تروریست‌های خانگی اروپا

گزارش‌های رسانه‌ای ابتدا روی توانمندی‌های علمی هیچر که در موسسه تحقیقات هسته‌ای ‌اروپا مشغول فعالیت بود، متمرکز شد به‌ویژه این‌که این موسسه مدیریت بزرگ‌ترین شتاب‌دهنده اجرام دنیا در مرز فرانسه و سوئیس را به عهده دارد.

به اعتقاد اکثر رسانه‌ها هیچر در حال برنامه‌ریزی برای اجرای حملات تروریستی علیه این مرکز یا انتقال اطلاعات‌ علمی به AQIM بوده تا افراطیون القاعده بتوانند سلاح‌های هسته‌ای تولید کنند.

با این حال اطلاعاتی که در مراحل بعد انتشار یافت نشان داد هر دو فرض اشتباه بوده‌اند. موسسه تحقیقات هسته‌ای اروپا به فاصله کوتاهی پس از دستگیری هیچر اعلام کرد در این مرکز هیچ چیزی که در تولید بمب اتمی کاربرد داشته باشد، وجود ندارد و علاوه بر آن شغل هیچر به گونه‌ای بوده که او اصولا نمی‌توانسته آنقدر به شتاب‌دهنده نزدیک شود که بتواند عملیاتی را علیه آن ترتیب دهد.

یک مقام مبارز تروریسم فرانسه با اشاره به ماجرای دستگیری هیچر می‌گوید: این مساله که هیچر توسط موسسه تحقیقات هسته‌ای اروپا استخدام شده بود در قیاس با این واقعیت که او دانشمندی توانمند است که اطلاعاتش به کار هر کس که قصد انجام حملات تروریستی را دارد، می‌آید اصولا بی‌اهمیت است، می‌افزاید: ما این اواخر با مواردی مواجه شده‌ایم که افرادی تحصیلکرده و کاملا موجه به دلیل دخیل بودن در پرونده‌های تروریستی تحت بازداشت قرار گرفته‌اند که این مساله به غایت نگران‌کننده است.

گزارشات متناقضی در مورد میزان پیشرفت طرح‌های هیچر وجود دارد. روزنامه انگلیسی دیلی‌میل پنجشنبه گذشته ادعا کرد هیچر قصد انجام عملیات علیه یکی از پالایشگاه‌های تحت تملک شرکت فرانسوی توتال را داشته و در ادامه به نقل از یک منبع ناشناس از تلاش او برای ایجاد انفجاری با قدرت تخریب شهری به بزرگی لندن، پایتخت بریتانیا خبر داده بود. مقامات امنیتی فرانسه حاضر به موضع‌گیری در برابر ادعاهای دیلی میل نشده‌اند لیکن می‌گویند او چند برنامه را برای حمله به اهدافی در خاک فرانسه مکتوب کرده بود. با این حال یکی از سخنگوهای وزارت کشور فرانسه این نکته را هم تایید کرده که هیچر هیچ اقدامی در جهت اجرایی کردن طرح‌های خود انجام نداده بود.

به ظاهر بازجویان فرانسوی و بلژیکی اولین بار در روند تحقیق در مورد شبکه‌ای وابسته به القاعده در این 2 کشور که مشغول به خدمت گرفتن افراد مستعد و اعزام آنها به پاکستان برای پشت سر گذاشتن دوره‌های آموزشی در نقاط مرزی پاکستان با افغانستان و در نهایت انجام حملات تروریستی در خاک اروپا بود به نام هیچر برخورده بودند.

در بین اعضای این گروه افرادی چون مالکه العرود، بیوه یکی از بمبگذاران انتحاری القاعده‌ که 2 روز پیش از حملات 11 سپتامبر 2001 احمد شاه‌مسعود، فرمانده ارشد نیروهای ضدطالبان در شمال افغانستان موسوم به مجاهدین را به قتل رساندند به چشم می‌خورد.

العرود که تبعه بلژیک است از نویسندگان اصلی یکی از وبلاگ‌های افراطی بود و با مشارکت در تالارهای گفتگوی آنلاین سعی داشت جوانان مسلمان اروپا را به پیوستن به آنچه از آن تحت عنوان «جهاد علیه غرب» یاد می‌کرد، ترغیب کند. این شبکه دسامبر گذشته و با دستگیری 14 عضو اصلی‌اش توسط پلیس بلژیک و پس از کسب اطلاعاتی که از تلاش آنان برای ترتیب دادن حمله‌ای علیه نشست سران اتحادیه اروپا حکایت داشت دچار فروپاشی نسبی شد.

مدت‌ها پس از آن و در فوریه سال‌جاری میلادی 2 عضو تحت تعقیب این شبکه وقتی به همراه 5 شهروند سوری و فلسطینی قصه ورود به خاک ایتالیا را داشتند، بازداشت شدند. به اعتقاد مقامات امنیتی فرانسه قرار بوده از خارجی‌های سوری و فلسطینی برای انجام عملیات انتحاری در قلمرو اروپا استفاده شود.

هنوز مشخص نشده هیچر چه زمانی با شبکه العرودی رابطه برقرار کرده و این که برای عزیمت به پاکستان و پشت‌سر گذاشتن دوره آموزش ابراز علاقه کرده بود یا صرفا به سایر اشکال همکاری با القاعده تمایل نشان داده است. در هر دو صورت دستگیری اعضای اصلی شبکه العرودی موجب شد ارتباط هیچر با القاعده قطع شود و او به همین دلیل با حضور در تالارهای گفتگوی اینترنتی در صدد پیدا کردن کانال دیگری برای رابطه با این گروه برآمد و عاقبت توانست با عوامل AQIM رابطه برقرار کند.

تالارهای گفتگوی اینترنتی در واقع فرصتی برای برقراری ارتباط بین هسته‌های تروریستی، همکاری آنها با هم و حتی مشارکت‌‌شان در طراحی و اجرای حملات تروریستی تبدیل شده است. در شرایطی که طالبان در افغانستان و پاکستان تحت فشار فزاینده‌ای قرار گرفته‌اند شبکه العرودی به رغم دستگیری اعضای ارشد گروه توسط دستگاه‌های امنیتی اروپایی توانسته به حیات خود ادامه دهد. توانمندی هیچر در متصل شدن به AQIM پس از نابودی ‌شبکه العرودی یادآور این واقعیت است که امروز تهدید تروریسم را باید در گوشه گوشه اروپا جست.

این اولین باری است که AQIM توانسته شهروندی اروپایی را به مشارکت فعالانه در اقدام تروریستی وادارد در حالی که پیش از این شهروندان کشورهای اروپایی صرفا در زمینه پشتیبانی و تامین کمک‌های مالی برای این گروه فعالیت داشتند.

دستگیری هیچر موید ضرورت نظارت بیشتر دستگاه‌های امنیتی بر مراودات اینترنتی با هدف کشف نامزدهای بالقوه همکاری با گروه‌های تروریستی تلقی شده است.

مترجم: فرزین تکلو
منبع: گاردین