تیر خلاص مصر به «ناتوی عربی»

به گزارش تابناک، رویترز که این تصمیم مصر را «ضربه‌ای به راهبرد دولت ترامپ برای مهار قدرت ایران» توصیف کرد، به نقل از یک منبع آگاه نوشت مصر رسما تصمیم خود را به انصراف از مشارکت در این ائتلاف به آمریکا و دیگر اعضای آن اعلام کرده است. بر اساس این گزارش، مصر به نشست روز یکشنبه اعضای این ائتلاف هم که در شهر ریاض عربستان سعودی برگزار شد، هیأتی اعزام نکرده بود .
رویترز به نقل از منابع آگاه نوشت: «مصر به این دلیل انصراف داد که در جدی بودن این ابتکار تردید داشت و هنوز سندی رسمی که این طرح را تشریح کند، دریافت نکرده بود. علاوه بر این، این طرح خطر بروز مناقشه با ایران را افزایش می‌داد». یک منبع عربی دیگر هم به رویترز گفت اطمینان نداشتن به پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده آمریکا و احتمال این‌که جانشین ترامپ طرح ناتوی عربی را کنار بگذارد هم از جمله عوامل اثرگذار بر تصمیم قاهره بوده است.
این اقدام در شرایطی صورت می‌گیرد که پیش از این، نه تنها هیچ نشانه‌ای از تصمیم مصر برای خروج از اتحاد مذکور وجود نداشت، بلکه مانور نظامی بزرگ کشورهای عربی در مصر در نوامبر سال گذشته میلادی از سوی برخی ناظران به معنی اعلام رسمی شکل‌گیری اتحاد استراتژیک خاورمیانه یا همان ناتوی عربی تعبیر شده بود.
از زمان مطرح شدن ایده اتحاد استراتژیک خاورمیانه در سال 2017 تاکنون، شماری از چهره‌های سیاسی در مصر نسبت به آن مخالفت کرده اند . به عنوان مثال، سید ابوزید معاون پیشین وزیر خارجه مصر در مصاحبه‌ای در آگوست سال گذشته گفت برای تشکیل ناتوی عربی هنوز زود است. وجود اختلافات فزاینده میان کشورهای عربی، به‌ویژه محور تحت رهبری عربستان سعودی از یک سو و قطر از سوی دیگر، همواره ابهامات جدی را پیش روی تحقق این طرح قرار داده است. سایت تحلیلی المانیتور در مطلبی در این زمینه در نوامبر سال گذشته با اشاره به حضور نداشتن نیروهای قطر و عمان در مانور نظامی برگزار شده در مصر نوشت اختلافات چنان شدید است که مانع تشکیل پیمان نظامی میان این کشورها می‌شود. به نوشته این سایت، نگرانی از نفوذ ایران باعث نشده کشورهای عربی به یک جناح واحد تبدیل شوند. گرچه مصر و اردن درباره افزایش نفوذ ایران در منطقه نگرانی‌هایی دارند، اما شدت نگرانی این دو کشور به اندازه عربستان و امارات و بحرین نیست. در عین حال، کویت و قطر و عمان نیز با ایران روابط دوستانه‌ای دارند. برای همین نمی‌توان از اجماع عربی علیه ایران سخن گفت.
رویترز در گزارش اخیر خود، خروج مصر به عنوان دارنده بزرگ‌ترین ارتش جهان عرب را جدیدترین لطمه به ابتکار ناتوی عربی توصیف کرد و نوشت: واکنش‌های جهانی به قتل جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار منتقد عربستانی در کنسولگری سعودی در استانبول و همچنین ادامه تنش کشورهای تحت رهبری عربستان سعودی با قطر، از جمله دیگر ضرباتی است که به این ائتلاف وارد شده است.

علی باقری
بین‌الملل