آمار گرسنگی پس از انقلاب 86 درصد کاهش یافته است

به گزارش مقاومتی نیوز، شاخص گرسنگی در ایران کاهش پیدا کرده و میزان گرسنگان با توجه به شاخص‌های جهانی از 5/18 درصد به 5/2درصد تنزل یافته است؛ این رقم ایران را در جمع کشورهای برتر جهانی از منظر تغذیه قرار می‌دهد.

این گزارش که بر اساس آمارهای سالانه شاخص گرسنگی جهانی می‌باشد، حکایت از آن دارد که هنوز در بسیاری از مناطق جهان شیوع گرسنگی جریان دارد و جنگ‌ها و مناقشات سیاسی از عمده عوامل بروز گرسنگی در کشورهاست.

اما کشور ایران با بهبود سیستم‌های بهداشت، تغذیه و توجه عمومی به فقرا توانسته است خود را در میان کشورهایی قرار دهد که میزان گرسنگی در آنها بسیار پایین است.

شاخص جهانی گرسنگی (Global Hunger Index)

شاخص جهانی گرسنگی که ماهیت چندبعدی دارد، از سه نماگر کم غذایی، کم‌وزنی و مرگ‌ومیر کودکان زیر پنج سال تشکیل‌شده است.

برای محاسبه شاخص گرسنگی (GHI) سه شاخص الف: درصد افراد دچار سوءتغذیه (PUN)، ب: درصد کودکان کم‌وزن زیر پنج سال (CUW) و ج: درصد کودکانی که قبل از پنج سال می‌میرند، محاسبه می‌شوند. مجموع این سه عدد تقسیم بر سه معادل شاخص جهانی گرسنگی خواهد بود.

گزارش سالانه شاخص گرسنگی جهانی اولین بار در سال 2006 میلادی منتشر شده است. مؤسسه غیرانتفاعی انستیتوی پژوهشی سیاست غذایی بین‌المللی در واشنگتن با همکاری سازمان غیرانتفاعی آلمانی «ولت هونگر هیلفه» یا «کمک گرسنگی جهان» و سازمان غیردولتی ایرلندی «کانسرن ورلدواید» یا «نگرانی سراسر جهان» این گزارش را انتشار می‌دهند.

این شاخص کشورها را بر اساس مقیاس صفر تا صد رتبه‌بندی می‌کند که صفر بهترین امتیاز (نبود گرسنگی) و صد بدترین امتیاز است. مقادیر کمتر از 5 بیانگر «گرسنگی پایین»، بین 5 تا 10 بیانگر «گرسنگی متوسط»، بین ده تا 20 بیانگر «گرسنگی جدی»، بین 20 تا 30 «هشداردهنده» و بیش از 30 «بسیار هشداردهنده» است.

گرسنگی به‌عنوان شاخص توسعه کشورها

این شاخص، عمدتا یک شاخص بهداشتی محسوب می‌شود، ولی مانند دیگر شاخص‌های بهداشتی دارای ابعاد سیاسی و اجتماعی نیز هست و در مباحث بررسی سطح توسعه‌یافتگی کشورها بشدت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شاخص در سال‌های گذشته در کشورهای جهان تا حدودی در حال بهبود بوده و ایران از این نظر هم‌اکنون در وضعیت بسیار مطلوبی قرار دارد.

پیشرفت ایران در کاهش گرسنگی

ایران در زمره موفق‌ترین کشورهایی است که توانسته با گرسنگی مبـارزه کند و در این زمینه به پیشرفت‌های قابل‌ملاحظه‌ای رسیده است.

بر اساس گزارش جهانی گرسنگی در سال 2012 ایران چهارمین کشور موفق در عرصه مبارزه با گرسنگی بوده است و توانسته است در فاصله سال‌های 2012-1990 کاهش 60 درصدی را در شاخص گرسنگی تجربه و گرسنگی کمتر از پنج را برای خود تثبیت کند.

