مهدی پاکدل: ترجیح می دهم در یک کار خوب با همسرم همبازی شوم

بهنوش طباطبایی و مهدی پاکدل از جمله زوج‌های هنرمندی هستند که طی سال‌های گذشته حضوری نسبتا دائمی در سینما و تلویزیون داشته‌اند و البته اخیرا گرایش آن‌ها به تئاتر هم پررنگ‌تر شده‌است. بهانه ما برای مصاحبه با آن‌ها حضورشان در بیست و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان بود که به گفته پاکدل دلیل آن حمایت از شهرش اصفهان برای تداوم میزبانی این جشنواره بود.

این دو در ماه‌های گذشته فیلم آزادراه را به کارگردانی عباس رافعی روی پرده سینماها داشتند. پاکدل معتقد است که حضور همزمان او و بهنوش طباطبایی اتفاق جالبی است که دوست ندارد در مورد هر فیلمی اتفاق بیافتد و ترجیح می‌دهد در زمان مناسب این امر صورت پذیرد.

- شما جزو معدود هنرمندانی هستید که در جشنواره‌ها و برنامه‌های مختلف حضور پیدا می‌کنید. حضورهای پرشمار در جشنواره‌ها چه تاثیری بر آن دارد؟

مهدی پاکدل: ماهیت برنامه‌ها با یکدیگر تفاوت دارد. یک برنامه تلویزیونی برای اینکه مخاطب جذب کند ناچار است از افراد چهره در زمینه‌های مختلف مثل سینما، پزشک، استاد دانشگاه و... استفاده کند و نمی‌شود تاثیر حضور آدم‌های موفق را بر آدم‌های تازه‌کاری که می‌خواهند وارد حوزه‌ای شوند کتمان کرد. خیلی وقت‌ها شرایط فکری افراد معروف توسط علاقمندانش پی‌گیری می‌شوند. ولی من در جشنواره‌ها خیلی حضور مستمری نداشتم. این بار جشنواره فیلم کودک برای من ماهیت دیگری داشت. چون من اصفهانی هستم و علاقمندم جشنواره با نام اصفهان ثبت شود و در اصفهان بماند. چنان‌چه جشنواره‌های معتبر دنیا مثل ونیز و برلین همیشه در شهر خودشان برگزار می‌شود و مال آن شهر هستند. خواستم اگر حضورم به عنوان یک شهروند اصفهانی کمکی به جشنواره می‌کند در آن حاضر باشم.

بهنوش طباطبایی: چنین نیست که ما در جشنواره‌های مختلف حضور پیدا می‌کنیم. ما دو سال است که ازدواج کرده‌ایم و فقط سال ازدواجمان برای اینکه مردم از آن مطلع باشند به برنامه سال تحویل تلویزیون رفتیم تا آن را به مردم اعلام کنیم. جدا از تاثیری که مورد نظر تلویزیون است، من مردم را دوست دارم و می‌خواهم اگر شده در زمان 5 دقیقه عید را به مردم تبریک بگوییم. اگر در برنامه «زنده رود» اصفهان دعوت می‌شویم حاضر می‌شویم تا مردم ما را ببنند. این را وظیفه خودمان می‌دانیم. چون از مردم انرژی می‌گیریم و باید آن را جبران کنیم. بحث جشنواره هم با برنامه‌های تلویزیونی فرق می‌کند. من اولین بارم است در جشنواره حضور پیدا می‌کنم. همیشه علاقه داشتم در آن حضور پیدا کنم ولی فرصتش پیش نیامده بود. حالا که حضور پیدا کرده‌ام هم دارم چیزهای خوبی یاد می‌گیرم.

- پیش از اینکه وارد بازیگری شوید، چه برداشتی از شهرت بازیگران داشتید؟ با بازیگر معروفی برخورد داشتید؟

طباطبایی: من یک بار در زمان پخش «خانه سبز» به پدر و مادرم اصرار کردم که به لوکیشن سریال برویم و مرحوم خسرو شکیبایی را دیدیم که به قدری برخورد ایشان زیبا بود، من به گریه افتادم. ایشان بین پلان‌ها پایین آمدند و برخوردشان هیچ‌گاه از ذهن من نمی‌رود. این تاثیر را گرفتم که من هم همیشه همین‌گونه رفتار کنم.

پاکدل: من به خاطر برادر بزرگم در موقعیتی بودم که با آدم‌های معروف دائما دیدار داشتم که هر کدام طوری رفتار می‌کردند. درباره صحبت خانم طباطبایی هم بگویم که من بازی آقای شکیبایی را که دیدم عاشق شغل بازیگری شدم. در برخوردهایی که با ایشان داشتم سعی کردم از او یاد بگیرم و منشش را سرلوحه خودم قرار دهم. چون مردمی بودن برای ایشان همیشه در اولویت اول بود. مردم همیشه به ما محبت دارند و نمی‌خواهند مزاحم شوند. وقتی زیاد می‌شود ممکن است برای هنرمند مشکل ایجاد کند ولی من هم وظیفه خودم می‌دانم که جواب آدم‌هایی که باعث شدند هنرپیشه شوم را با صبر و مهربانی بدهم.

