روش‌های تشخیص سرطان پستان

جام جم سرا: دکتر ناهید نفیسی عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه پزشکی شهید بهشتی گفت: در حال حاضر شیب درمان سرطان در کشورهای پیشرفته به سمت بالا می‌رود در حالی که در کشورهایی مانند ما وضع این گونه نیست. علت این امر عدم دسترسی به شیوه‌های جدید درمانی و داروهای جدید نیست. مشکل ما در تشخیص بموقع است.
نفیسی افزود: در واقع، بیمار دیر پزشک را ملاقات می‌کند و با درجه بندی پیشرفت سرطان از یک تا چهار، اگر در سرطان پستان سینه، بیمار در مرحله اول به پزشک مراجعه کند، حتی در بسیاری از اوقات نیاز به شیمی درمانی هم ندارد.

وی با بیان اینکه از سال ۱۹۹۵ روش درمان سرطان سینه به سوی مخلوط کردن روشهای جراحی سینه با روشهای جراحی پلاستیک رفته است، افزود: با این روش تقریبا در ۹۰ درصد بیماران، سینه آن‌ها حفظ می‌شود و اگر درمان در مراحل یک و دو اتفاق بیفتد، این میزان به صد در صد هم می‌رسد. بنابراین بیمار نگران این موضوع نباشد که سینه‌اش برداشته خواهد شد و به همین خاطر به پزشک مراجعه نکند.

این جراح پستان با بیان اینکه راه اول در تشخیص سرطان سینه، معاینه سینه توسط خود فرد است، ادامه داد: توصیه می‌شود از سن ۲۰ سالگی و حتی بهتر است از دوران دبیرستان، یک خانم این آموزش را دیده باشد که بتواند خودش سینه‌اش را معاینه کند. معاینه سینه توسط خود فرد بسیار مهم است، چون در کشورهایی نظیر کشور ما، علت بیشتر مراجعات توده‌هایی است که خود فرد روی سینه‌اش پیدا کرده است.

وی گفت: بسیار توصیه می‌شود معاینه سینه در روز آخر قاعدگی و در زیر دوش حمام که سینه لغزنده‌تر است انجام شود. اگر بیمار حس کرد که زیر انگشتانش یک توده سفتی است، حتما به پزشک مراجعه کند.

نفیسی با بیان اینکه الزاما هر توده‌ای در سینه سرطان نیست و در واقع کمتر از ۱۰ درصد توده‌ها سرطانی هستند، بیان کرد: توده‌های سرطانی به تدریج بزرگ می‌شوند و کم کم ابعاد آن‌ها بیشتر می‌شود. بنابراین توده‌هایی که ناگهان در سینه ظاهر می‌شوند، احتال اینکه سرطانی باشند، بسیار کم است. دانه برجسته‌ای که بین دو سینه نمایان می‌شود معمولاً یک کیست پوستی حاوی چربی است. اگر دانه روی پستان ظاهر شود باید مورد معاینه قرار گیرد. اگر دانه سطحی و روی پستان باشد‌‌ همان کیست پوستی است، اما اگر داخل پستان قرار گیرد باید آزمایشات تکمیلی در مورد آن انجام شود. وی همچنین ادامه داد: غیر قرینگی سینه‌ها تا درجاتی طبیعی است، اما اگر غیر قرینگی سینه‌ها شدید شد، فرد حتما به پزشک مراجعه کند.

وی در ادامه با بیان اینکه توصیه می‌شود خانم‌ها از سن ۲۵ سالگی، سالیانه یکبار به پزشک جراح مراجعه کنند تا سینه آن‌ها معاینه شود و بعد از سن ۳۲ سالگی نیز میزان معاینات ۲ بار در سال شود، گفت: البته کسانی که در خانواده درجه یک آن‌ها افراد به سرطان سینه مبتلا شده باشند، باید از سن ۲۵ سالگی اقدامات تشخیصی تکمیلی در مورد آن‌ها انجام شود.

نفیسی با بیان اینکه سونوگرافی از روشهای خوب است، اما یک روش غربالگری سرطان سینه نیست و فقط یک روش کمکی در کنار ماموگرافی است، گفت: توصیه این است که سونوگرافی ۷ الی ۸ روز بعد از پایان قاعدگی انجام شود. سونوگرافی در افتراق توده‌های توپر سرطانی و کیست‌ها و تشخیص توده‌های سرطانی در غدد لنفاوی زیر بغل بسیار کمک کننده است و همچنین هیچ اشعه‌ای ندارد که برای خانم‌ها مضر باشد. مزیت دیگر سونوگرافی این است که اگر نتیجه مامو گرافی در خانم‌ها به علت تراکم بالای نثر سینه محو باشد، می‌تواند بسیار کمک کننده باشد. برای ماموگرافی نیز توصیه می‌شود که اگر علت خاصی وجود نداشت این کار از ۴۰ سالگی افراد انجام شود.

وی ادامه داد: میزان اشعه‌ای که در ماموگرافی به بیمار داده می‌شود بسیار کمتر از اشعه ایی است که در یک مسافرت هوایی به فرد وارد می‌شود. یا اینکه در یک عکس قفسه سینه معمولی، به اندازه ۱۰ برابر یک ماموگرافی اشعه وارد بدن فرد می‌شود. بنابراین، این تصور که ماموگرافی سالیانه خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد؛ یک باور غلط است.

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه پزشکی شهید بهشتی در پایان با بیان اینکه هر چه سن یک خانم بالا می‌رود، ریسک ابتلا به سرطان در او بیشتر می‌شود، بنابراین خانمهای با سن بالا خود را از این قاعده مستثنی نکنند، گفت: به علت جوان بودن جمعیت کشور ما، میانگین سرطان سینه در ایران حدود ۴۸ سالگی است. چاقی، عدم تحرک، استعمال سیگار و مصرف مشروبات الکلی، نوع تغذیه، آلودگی هوا، ازدواج دیررس، دیر بچه دار شدن و عدم شیردهی می‌توانند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهند. (مهر)