حرکت به سمتی دیگر

در واقع با این‌که انیمیشن‌های فوق‌‌العاده‌ای در مراکزی همچون کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تولید شد، اما واقعیت این است که هیچ‌کدام از این آثار جنبه صنعتی انیمیشن را تقویت نکردند و بیشتر آثار فاخری بودند که وجهه قابل قبولی از فرهنگ و هنر ایران ارائه می‌دادند.

هر چند همزمان آثار انیمیشن بسیاری نیز به شکل صنعتی در حال تولید بود؛ اما کیفیت آن آثار بجز تعداد انگشت‌شماری قادر به جلب نظر بینندگان و مخاطبان ایرانی نبود و صدالبته به هیچ‌روی توان رقابت با آثار انیمیشنی سایر کشورهای فعال در این زمینه را نداشت. کمتر اثری را می‌شد یافت که کاراکترهای آن دلنشین، حرکت‌ها قابل‌قبول، پس‌زمینه‌ها و زمان‌بندی‌ها درست و بجا باشند.

از طرفی اقتصاد حاکم بر مقوله انیمیشن هم متناسب با پیکره انیمیشن ضعیف و نحیف می‌نمود. در مجموع نمی‌توان گفت که انیمیشن ایران عقب‌افتاده‌تر از مراکز مهم انیمیشن دنیا بود بلکه عبارت درست این بود که بگوییم: انیمیشن دنیا به سمتی و انیمیشن ایران نیز به سمتی دیگر می‌رفت اما در این فضا نیاز به تغییر احساس می‌شد ولی برای این تغییر اراده‌ای قوی نبود و اگر هم بود عوامل مانع از بروز آن می‌شد تا این‌که کاریکاتور به مدد انیمیشن آمد.

ورود کاریکاتوریست‌های حرفه‌ای به مقوله انیمیشن و فعالیت آنها در چند شرکت معتبر وجهه بصری انیمیشن‌ها را بهبود بخشید. انیمیشن‌ها از کلیشه معمول فرمی  خارج شد و کاراکترها اغراق منطقی‌تری پیدا کرد، حرکت‌ها نیز روان‌تر شد و در کل انیمیشن‌ها پذیرفتنی‌تر شدند.

کاریکاتوریست‌هایی همچون فیض‌آبادی، حمید بهرامی، بهرام عظیمی درخشی، فائز علیدوستی، افشین سبوکی ، کیارش زندی، بزرگمهر حسین‌پور  زرین‌آبادی و بسیاری دیگر که بعدها هر کدام وزنه‌ای در انیمیشن ایران شدند، انیمیشن را متحول کردند.

از طرفی تشکیل محل متمرکزی همچون صبا به حرکت بیشتر انیمیشن و صنعتی‌‌تر شدن آن کمک بسیار نمود اما هنوز اراده کافی برای اعتماد به ابزاری همچون انیمیشن شکل نگرفته بود تا این‌که نیروی انتظامی با ورود به مقوله انیمیشن و بهره‌جستن از آن و از طرفی تولید هنرمندانه ‌این مجموعه‌ که به مسائل راهنمایی و رانندگی می‌پرداخت، مهم‌ترین عامل پیشرفت به یکباره انیمیشن در ایران گردید و بعد از پخش مناسب این مجموعه از صداوسیما بینندگان و مخاطبان بسیاری پیدا کرد.

عکس کاراکترها از سر در مغازه‌ها سر درآورد، عروسک کاراکترها در میان بقیه عروسک‌های پرزرق و برق خارجی جای گرفت و در همین موقعیت، مدیران متوجه تاثیر عمیق انیمیشن شدند. سیل سفارشات روانه بازار شد و حرکت بزرگی به راه افتاد و در این میان مجموعه‌های موفقی تولید گردید.

شاید هزینه میلیاردی برای تولید یک فیلم انیمیشنی بیشتر به افسانه‌ای شبیه بود اما این امر به واقعیت پیوسته است و انیمیشن ایران می‌رود که آشتی با مخاطبان بنماید و هم جهت با انیمیشن جهان حرکت کند.

در واقع می‌توان صنعتی شدن انیمیشن را بزرگ‌ترین خصیصه انیمیشن بعد از انقلاب دانست هر چند که برای تسریع بیشتر گام‌های دیگر نیز باید برداشت که می‌توان تیتروار به آنان اشاره کرد:

1- بهبود وضعیت آموزشی در دانشگاه‌ها و استفاده بیشتر از اساتید مجرب‌تر در این زمینه

2- تمرکز‌زدایی از مرکزی خاص به عنوان متولی تولید انیمیشن در ایران

3- توجه بیشتر به بازارهای جهانی و گرایش به موضوعاتی که فقط در حد جغرافیایی ما محدود نمانند

4- توجه ویژه به حمایت اقتصادی از انیمیشن و بهبود وضعیت تعرفه‌های آن

5- تحقق ایده تشکیل شبکه مخصوص کودک و توجه ویژه آن به انیمیشن‌ های ایرانی

جمال رحمتی