مقادیر مربوط به ایران در شاخص گرسنگی در سال‌های 1990، 1995، 2000 و 2005 به ترتیب اعداد 5/8، 4/7، 1/6 و 1/5 به دست آمده است که به معنای قرار گرفتن ایران در ردیف کشورهای با گرسنگی متوسط بوده است؛ اما مقدار این شاخص در سال 2011 به زیر پنج (دقیقا چهار) کاهش‌یافته که حکایت از رسیدن ایران به سطح کشورهای با گرسنگی پایین است.

سال 2011 ازآن‌رو شاخص مهمی است که با پایین‌تر از پنج شدن شاخص گرسنگی در یک کشور، دیگر آن منطقه یا کشور از شمول این شاخص خارج می‌شود و یا به تعبیری گرسنگی در آن کشور به‌قدری پایین آمده است که دیگر قابلیت تشخیص نیست.

آخرین گزارش گرسنگی جهانی

سازمان ملل متحد بتازگی اعلام کرده میزان گرسنگی در سطح جهان برای اولین بار طی یک دهه گذشته افزایش‌یافته است و اینک 11 درصد جمعیت جهان یا 815 میلیون نفر را در برمی‌گیرد.

در گزارش سال 2017 میلادی، آفریقا همچنان در رأس فهرست وضعیت وخیم گرسنگی در دنیا قرارگرفته است. شاخص گرسنگی جهانی سال 2017 میلادی حاکی است سطح گرسنگی در جهان از سال 2000 میلادی به میزان 27 درصد کاهش‌یافته است.

از 119 کشوری که در گزارش امسال بررسی‌شده‌اند کشور جنگزده جمهوری آفریقای مرکزی در وضعیت بسیار هشداردهنده شناسایی شده است. سودان، چاد، سیرالئون، لیبریا، زامبیا، ماداگاسکار در آفریقا و یمن در آسیا در شرایط هشداردهنده ارزیابی شده‌اند. این در حالی است که نسبت به وضعیت در سوریه، لیبی، اریتره، سومالی، سودان جنوبی، جمهوری دموکراتیک کنگو، بروندی و پاپوآ گینه‌نو نگرانی قابل‌توجه و اطلاعات ناکافی قیدشده است.

44 کشور در وضعیت سخت ارزیابی شده‌اند که هند، پاکستان، افغانستان، تاجیکستان، عراق، اندونزی و کره شمالی در آسیا و نیجریه، مالی، اتیوپی، کنیا، تانزانیا، زیمبابوه، آنگولا و نامیبیا در آفریقا از آن جمله‌اند.

24 کشور نیز ازنظر وضعیت گرسنگی در شرایط متوسط شناخته‌شده‌اند که از آن میان به ازبکستان، ترکمنستان، عمان، تایلند، مالزی، ویتنام در آسیا، مصر، مراکش، سنگال، آفریقای جنوبی در آفریقا، هندوراس، نیکاراگوئه در آمریکای مرکزی و ونزوئلا، اکوادور، بولیوی و پاراگوئه در آمریکای جنوبی می‌توان اشاره کرد. سطح گرسنگی فقط در 43 کشور در درجه پایین ارزیابی‌شده است.

جنگ، مناقشات سیاسی و تغییرات اقلیمی از عوامل عمده تأثیرگذار بر وضعیت گرسنگی در جهان شناخته شده‌است.

ابعاد کاهش گرسنگی در ایران

یکی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی کاهش نرخ مرگ‌ومیر کودکان است، ایران در زمینه کاهش نرخ مرگ‌ومیر کودکان در دوران بعد از انقلاب رشد چشمگیری داشته است. طی سال‌های اخیر سازمان بهداشت جهانی دو بار از ایران به‌عنوان موفق‌ترین کشور جهان در کاهش نرخ مرگ‌ومیر کودکان تقدیر کرده است. بنا بر آمارهای جهانی، نرخ مرگ‌ومیر کودکان زیر یک سال از 111 مورد در هر هزار تولد زنده در سال 1356 به ده مورد از هر هزار تولد زنده در سال 1396 رسیده که به عبارتی بیش از 90 درصد کاهش‌یافته است.