- شما سابقه کار در حوزه کودک و نوجوان هم دارید؟

پاکدل: من حدود 10 سال قبل در فیلم «ماجراهای اینترنتی» بازی کردم که فیلم کودک بود و فیلم «حضرت محمد» هم با توجه به اینکه درباره تولد تا 12 سالگی حضرت محمد است را می‌شود یک اثر کودک هم دانست. هر چند فیلم دینی و تاریخی هم محسوب‌ می‌شود.

طباطبایی: فیلم‌های کودکی زمان ما خیلی خوب بود. آن‌ها واقعا برای کودکان ساخته می‌شدند و با تخیل بچه سر و کار داشتند. آثاری مثل «گلنار» و «مدرسه موش‌ها» بودند که از دیدن‌شان لذت می‌بردند. یادم است برای «دزد عروسکها» مهراوه شریفی‌نیا که در فیلم بازی کرده بود همکلاس من بود و وقتی عکس‌های پشت صحنه را نشان من داد، ذوق کردم و سوال کردم چقدر برای این فیلم دستمزد گرفته‌ای؟ که گفت 500 تومان گرفته‌ام.

- بچه‌های امروز با فیلم‌های کودک دهه‌های قبل ارتباط برقرار می‌کنند؟

پاکدل: نسل‌ها قطعا عوض شده‌اند. این مشکل فیلمسازان هم هست که این نسل را کم می‌شناسند. الان با تکنولوژی همه چیز با سرعت در حال تغییر است. من 17 سالگی تازه با سی‌دی آشنا شدم ولی بچه برادرم که 5 ساله است خودش بازی نصب می‌کند! زبان آن‌ها متفاوت شده و باید به زبان آن‌ها فیلم بسازیم و به خواسته‌هایشان توجه کنیم. متاسفانه فرهنگ غرب تاثیر زیادی روی بچه‌های ما گذاشته و بیشترین تهاجم فرهنگی را غربی‌ها به ما داشته‌اند. آن‌ها بر فرهنگ ما غلبه کرده‌اند چون پول خرج کرده‌اند و ما نمی‌کنیم. خوشحال شدم که قسمت دوم «شهر موش‌ها» در حال ساخت است. باید کاری کنیم که بچه‌ها با فرهنگ خودمان آشنا شوند. نه اینکه فیلم‌ها و بازی‌های کامپیوتری خشن غربی را ببنند و از این خشونت تاثیر بپذیرند. زمان ما اصلا چیزی به نام بازی کامپیوتری نبود. باید کاری کنیم تا برای بچه‌ها دیدنی شویم. باید مدیریت شود.

طباطبایی: فیلم‌های کودک ما بیشتر به معضلات کودکان می‌پردازند که این‌ها برای بچه‌ها جذابیت ندارد. چرا باید نگاه کنند؟‌ این فیلم‌ها برای مخاطب بزرگسال است. اینکه «گلنار» از دوران کودکی هنوز در ذهن من مانده دلیلش این است که برای کودک بود و من خودم را با گلنار آن فیلم یکی می‌دیدم.

- اگر فیلمساز کودک بودید چه فیلمی برای بچه‌ها می‌ساختید؟

پاکدل: من ترجیح می‌دهم در حوزه‌ای وارد شوم که آن را بلد باشم. حوزه کودک خیلی سخت است و ابتدا باید روانشناس باشیم و رفتارهای کودک را بشناسیم تا با کمک تیمی، برای این بچه‌ها فیلمنامه بنویسیم.

- فکر می‌کنید از میان سینما، تلویزیون و تئاتر کدام برای شما جذاب‌تر است؟

پاکدل: همه هنرمندان در همه جای دنیا می‌خواهند کار خوب کنند و ما به بهترین پیشنهادهایمان پاسخ مثبت می‌دهیم. حالا ممکن است این کار بگیرد یا نگیرد. برای ما در تلویزیون اتفاقات بهتری افتاده و خانم طباطبایی هم تلویزیون موفق بوده و اخیرا در تئاتر با توجه به چند کار موفق، حضور بیشتری پیدا کرده‌اند.

طباطبایی: من به خاطر مهدی پاکدل، تئاتر برایم جذاب شد. تئاتر همیشه تمرینات طولانی مدتی دارد که برای من خیلی سخت بود. ولی به خاطر جذابیتی که حضور او داشت، من هم به تئاتر جذب شدم و در این زمینه خوش‌شانس بودم که چهار کار تئاترم با چهار کارگردان سرشناس همکاری کردم و همه هم رکورد فروش را شکستند. در جشنواره تئاتر فجر هم کاندیدا شدم. فکر می‌کنم انتخاب‌هایم درست بوده است. البته دلیل انتخاب من هم حضور مهدی پاکدل در این کارها بود که با آن‌ها آشنایی بیشتری داشت. ولی حالا دیگر تئاتر برای من هم شیرینی خاص خودش را دارد.

