انقلابی در ایمنی ربات‌های کارگر

اد مولن، یکی از مدیران یونیورسال روباتیکس با اشاره به این که این دیدگاه کارخانه‌های متمول است، می‌گوید: «کارخانه‌های کوچک و متوسطی در دنیا چنین الگویی را قبول ندارند. آنها خطوط تولید خود را با تعویض کارگر سرپا نگه می‌دارند و علاقه‌ای به نصب یک دستگاه ثابت که فقط قادر به انجام یک کار مشخص باشد، ندارند.»

یونیورسال رباتیکس یکی از چند شرکتی است که به این بازار وارد شده است. این شرکت تا اینجا بیش از 3000 ربات نصب شده و فعال دارد که بیشترشان در اروپاست. از رقبای بزرگ این شرکت می‌توان به ریتینک رباتیکس اشاره کرد که به دست مخترع iRobot بنیانگذاری شده است.

ربات‌های آنها اشتراکات زیادی دارند. قیمتشان مناسب است (مدل یوآرـ5 یونیورسال 34 هزار دلار قیمت دارد) و نیاز آنها به تمهیدات نگهداری و تعمیر یا بسیار اندک یا صفر است. شاخصه دیگر آنها انعطاف‌پذیر بودنشان است.

اغلب تکنیسین‌ها قادرند طی چند ساعت به کار با آنها مسلط شده، وظایف را با حرکت دادن بازو (درست مانند یاد دادن غذا خوردن با قاشق یا نقاشی کشیدن به کودک) به طور حرکت به حرکت، به آنها یاد بدهند. پس از آن، ربات‌ها که قادر به یادگیری حین کار هستند، کارهای روزمره را قوت می‌بخشند. همین به ربات‌ها توانایی گسترده‌ای می‌بخشد تا بتوانند یک روز به حرکت دادن چرخ تراش بپردازند و روز دیگر وسایل خانگی سرهم کنند.

اما اغراق نیست که بگوییم مهم‌ترین رکن ربات‌های جدید، ارتقای امنیت آنهاست؛ خصیصه‌ای که بیشتر ربات‌های صنعتی غول‌پیکر در آن لنگ می‌زنند. بسیاری از ربات‌های صنعتی فاقد سنسورهای برخوردی هستند و از این رو فعالیتشان به فضاهای بسته و محصور محدود می‌شود.

با وجود این طی 31 سال گذشته، حداقل سالی یک مرگ صنعتی ناشی از اشتباه ربات‌ها و برخورد آن با کارگران ثبت شده است. بیشتر این مرگ و میرها در قسمت‌هایی رخ داده که کارگران در کنار ربات‌ها فعالیت داشته‌اند.

ربات‌های شش‌محوری یونیورسال به قصد همکاری با انسان‌ها ساخته شده‌اند و 80 درصد آنها فعالیت محصور ندارند. ربات‌های یونیورسال، با این که در زمره بزرگ‌ترین ربات‌های جهان قرار می‌گیرند، با سرعتی معادل یک متر در ثانیه حرکت می‌کنند که می‌تواند بسادگی به تصادف منجر شود. اما یونیورسال توانسته بر این مشکل فائق آید. این شرکت از مجموعه‌ای از استانداردهای مهندسی استفاده می‌کند تا جلوی اتفاقات ناگوار را بگیرد. هر ربات دارای تعدادی سنسورهای برخورد است که در صورت رسیدن شدت ضربه به 150 نیوتن (رقمی که در اکثر استانداردهای صنعت رباتیک ذکر شده) در کار سیستم کنترل دخالت و آن را متوقف کنند. سیستم کنترل، پیام را به هر شش عملگر بازو می‌فرستد. از آنجا که بازوها وزن کمتری نسبت به بار خود دارند، به تندی سرعتشان کاسته می‌شود. فناوری منحصر به فرد این ربات‌ها موجب می‌شود که کاهش سرعت حتی سریع‌تر از حالت اتصال موتور مستقیم باشد.

مولن توصیه می‌کند که سرعت شروع مجدد حرکت را براساس تمهیدات حفاظتی شرکت خود تنظیم کنند. در گذشته، اگر کاربر نیاز به ضریب امنیت بالاتری داشت، سرعت ربات را کاهش می‌داد. ربات‌های جدید نسل سوم یونیورسال به کاربران اجازه می‌دهد حتی امنیت را بالاتر برده و فرمان خاموشی را برای ضربه‌ای کمتر از 150 نیوتن هم تنظیم کنند.

ربات‌های جدیدی که از سوی یونیورسال و رقبایش به بازار عرضه می‌شوند، انقلابی در ربات‌های صنعتی ایجاد خواهند کرد، زیرا خرید آنها برای دامنه بیشتری از افراد ممکن خواهد شد. مولن می‌گوید که یک مشتری عادی طی شش ماه از خرید ربات، هزینه‌اش را جبران خواهد کرد. اگر امروز یک دستگاه عادی برای خط تولید خود بخرید، بازده آن کاملا وابسته به نوع خط تولید است، اما با فناوری جدید، قادر خواهید بود در مواقع فراغت ربات، از آن در خط‌های دیگر تولید استفاده کنید. خط بطلان خوردن روی خطرات جانی، شاید بزرگ‌ترین مزیت این دستگاه‌ها باشد که در آینده نزدیک نه فقط به خاطر صرفه اقتصادی، بلکه وجدان عملی، بازار را به سلطه یونیورسال درخواهد آورد.

asme / مترجم: سیاوش شهبازی