به کجا برم شکایت؟!

مشقت‌هایی که هنرمندان دارند

حمیدرضا نوربخش، مدیرعامل خانه موسیقی درباره این اتفاق می‌گوید: حدود دو سال پیش، به‌طور ناگهانی با پدیده‌ای مواجه شدیم که برای همه جامعه هنری و هنرمندان شوک‌آور بود. یکباره دیدیم در قراردادها اعداد عجیب و غریبی به نام بیمه اضافه شده است که درصد بهت‌آوری دارد. این اعداد زمانی مطرح شد که جشنواره موسیقی فجر در حال اجرا بود و همه هنرمندان از اجرای آن شوکه شدند و نارضایتی و اعتراض آنان را در پی داشت، اما سوال اصلی این بود که این ارقام برای چیست؟ بودجه جشنواره فجر، بودجه حمایتی بخش هنر محسوب می‌شود که از هرگونه مالیات معاف است، پس چرا باید برای بیمه محل درآمدی محسوب شود.

مدیرعامل خانه موسیقی با اعتقاد به این‌که توجیه نکردن این طرح آزاردهنده است، می‌گوید: در پی اجرای این طرح، ما جلسات متعددی با دوستان سازمان تأمین اجتماعی و معاونت این سازمان، مسئولان و کارشناسان داشتیم، اما عملا هیچ‌وقت توضیح منطقی به ما ارائه نشد تا بدانیم این عدد بیمه که گاهی تا 40 درصد قرارداد را شامل می‌شود، بابت چیست و چه خدماتی برای آن به هنرمندان ارائه می‌شود. مدیرعامل خانه موسیقی با تاکید بر لزوم حمایت از هنرمندان، درباره وضعیت معیشتی آنها می‌گوید: امروز در بخش موسیقی هنرمندانی داریم که با مشکلات بسیار دست و پنجه نرم می‌کنند و معیشت حداقلی دارند و فقط چند نفری از حوزه پاپ هستند که برنامه دارند. از این 15 هزار عضوی که ما در خانه موسیقی داریم، به جرأت می‌توان گفت 95 درصد هنرمندان وضعیت سخت و معیشت حداقلی دارند.

این هنرمند می‌گوید: مبلغ حوزه فرهنگ و هنر آن‌قدر ناچیز است که وقتی ما در حوزه مالیات با مسئولان وزارت اقتصاد و دارایی صحبت می‌کردیم، می‌گفتند کل عدد مالیات حوزه فرهنگ و هنر با پرداخت چند شرکت برابری می‌کند و مبلغ خاصی نیست. حال چطور سازمان تأمین اجتماعی بدون توجیه برای هنرمندانی که در جای دیگری بیمه هستند،چنین ارقامی را تعیین می‌کند؟

کسری غیرقابل توجیه

ایرج راد، عضو هیات مدیره خانه تئاتر این اقدام سازمان تأمین اجتماعی را غیر قابل توجیه دانسته و می‌گوید: کسر هر نوع مبلغی از قرارداد هنرمندان باید توجیه قانونی داشته باشد، این در حالی است که توضیحی درباره دلیل سازمان تأمین اجتماعی برای کسر این درصد از قرارداد هنرمندان وجود ندارد. در صورتی کسر این مبالغ قابل قبول خواهد بود که خدمات خاصی به هنرمندان ارائه شود، اما چنین نبوده و این غیرقابل پذیرش است.

این پیشکسوت تئاتر با بیان این‌که بسیاری از هنرمندان به‌صورت داوطلبانه و اختیاری بیمه‌پرداز سازمان تامین اجتماعی هستند، بیان می‌کند: عجیب است که مجددا سازمان تأمین اجتماعی برای دریافت چنین مبلغی از قرارداد هنرمندان اقدام کند، زیرا این نوع رفتارها به لحاظ حقوقی و انسانی قابل قبول نیست و اعتراضات گسترده هنرمندان را در پی خواهد داشت.

وی اقدام سازمان تامین اجتماعی مبنی بر مطالبه 7/16درصد از مبلغ قراردادهای انفرادی هنرمندان به اضافه 10درصد جرایم مذکور را غیرقابل توجیه دانسته و تصریح می‌کند: مگر هنرمند، پژوهشگر یا نویسنده برای اجرای اثر خود به کارگری نیاز دارد که باید بابت این کارگر موهومی حق بیمه بپردازد.

او حمایت از هنرمندان را از جمله وظایف ارگان‌های دولتی دانست و تصریح کرد: هنرمندان ما با تمام مشکلات مالی و کمبود امکانات شغلی و نقصان‌هایی که هست در حال فعالیت هستند و در حالی که قشر عظیمی از هنرمندان با بیکاری‌های متعدد مواجه‌اند، در چنین شرایطی دریافت پول از این اقشار آن هم به بهانه‌های مختلف چه معنایی می‌تواند داشته باشد؟

معافیت مالی هنرمندان در جهان

محمد معتمدی، خواننده آواز ایرانی هم درباره این قراردادها به ایسنا می‌گوید: این تصمیم ضربه محکمی به روند چرخ حرکتی فعالیت‌های فرهنگی، هنری است و در تمام دنیا فعالیت‌های هنری نه تنها از مالیات معاف هستند بلکه دولت‌ها، شهرداری‌ها و نهادهای ذی‌ربط بودجه‌ای را برای کمک سالانه به آنها اختصاص می‌دهند.

او ادامه می‌دهد: احساس می‌کنم این اقدام در راستای ترویج فرهنگ، اصلا اقدام مناسبی نیست و شیپور را از سر گشادش نواختن است. این موضوع فعالیت‌های هنری را کم‌رونق خواهد کرد.

این هنرمند اظهار می‌کند: ما در جامعه، مشاغل غیرمفید زیادی داریم که مالیات نمی‌دهند؛ تا دلتان بخواهد بخش عمده مشاغل جامعه ما واسطه‌گری و کارهای مضر برای اقتصاد مانند قاچاق و... است؛ آن‌وقت هنرمندی که خون دل می‌خورد باید چنین مبالغی را پرداخت کند.

قول‌هایی که به آن عمل نشده است

اصغر همت، مدیر عامل خانه تئاتر هم نسبت به این موضوع واکنش نشان داده و بیان می‌کند: ما در ایران مالیات می‌پردازیم و البته امری گریزناپذیر است، اما قطعا در برابر آن نیازمند دریافت خدمات بیشتری است و ضرری برای شهروندان در کار نیست، اما متأسفانه در کشور ما معادله این‌گونه نیست و در مورد سازمان تأمین اجتماعی هم شاید این ماجرا حکمفرما باشد.

او می‌افزاید: هنرمندان شرایط ویژه‌ای دارند و امیدوارم سازمان تأمین اجتماعی در مورد این طرح تجدید نظر کند. با وجود این‌که تاکنون قول‌هایی داده اند و عمل نشده، اما ما هنوز امیدواریم که این بار اتفاق خوبی بیفتد و تجدید نظری بر آنچه تاکنون اتفاق افتاده، انجام شود.