قیمت مسکن، تابع شرایط اقتصادی

همان طور که در یک‌سال گذشته در بسیاری از بازارها از جمله بازار سرمایه علی رغم شرایط اقتصادی کشور شاهد رشد قیمت سهام بوده ایم، طبیعی است که مسکن نیز که به عنوان یک کالای سرمایه ای به دنبال این باشد که ارزشش را متناسب با افزایش قیمت سایر سرمایه ها یا به عبارتی متناسب با کاهش ارزش پول ملی حرکت دهد. لذا مهمترین عاملی که می توان به عنوان دلیل افزایش قیمت مسکن به آن اشاره کرد همین موضوع است که به موازات افزایش قیمت سهام و ارزش سرمایه افراد در بازار بورس، مسکن هم به عنوان یک کالای سرمایه ای سعی در حفظ ارزش خود دارد لذا آن افزایش قیمت شامل حال مسکن هم می شود.

به طوری که در سال گذشته مسکن بعد از بازار سرمایه دومین بازدهی میان بازارها را به خود اختصاص داده بود.

موضوع بورس مسکن و تاثیر آن در تعادل قیمت ها زمانی معنا پیدا می کند که امکان عرضه پروژه های بزرگ انبوه سازی مسکن در این بورس فراهم بوده و بتواند بخشی از نقدینگی موجود در بورس را به سمت بازار ساخت و ساز هدایت کند.

در حالی که ما در بورس مسکن فقط شاهد اعلام و انجام معاملات مسکن یا زمین در قالب بازار سرمایه هستیم و تامین مالی پروژه های انبوه سازی مسکن هیچ جایگاهی در بورس مسکن فعلی ندارد. در واقع به گونه ای نیست که پروژه های ساخت و ساز در صدد جذب سرمایه از بازار بوده و بتوانند نقدینگی را به سمت این پروژه ها سوق دهند تا هم پروژه ها سریع تر انجام شده و هم قیمت تمام شده کاهش یابد. در واقع آنچه فعلا تحت عنوان بورس مسکن وجود دارد معامله صرف زمین و مسکن است که از جمله مزایای آن ایجاد یک قیمت رقابتی و واقعی برای مسکن است که البته اقدام خوبی است و ایرادی هم ندارد چرا که حداقل فایده آن این است که قیمت گذاری بازار مسکن از اختیار دلال ها خارج می‌شود ولی عمده هدف حضور مسکن در بازار سرمایه صرف انجام این معاملات نیست بلکه تامین سرمایه تولید و افزایش و رونق تولید مسکن از طریق بازار سرمایه است . علی الخصوص در کشوری مانند ایران که حیات آن وابسته به تولید است باید به سمتی حرکت شود که بتوان نیاز مالی پروژه های انبوه‌ سازی را از طریق بازار سرمایه تامین کرد. در کشوری که بیش از پنج میلیون نیاز انباشته مسکن دارد اگر دولت با یک برنامه ریزی دقیق با کمک بخش خصوصی سیاست هایش را به گونه ای تدوین کند که این ظرفیت به میدان بیاید بدون شک حتی اگر تولید یک میلیون واحد آغاز شود قطعا قیمت ها شکسته و بازار مسکن متعادل خواهد شد.

محمود فاطمی عقدا - رئیس پیشین مرکز تحقیقات راه ، مسکن و شهرسازی / روزنامه جام جم