در ارزیابی پس از جنگ نیز درصد جمعیت دچار سوءتغذیه در ایران از 1/5 درصد در سال 1990 به 9/2 درصد در سال 2017 کاهش‌یافته است. همچنین درصد شیوع لاغری در کودکان زیر پنج سال طی 25 سال گذشته از 3/8 درصد به 3 درصد رسید. درصد وقوع مرگ‌ومیر در کودکان زیر پنج سال هم از 7/5 درصد به 6/1 درصد کاهش‌یافته است.

راهکار فیلیپین برای افزایش داخلی سازی خودرو

دولت فیلیپین به منظور ارتقای داخلی‌سازی و توسعه صنایع خودروسازی، واحدهای تولیدی کوچک و متوسط را با یکدیگر ادغام کرد. ممنوعیت واردات قطعات مشابه تولید داخل نیز یکی دیگر از اقدامات فیلیپین به منظور حمایت از تولیدکنندگان داخلی بوده است. این اقدامات سبب شد طی سه سال داخلی‌سازی خودروهای فیلیپینی شش برابر شود. صنعت خودروی فیلیپین شامل دو بخش اصلی مونتاژ خودرو و ساخت قطعات و اجزای سازنده است. در فیلیپین خودروهایی شامل سواری، وسایل نقلیه تجاری سبک، کامیون، اتوبوس و... تولید می‌شود.

دولت این کشور در تلاش است به منظور افزایش داخلی‌سازی خودروها و استفاده بیشتر از قطعه‌سازان داخلی، سیاست‌هایی را در نظر بگیرد. بهبود داخلی‌سازی خودروها سبب می‌شود صنعت خودرو و قطعه‌سازی فیلیپین تا 30 سال آینده محافظت شود.

دولت فیلیپین به منظور حمایت از تولیدات داخلی برای واردات قطعات وسایل نقلیه موتوری حقوق تعرفه‌ای بالایی در نظر گرفت. به موجب این اقدام دولت، سازندگان خودرو در ابتدا با مشکلات تأمین قطعات مواجه شدند، چراکه توان همکاری با تعداد محدودی قطعه ساز داخلی را داشتند.

بعدها به منظور افزایش سطح رقابت‌پذیری و بهبود کیفیت خودروها حقوق تعرفه واردات کاهش یافت. دولت فیلیپین حقوق تعرفه‌ای قطعات و خودروهای وارداتی را بر اساس هزینه تولید، کیفیت و موعد بموقع تحویل خودروها، وضع کرد. در پی این اقدام مونتاژ برخی خودروها نیز رونق گرفت.

همچنین دولت فیلیپین به منظور حمایت از قطعه‌سازان داخلی در راستای بهبود داخلی‌سازی قطعات خودرو واردات سی.کی.دی (CKD) را در مواردی که مشابه داخل آن وجود داشت، ممنوع کرد.

از سال 1973، دولت فیلیپین برنامه ویژه‌ای به منظور بهبود داخلی‌سازی خودروها در نظر گرفت. تمرکز در این بخش روی داخلی‌سازی خودروهای سواری، کامیون و موتورسیکلت بود.

با این اقدام استفاده از تولیدات داخلی در صنعت خودرو ترویج یافت. طبق آمار عمق ساخت داخل خودروها از 10 درصد در سال 1973 به 60‌درصد در سال 1976 رسید و طی سه سال شش برابر شد. همچنین با هدف انتقال فناوری و افزایش کیفیت قطعات، تأمین‌کنندگان قطعات با شرکای خارجی همکاری کردند.

بانک مرکزی «مانع اصلی» اجرای پیمان پولی با کشورهای هدف

مشکل اصلی در عدم اجرایی شدن پیمان‌های پولی دوجانبه ایران با کشورهای هدف تجاری، عدم موافقت بانک مرکزی با تسویه بهای نفت از طریق ارزهای ملی و بدون استفاده از دلار است.

یکی از راهکارهای ایران برای بی‌اثر کردن تحریم‌های دلاری آمریکا، استفاده از پیمان‌های پولی دوجانبه است. این پیمان‌ها امکان برقراری تجارت با استفاده از ارزهای ملی را فراهم می‌کند و بخش زیادی از تقاضای ارز را در بازار داخلی نیز به این ترتیب پوشش می‌دهد.

