سایه روشن‌های گزارش آمانو

در این گزارش 16 صفحه‌ای، مدیرکل آژانس تاکید کرده است هیچ‌گونه نشانه قابل اتکایی درخصوص انحراف مواد هسته‌ای در ارتباط با ابعاد احتمالی نظامی هسته‌ای ایران وجود ندارد.

رضا نجفی، نماینده ایران در آژانس همین بخش از گزارش آژانس، یعنی تاکید بر عدم انحراف برنامه هسته‌ای ایران را مهم‌ترین نکته گزارش آمانو دانست و تاکید کرد: در این گزارش به عدم پایبندی اشاره نشده است.

نجفی ادامه داد: نکات قابل تامل گزارش، اشاره‌هایی است که به برخی مطالعات علمی درباره فناوری‌های دوکاربردی شده است و ادعا شده که قبل ازسال 2003 در ایران رخ داده است.

وی یادآور شد: البته دراین رابطه (جدای از این‌که ما نظر متفاوتی داریم) ادعای برخی کشورها مبنی بر ادامه این‌گونه فعالیت‌ها را هم به صراحت رد و اعلام کرده است که هیچ علامتی مبنی بر وجود فعالیت‌های مربوط به توسعه سلاح هسته‌ای بعد از سال 2009 در ایران وجود ندارد، البته فناوری‌های دوکاربردی همان‌طور که از نامشان پیداست، دو کاربردی هستند.

نجفی ادامه داد: با وجودی که بخش زیادی از گزارش سفید است، انتظار می‌رود که مخالفان جمهوری اسلامی ایران به‌ویژه رژیم صهیونیستی و رسانه‌های وابسته به آن، با بزرگنمایی بحث فناوری‌های دوکاربردی و تحریف بخش‌هایی از گزارش تلاش کنند تا آن را کاملا سیاه جلوه دهند.

عراقچی: پی.ام.دی بسته نشود برجام بی برجام

در همین حال سیدعباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده کشورمان هم در برنامه‌ای تلویزیونی با تاکید بر ضرورت بسته شدن پرونده پی.ام.دی، مجددا به غرب هشدار دادو گفت: ما اجرای برجام را منوط به بسته شدن پرونده پی.ام.دی می‌دانیم و طبیعی است که در صورت باز ماندن کوچک‌ترین پنجره پی.ام.دی ما نیز تعهدی نسبت به اجرای برجام نخواهیم داشت.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، عراقچی درباره نکات مثبت گزارش آمانو گفت: گزارش سعی کرده است متعادل باشد و حاوی نکات مثبت و منفی یا سیاه و سفید باشد اما از نظر ما گزارش آمانو بیشتر سفید است تا خاکستری و سیاه و به این ترتیب راه برای اجرای برجام باز شده است.

عراقچی گفت: مهم‌ترین ایراد به گزارش آمانو محفظه انفجاری در پارچین است که هیچ مدعایی برای آن نیست.

وی با بیان این‌که بعد از بسته شدن پی.ام.دی، ما در آستانه اجرایی شدن رفع تحریم‌ها در عمل هستیم درباره تعهدات ایران نیز گفت: 1ـ قلب اراک باید خارج شود 2ـ دریافت کیک زرد از روسیه و ارسال مواد (اورانیوم) غنی شده به روسیه 3ـ سانتریفیوژهای اضافه باید جمع شود، که همه اینها جزو تعهدات ما تا قبل از برجام است که حدود یک ماه آینده به روز اجرایی شدن آن می‌رسیم.

صالحی: پرونده پی.ام.دی قطعا بسته می‌شود

رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان هم در یک ارزیابی از گزارش جدید آژانس تاکید کرد‌: براساس گزارش اخیر آمانو، دیگر راهی برای بازنگه داشتن پرونده پی. ام. دی وجود ندارد.

علی‌اکبر صالحی در مصاحبه با خبرگزاری صدا و سیما با تحلیل گزارش آمانو گفت: مهم این است که در بخش مربوط به ارزیابی ـ که حدود 9 بند را شامل می شود ـ اذعان کردند فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان صلح‌آمیز بوده و هیچ انحرافی در آن دیده نشده است .

صالحی اضافه کرد : به ویژه اذعان کرده‌اند که چرخه سوخت اعلام نشده‌ای نداریم، یعنی همان چیزی که قبلا مدام اشاره می کردند که نمی‌توانند با قطعیت درباره آن اظهار نظر کنند. رئیس سازمان انرژی اتمی افزود : مطلب مهم دیگر این است که آنان از اطراف مکان‌هایی که حدس می زدند ممکن است ما اقداماتی غیرصلح‌آمیز کرده باشیم، نمونه‌گیری کرده اند و آثاری از مواد شکافته شده هسته‌ای نیافتند .

صالحی گفت ‌: این مطلبی است که بسیار سعی کردند درباره آن مانور دهند و اکنون اگر اعلام می کردند که چیزی ندیده‌اند و همه چیز درست بوده است، برای آنان مشکل‌آفرین بود به همین دلیل گفتند ایران در زمینه ترابرد نوترونی، برخی مدل‌سازی‌ها کرده است. وی افزود :‌این در حالی است که این‌گونه مدل‌سازی‌ها در همه دانشگاه‌های دنیا انجام می شود و اصلا ترابرد نوترونی اقدامی علمی است که همه جا انجام می‌دهند .

