خرخر شبانه را جدی بگیرید

مهم‌ترین و شایع‌ترین نوع آپنه خواب، انسدادی است. طی خواب، عملکرد عضلاتی از بدن که راه‌ها و مجاری تنفسی فوقانی را باز نگه می‌دارند کاهش می‌یابد، ولی این مساله در افراد با آپنه انسدادی شدید‌تر است و باعث قطع جریان هوا در خواب می‌شود که به پایین آمدن سطح اکسیژن خون می‌انجامد و فرد به‌طور مکرر از خواب بیدار می‌شود و می‌نشیند تا تنفس بهتری داشته باشد و دوباره به خواب می‌رود و این مساله بارها و بارها طی شب تکرار می‌شود.

علائم آپنه خواب به دو دسته عمده یعنی علائم حین خواب و علائم بعد از خواب تقسیم می‌شود. علائم حین خواب به صورت خرخر کردن به مدت طولانی، سرفه، قطع تنفس، بیدارشدن مکرر، حرکت زیاد در رختخواب و تعریق فراوان بروز می‌کند.

علائمی که بعد از خواب و طی روز رخ می‌دهد، عبارتند از خواب‌آلودگی شدید، سردرد، فراموشی و حتی ناتوانی جنسی. علاوه‌بر مسائل فوق در طولانی‌مدت، آپنه خواب باعث فشارخون بالا، آریتمی قلبی، فشارخون ریوی و در موارد شدید، نارسایی قلبی می‌شود. افرادی که چاق هستند، گردن کوتاه یا فک تحتانی کوچک دارند یا اختلال غدد درون‌ریز مثل کم‌کاری شدید تیروئید یا آکرومگالی (به علت افزایش ترشح هورمون رشد) دارند، بیشتر مستعد آپنه خواب هستند.

بهترین روش تشخیص بیماری‌های مربوط به خواب از‌جمله آپنه خواب، استفاده از پلی سومنو‌گرافی است. در این روش، فرد به مدت یک شب در سرویس ویژه خواب بستری می‌شود و در این مدت نوارمغز، میزان اکسیژن خون شریانی، نوار قلب و نوار عضله فرد ثبت می‌شود و بیماری‌های خواب در صورت وجود تائید می‌شوند. در صورت تائید وقفه انسدادی باید درمان انجام شود. توصیه‌های عمومی برای این بیماران شامل استعمال نکردن الکل و دخانیات به‌ویژه شب‌ها و نزدیک زمان خواب، ورزش منظم و روزانه و اجتناب از خوابیدن در حالت طاق‌باز است. درمان اصلی این حالت، استفاده از ماسک تنفسی ویژه است که فشار مجاری تنفسی حین خواب را بالا می‌برد و مانع بسته شدن آن می‌شود. در تعداد محدودی از افراد، جراحی برای باز‌سازی مجاری تنفسی فوقانی به کار می‌رود.

دکتر محمد روحانی

‌ متخصص مغز و اعصاب