- برخلاف تئاتر، در تلویزیون و سینما مدت‌هاست کار مشترک انجام نداده‌اید. دلیل خاصی دارد؟

پاکدل: پیشنهاد کار مشترک با بهنوش طباطبایی زیاد می‌شود. این پوئن مثبتی است ولی ترجیح می‌دهم در یک کار خوب این همکاری صورت گیرد. چون اگر این کار مشترک زیاد تکرار شود لوث می‌شود و استقلال ما دو نفر هم مخدوش می‌شود. به هر حال ما هر دو بازیگر هستیم و سال‌هاست داریم کار می‌کنیم. در تئاتر به دلیل تمرینات طولانی، ترجیح می‌دهیم با هم باشیم تا کم‌تر سخت باشد. البته دو کار مشترک پیش از ازدواج‌مان داشتیم از جمله فیلم «آزادراه». ولی بعد از آن فعلا چنین تجربه‌ای نداشته‌ایم.

- تاثیر حضور بازیگر چهره بر فروش تئاترها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ شهرستان‌ها به دلیل نبود بازیگران معروف نمی‌توانند چندان روی بلیت فروشی حساب کنند. آیا رغبتی برای حضور در شهرستان‌ها دارید؟

پاکدل: سال‌هاست اهالی فن در این مورد جلسه می‌گذارند و با هم بحث می‌کنند و به نتیجه نمی‌رسند. این بیشتر امری سلیقه‌ایست. من خودم از تئاتر وارد بازیگری شدم و ترجیح می‌دهم همیشه در تئاتر حضور داشته باشم. اگر تماشاگری به خاطر من به سالن تئاتر بیاید خیلی خوشحال می‌شوم. اگر یک نفر به خاطر من علاقمند به دیدن تئاتر شود باعث افتخار من است. حضور هنرمندان چهره در تئاتر ایرادی ندارد. هیچ‌کس در دنیا جای کسی را نمی‌گیرد. علاقمندان هر هنرمند به او عشق می‌ورزند و می‌روند کار بازیگر مورد علاقه‌شان را می‌بینند. آدم اهل فن و منتقدها ترجیح می‌دهند فیلم‌های خاص می‌بینند و مردم عام فیلم‌های گیشه‌ای را. نمی‌شود به خاطر وجود یک فیلم خوب، دیگر فیلم‌ها را کتمان کرد. حضور بازیگر معروف در تئاتر باعث می‌شود چند نفر به تئاتر علاقمند شوند و نمایش‌ها را پی‌گیری کنند. البته اینکه از شهرت بازیگر سو استفاده کنیم و مردم را گول بزنیم و اثر خامی را به مخاطب ارائه دهیم، بحث دیگری است. این کار غلطی است. ولی اگر یک هنرمند در جای خود استفاده شود امر پسندیده‌ای است. در تئاتر شهرستان‌ها هم باید اتفاقاتی بیافتد. من خیلی از شهرستان ایمیل و کامنت داشتم که چرا فقط در تهران روی صحنه تئاتر می‌روم. من خودم تمایل دارم گروه‌های تئاتر به اصفهان بیایند و من روی صحنه بروم.

- ولی اصفهان امکانات تئاتری چندانی ندارد که در آن روی صحنه بروید...

پاکدل: امکانات در شهرستان‌ها هم هست. سالن‌هایی که ما در تهران روی صحنه می‌رویم هم چندان با امکانات نیستند و حتی می‌توانیم ما خودمان امکانات را به شهرستان‌ها بیاوریم. من در شهرهای مختلف روی صحنه رفته‌ام که استقبال فوق العاده‌ای هم می‌شد. چون تئاتر خوب در شهرستان‌ها کم است مردم استقبال می‌کنند. چون با فضای فرهنگی اصفهان آشنایی دارم علاقمند به این موضوع هستم. خیلی‌ها فکر می‌کنند ما نمی‌خواهیم از مرکز دور شویم ولی ما علاقمند هستیم. فقط تمایل خوبی میان هنرمندان تهران و مسئولان شهرستان‌ها وجود نداشته است. خیلی‌ها فکر می‌کنند اصفهان فضای خوبی ندارد. در حالی که چنین نیست. سعی می‌کنیم به عنوان سفیر فرهنگی نمایش‌هایی را به اصفهان بیاوریم.

- خانم طباطبایی. شما در سریال طنز «چهار دیواری» ایفای نقش کردید. ولی دیگر در کارهای کمدی حضور نیافتید. تمایلی به حضور مجدد در این عرصه ندارید؟

طباطبایی: نقش من در «چهار دیواری» کمدی نبود و فقط در موقعیت کمدی قرار گرفتم. آن سریال کارگردان و نویسنده فیلمنامه کاربلدی داشت و به خاطر همین پذیرفتم. قطعا اثری که متن و کارگردانی صحیحی داشته باشد را می‌پذیرم که در آن ایفای نقش کنم.

سینمافا/ علی وزینی- محمد پورصادقی