تصویری در قاب وجدان جهان

پرده دوم: پیرمرد سال‌ها نذر کرده بود تا صاحب فرزند شود. حالا خانه‌اش پر شده بود از صدای گریه؛ هنوز خندیدن نمی‌دانست نوزاد. می‌خواست فردا او را ببرد تا عکسی از او به یادگار بگیرد. قاب عکس هم خریده‌بود.

پرده سوم: «علی شیمیایی» در عراق، فرمانده عملیات بود. آن شب فرماندهان بار دیگر نقشه جنگ را مرور کردند. خلبان‌ها در کابین نشستند. سنگینی ستاره‌هایی که قرار بود پس از عملیات بر دوش خلبان‌ها فرود آید، حس خوشایندی داشت!

پرده چهارم: به «احمد ناطقی» خبر دادند که به موقعیت «حلبچه» برود برای عکاسی. به شهری از عراق که به دست نیروهای ایرانی افتاده بود. احمد راه افتاد با کوله، دوربین و ماسک! خبرگزاری خواسته بود که عکس‌ها را سریع ارسال کند.

پرده پنجم: نوزاد شیر نوشید. لباس نو پوشید. پدر با هر نگاهش به کودک، غم جنگ و جهان را از یاد می‌برد. دوباره به قاب خالی عکس چشم دوخت.

پرده ششم: هواپیماها در آسمان به پرواز درآمدند. صدای آژیر! اضطراب را به چهره مردم نشاند. زن‌ها دست از خانه تکانی نوروز کشیدند. علی شیمیایی در اتاق فرمان پک عمیقی به سیگارش زد. احمد ناطقی باتری دوربینش را عوض کرد. عمر خاور لباس پوشید. خلبان‌ها منتظر فرمان بودند.

پرده هفتم: عمر خاور کودکش را بغل کرد. علی شیمیایی خونسردانه فرمان حمله داد. خلبان‌ها ماشه را فشردند. بوی لیمو آمد در آن صبح بیست‌وششمین روز اسفند 1366. «گاز خردل» هدیه نوروزی صدام بود به شهروندان کرد! تمام شهر، لیمو را نفس کشید. 5000 نفر بر زمین سرد و سوخته افتادند بی‌هیچ شکایتی!

پرده هشتم: احمد به حلبچه رسید؛ انتظارش را هیچ نداشت؛ گویی مردم خوابشان برده بود در کوچه و خیابان. مبهوت از کوچه‌ها عبور می‌کرد؛ به هر کودک زنده که رسید بادکنکی داد! تا این که به نوزادی رسید که خنده را تازه آموخته بود. پدر، خود را سپر او کرده بود به امید... انگشت لرزان عکاس، شاتر دوربین را فشرد. نخستین عکس نوزاد در قاب وجدان جهان جای گرفت! عمر خاور و کودکش شدند شناسنامه شهر و5000 شهید بی‌شناسنامه.

پرده آخر: علی شیمیایی اعدام شد. خانه عمر خاور را موزه کردند. حمیده کوچک که حالا بزرگ شده، هنوز چشم انتظار برادرش مانده است. احمد ناطقی عکس‌هایش را بعدها چاپ کرد. خبرگزاری اما هنوز منتظر عکس‌های جدید از جنگ‌هایی دیگر است.

سامان عابری - جام‌جم