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت : در نهایت گفته‌اند که تا قبل از سال 2003 برخی فعالیت‌های علمی و مدل‌سازی کرده‌ایم و این فعالیت‌ها هیچ یک منجر به اقدام عملی نشده و اقداماتی پراکنده بوده است . صالحی افزود: آنان به نحوی خواسته‌اند خودشان را هم تبرئه کنند به این مفهوم که اگر ادعایی کرده‌اند بر این اساس بوده است و حالا دیگر از آن عبور کنیم.وی تاکید کرد: بر این اساس و با توجه به تجربه سال‌ها فعالیت در آژانس، قطعا پرونده پی.ام.دی بسته خواهد شد، زیرا نتوانستند به هیچ مستندی اشاره کنند.

آمریکا : پرونده پی.ام.دی ایران بسته می‌شود

اما به‌دنبال گزارش آژانس درباره پی‌.ام.دی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز تلویحا تائید کرد که پرونده پی.ام.دی بسته می شود.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مارک تونر در کنفرانس خبری گفت: خوشبختانه ایران به تعهداتش براساس نقشه راه برجام به‌منظور روشن‌سازی مسائل باقیمانده گذشته و فعلی در ارتباط با برنامه هسته‌ای خود عمل کرده است. وی افزود: آژانس هم تائید کرده که ایران به این نقشه راه پایبند بوده است. ارنست مونیز، وزیر انرژی آمریکا هم در گفت‌وگو با سی.ان.ان با اشاره به گزارش آمانو تصریح کرد: در ماه ژانویه با تائید اقدامات هسته‌ای ایران توسط آژانس، تحریم‌های هسته‌ای تخفیف می‌یابد.

اثبات حقانیت ایران

مهدی دواتگری، عضو کمیسیون امنیت ملی هم در گفت‌وگو با جام‌جم با پیش‌بینی این که در جلسه شورای حکام در 24 آذر، پرونده پی.ام.دی بسته شود، گفت: گزارش آمانو حاکی از حقانیت جمهوری اسلامی ایران است و ثابت می‌کند ما به‌دنبال سلاح هسته‌ای نبوده‌ایم.

این نماینده مجلس افزود: گزارش مدیر کل آژانس درباره پی.ام.دی، مسیر اجرای برجام را هموار می‌کند و ما انتظار داریم طبق تقویم برنامه‌ریزی شده، تحریم‌ها در آینده نزدیک برداشته شود.

جلالی : آژانس باید پاسخگو باشد

کاظم جلالی،‌ رئیس مرکز پژوهش های مجلس در گفت وگو با جام جم با بیان این‌که بر اساس گزارش صریح آقای آمانو مشخص می‌شود جمهوری اسلامی ایران در طول 12 سال گذشته، هیچ گونه انحرافی در فعالیت‌های هسته‌ای خود نداشته و اقدامات صورت گرفته در جهت استفاده از تکنولوژی هسته‌ای، در چارچوب پیمان ان.پی.تی بوده است گفت: قطعنامه‌های ظالمانه و تحریم‌ها علیه ایران، ‌در طول همین 12 سال شکل گرفته و طبیعی است که امروز آژانس باید پاسخ دهد به چه دلیل، کشوری را که عضو ان.پی.تی بوده و از حقوق صلح‌آمیز هسته‌ای بهره‌مند است، تحت سخت‌ترین شرایط و محدودیت‌ها قرار داده تا جایی که پرونده کشور، به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع شده است.

وی افزود: مطلب دوم این‌که چرا وقتی ایران به تعبیر گزارش آقای آمانو از سال 2003 به این طرف، خطر هسته‌ای محسوب نمی‌شده، پرونده کشور به عنوان تهدید صلح و امنیت جهانی براساس منشور ملل متحد در ذیل فصل هفتم قرار گرفته است؟

مشورت درباره قطعنامه پیشنهادی به شورای حکام

اما برای این‌که پرونده پی.ام.دی بسته شود باید قطعنامه‌ای در این زمینه در جلسه شورای حکام که 24 آذر برگزار می‌شود به تصویب برسد و این یکی از موضوعاتی است که در دور جدید نشست‌های کمیسیون مشترک برجام ـ که از پنجشنبه در سطح کارشناسی در وین در حال برگزاری است ـ بحث می‌شود.

قرار است نشست بعدی کمیسیون مشترک ایران و ١+٥ در سطح معاونان هم روز دوشنبه در وین برگزار شود.

بازتاب گزارش مدیرکل آژانس در رسانه‌های خارجی

رسانه‌های جهان گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را گرچه با دیدگاه‌های مختلف و براساس گرایش‌های خود ارزیابی کرده‌اند، اما اغلب آنها بر این نکته تاکید داشتند که این گزارش پایان ابهام‌های هسته‌ای و آغاز لغو تحریم‌های ایران به شمار می‌آید.

به گزارش ایرنا، روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال در بازتاب نخستین واکنش دولت آمریکا به گزارش آمانو نوشت که آمریکا از گزارش یوکیا آمانو درباره فعالیت‌های حال و گذشته ایران استقبال و تاکید کرد که این گزارش راه را برای لغو تحریم‌های اقتصادی ایران تا ماه ژانویه (دی / بهمن) هموار می‌کند.آسوشیتدپرس هم در این باره نوشت: گزارش روز چهارشنبه یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس به یک دهه اتهامات علیه ایران پایان داد. پایگاه اینترنتی بلومبرگ هم گزارش داد: بازرسان آژانس هیچ شواهد معتبری از انحراف مواد هسته‌ای در ارتباط با ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران نیافتند. پایگاه اینترنتی بی.بی.سی فارسی هم نوشت: دولت آمریکا می گوید با توجه به گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، آماده است تا پرونده ابهامات فعالیت هسته‌ای ایران یا پرونده «جنبه‌های نظامی احتمالی» این برنامه را ببندد.