خروج از بن‌بست برجام

کنش‌ها و واکنش‌های طرف‌های برجام

راهکارهای احتمالی

با توجه به این‌که بر اساس اخبار منتشر شده، اقداماتی که رئیس‌جمهور در روز چهارشنبه اعلام می‌کند در چارچوب برجام خواهد بود و قرار نیست در این مرحله از برجام خارج شویم، جام‌جم در گفت‌وگو با کارشناسان دیدگاه آنها را درباره برخی اقدامات احتمالی ایران جویا شده است.

غنی‌سازی 20 درصد و افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده و آب سنگین
سعدا... زارعی، کارشناس مسائل بین‌الملل- موافق: زارعی، این اقدامات را یکی از راهکارهای مقابله با اقدامات آمریکا می‌داند و تاکید دارد طرف‌های مقابل باید به این اطمینان برسند که ایران صرفا تهدید نمی‌کند و در صورت نیاز، تهدیدات خود را عملی خواهد کرد.
حسین مظفر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام- موافق: در شرایط کنونی اساسا جای هیچ‌مسامحه‌ای نیست و باید متناسب با باج‌خواهی‌‌های آمریکا وارد میدان شد و به صورت مرحله‌به مرحله تعهدات خود را در مسیر فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای کاهش داد؛ از این رو افزایش غنی‌سازی و افزایش ذخایر اورانیوم و آب سنگین از جمله اقداماتی است که می‌تواند از‌سوی ایران صورت گیرد.
فواد ایزدی، استاد دانشگاه- موافق: به نظر من، باید همه گزینه‌‌های اقدام ایران در پاسخ به اقدامات آمریکایی‌ها و بی‌عملی غربی‌ها روی میز باشد و این مساله می‌تواند شامل غنی‌سازی 20 درصد، افزایش ذخایر اورانیوم و آب سنگین باشد. در شرایط کنونی مناسب است که نوع واکنش و رویکرد ایران براساس سود و فایده در حوزه صنعت هسته‌ای و همچنین اقدام طرف مقابل باشد. از این رو به نظر می‌رسد که بحث بالا بردن سطح غنی‌سازی و افزایش ذخایر اورانیوم و آب سنگین از اولویت برخوردار است.
عبدا... ناصری، عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان-مخالف: این چهره سیاسی معتقد است باید از هر تصمیمی که این تلقی را در دنیا یا طرف‌های مقابل ما ایجاد کند که ایران قصد فاصله گرفتن از برجام را دارد فاصله گرفت زیرا حتما خوشایند جریان افراطی حاکم بر آمریکا خواهد بود.

خروج از ان.پی.تی
زارعی-موافق: یکی از برنامه‌ها می‌تواند خروج از ان.پی.تی یا حتی تهدید به خروج از آن باشد و حتما این تهدید تاثیر خود را خواهد گذاشت.
مظفر-موافق: خروج از ان.پی.تی یکی از گزینه‌هایی است که در صورت ادامه روند فعلی از سوی آمریکا می‌تواند در دستور کار ایران قرار گیرد.
فواد ایزدی-موافق: باید آمریکایی‌ها را به این جمع‌بندی برسانیم که جمهوری اسلامی می‌تواند فعالیت‌های ضد ایرانی آنها را با هزینه‌های زیادی همراه کند و در مراحل بعدی می‌توان به گزینه‌هایی از جمله خروج از ان.پی.تی اقدام کرد.
عبدا... ناصری-مخالف: دولت و رئیس‌جمهور و دستگاه حاکمه ایران در شرایط فعلی نباید هیچ تصمیمی خارج از معاهده برجام بگیرند.

ادامه اقدامات نمادین در مقابل آمریکا
سعدا... زارعی- مخالف: بعید می‌دانم کسی باشد که بگوید زمانی که طرف مقابل در حال جنگ با ماست باید منتظر باشیم تا او شرایط گفت‌و‌گو را تعیین کند. زمانی که دشمن ضربه زد باید متناسب با این اقدام به او ضربه وارد کنیم. زمانی که آمریکا و متحدانش در پی به صفر رساندن صادرات نفت ایران هستند ما هم از امکانات فراوانی برای اثرگذاری بر صادرات نفت منطقه برخورداریم. آمریکا باید بداند سیاست‌های ضد ایرانی او بی‌پاسخ نخواهد ماند چون توانمندی لازم در منطقه برای پاسخ‌دهی به برنامه‌های او را داریم.
حسین مظفر- مخالف: در شرایط کنونی اساسا جای هیچ مسامحه‌ای نیست و باید متناسب با باج‌خواهی‌‌های آمریکا وارد میدان شد.
فواد ایزدی- مخالف: اگر اخبار مربوط به اعلام رئیس‌جمهور برای کاهش تعهدات ایران در برجام درست باشد باید گفت که این اقدام آقای روحانی دیرهنگام صورت گرفت. یکی از دلایلی که از ماه‌های گذشته ما شاهد تحریم‌های چندباره و مرحله‌ای آمریکا علیه ایران بودیم به خاطر این بود که براساس تحلیل واشنگتن، ایران به‌رغم خارج شدن آمریکا از برجام در این توافق خواهد ماند و نسبت به تعهدات آن پایبند است.
عبدا... ناصری- موافق: همچنان باید مذاکره و گفت‌و‌گو با طرف‌های مقابل ایران را برای جلوگیری از افزایش بحران و درگیری میان ایران و آمریکا و راهکارهایی برای کاهش این تنش در پیش گرفت. در شرایط کنونی بهترین راهکار برای ایران چاره‌اندیشی برای گفت‌و‌گوی بیشتر و کاهش سطح درگیری است. در اوضاع و احوال فعلی، آمریکا درصدد است که قدرت ملی و بین‌المللی ایران را رو به تحلیل ببرد و از این رو باید برای تحکیم آن با گفت‌وگو و میانجیگری کوشید.