با وجود اثرگذاری تحریم‌های دلاری آمریکا در طول سال‌های اخیر، روند اجرایی شدن پیمان‌های پولی دوجانبه ایران با کشورهای هدف تجاری از جمله ترکیه، پاکستان، روسیه و حتی کشورهایی همچون چین و هند، با کندی پیش رفته است؛ به طوری که در حال حاضر سهم بسیار ناچیزی از تجارت ایران با استفاده از این پیمان‌ها انجام می‌گیرد. بخش عمده صادرات ایران را نفت و گاز و میعانات گازی تشکیل می‌دهد. بنابراین در عمل باید ایران برای استفاده از پول‌های ملی در تجارت و به طور خاص بانک مرکزی ایران بپذیرد که به جای بهای نفت صادراتی، از کشورهای هدف ریال دریافت کند و واردکنندگان ایرانی نیز بدون نیاز به دلار به واردات کالا از این کشورها بپردازند. بنابراین پیش‌نیاز انعقاد پیمان پولی ایران با کشورهایی همچون چین، ترکیه، هند، کره جنوبی، ژاپن و حتی روسیه این مساله است که بانک مرکزی ایران بپذیرد در ازای صادرات نفت، دلار دریافت نکند.

پیام‌رسان‌های مبتنی بر بلاک چین جایگزین سوئیفت می‌شوند؟

کاستی‌های متعدد سوئیفت و استفاده ابزاری از آن توسط آمریکا، کشورها و مؤسسات مالی را بر آن داشته است به وسیله فناوری بلاک چین جایگزینی برای این پیام‌رسان انحصاری طراحی کنند. اقتصاد جهانی در حال حرکت به سمت یک اقتصاد غیرمتمرکز بر بستر بلاک چین است که از سرعت و امنیت بالاتری در مبادلات برخوردار خواهد بود.

سوئیفت یک نظام پیام‌رسانی در مبادلات مالی است که سهم قابل توجهی را در مبادلات جهانی به خود اختصاص داده است. این نظام پیام‌رسان از زمان ایجاد در سال 1971 تاکنون مورد استفاده بانک‌ها و مؤسسات مالی بیش از 200 کشور جهان قرار گرفته است.

اما امروزه با شکل‌گیری زمینه‌هایی از قبیل ظهور فناوری‌های جدید و از طرفی کاستی‌های سوئیفت، پیش شرط‌های انتقال به یک پیام‌رسان جایگزین فراهم شده است.

کاستی‌های سوئیفت مسائل مختلفی را شامل می‌شود که از گذشته تاکنون مشاهده شده و کشورهای مختلف را دچار مشکل کرده است. مسائلی از قبیل ناپدید شدن و سرقت وجه نقد برخی از بانک‌ها، محرز شدن جاسوسی نهادهای امنیتی کشور آمریکا از داده‌های سوئیفت، تحریم یا تهدید به تحریم کشورها، روند طولانی مدت پیام‌رسانی معاملات، هزینه بالای معاملات، نیاز به انبوهی از مستندسازی معاملات و دیگر مواردی از این دست مشکلات اصلی نظام پیام‌رسان سوئیفت است.

بر همین اساس و به دنبال مشکلات سوئیفت، کشورهایی از قبیل کوبا، ایران، نیکاراگوئه، ونزوئلا، بولیوی و اکوادور نظام‌های جایگزین سوئیفت را جهت انجام قسمتی از مبادلات داخلی خود راه‌اندازی کرده‌اند. همچنین کشورهایی از قبیل روسیه و چین نیز نظام‌های جایگزین سوئیفت را جهت انجام قسمتی از مبادلات بین‌المللی خود به راه انداخته‌اند.

اما یکی از جایگزین‌های اساسی سوئیفت ظهور پیام‌رسان‌های مالی بر بستر فناوری بلاک‌چین است که تاکنون آزمایش‌های متعددی در این خصوص توسط کشورها و مؤسسات مختلف صورت گرفته است.