجرا قانون کامل‌تر اجرا شود.