پس‌لرزه‌های حوادث تروریستی در سه قاره

اگرچه وزارت خارجه آمریکا ادعا کرده که ارتباطی میان این سه حمله وجود ندارد، اما شناسایی عاملان در زمینه وابستگی به داعش یا سایر گروه‌های سلفی تکفیری شباهت‌ها و قرابت‌هایی را بین این گونه حوادث تروریستی نشان می‌دهد.

یک روز پس از شهادت 27 نفر و زخمی شدن 227 فرد دیگر در کویت که به‌وسیله یک تبعه سعودی عضو داعش به مسجد شیعیان کویت صورت گرفت، رسانه‌ها از اعلام وضعیت اضطراری در یکی از هواپیماهای کویتی خبر دادند که از نیویورک به سمت کویت در حرکت بود. در پی اعلام وضع فوق‌العاده بر فراز آسمان آلمان، این هواپیما اکنون به سمت انگلیس تغییر مسیر داده و در فرودگاه «هیترو» لندن فرود آمده است. همچنین در پی این حادثه تروریستی، مقامات کویتی تدابیر امنیتی را در اطراف تاسیسات نفتی این کشور افزایش داده‌ و در این بین می‌گویند 18 داعشی را بازداشت کرده‌اند . مقامات امنیتی کویت اعلام کردند افراد بازداشت‌شده مدت‌هاست تحت مراقبت بوده‌اند و در پی یورش‌ امنیتی گسترده در مناطق «تیماء»، «الصلیبیه»، «الجهرا» و «الرقه» دستگیر شده‌اند. همچنین پس از تشییع شهدا، سه روز عزای عمومی در کویت اعلام شد.

از سوی دیگر در پی کشته شدن 38 نفر و زخمی شدن 39 نفر دیگر در جریان حمله تروریستی به یک مرکز تفریحی در یکی از ساحل‌های تونس، الحبیب الصید نخست‌وزیر این کشور هویت اکثر کشته‌شدگان را انگلیسی خواند و گفت بقیه آلمانی، بلژیکی، روسی و اوکراینی هستند. همچنین نخست‌وزیر تونس از بسته شدن 80 مسجد در پی این حمله تروریستی در شهر سوسه در جنوب تونس خبر داد.

در پی این انفجار هزاران نفر از حامیان جنبش «النهضه» تونس با تجمع در خیابان‌ «حبیب بورقیبه» و سر دادن شعارهایی این حمله تروریستی را محکوم کردند. انگلستان با اعزام هواپیماهایی اتباع خود را بسرعت از تونس خارج کرد. گفته می‌شود زمان وقوع این اتفاق حدود 2500 بریتانیایی در تونس حضور داشته‌اند.

نیروهای امنیتی تونس عامل حادثه تروریستی روز جمعه را بازداشت کرده‌اند.

سومین حادثه تروریستی روز جمعه گذشته حمله به کارخانه تولیدکننده گازهای صنعتی و شیمیایی در منطقه ایزر در نزدیکی شهر لیون فرانسه بود که یک کشته و چند زخمی برجا گذاشت.

مانوئل والش، نخست‌وزیر فرانسه بلافاصله سفرش به آمریکای جنوبی را کوتاه کرد و به پاریس بازگشت. وی در آخرین اظهاراتش اعلام کرد سطح تهدید تروریستی افراط‌گرایان در فرانسه همچنان بالاست.

نخست‌وزیر فرانسه با اشاره به لزوم مبارزه طولانی با تروریسم در خاک خود و در خارج از آن گفت این حمله تنش جدی در جامعه فرانسوی به‌وجود آورده است.

والس همچنین از تمامی فرمانداران فرانسه خواست که نیروهای انتظامی را برای مراقبت از تاسیسات حساس کشور تجهیز کنند.

فرانسوا اولاند نیز در واکنش به این حمله سفرش به بروکسل را نیمه‌تمام گذاشت و برای تشکیل جلسه شورای دفاع در الیزه به پاریس بازگشت. وی طی اظهاراتی در پایان نشست شورای دفاع فرانسه بر لزوم به‌کارگیری تدابیر شدید امنیتی در منطقۀ رون ـ آلپ به مدت سه روز تاکید کرد. رسانه‌های فرانسه نیز گزارش دادند جسد فرد کشته شده بدون سر در مقابل ورودی این کارخانه پیدا شده و پرچمی مشابه پرچم گروه‌های افراط‌گرا در این محل دیده شده است. برنار کزنوو، وزیر کشور فرانسه نیز اعلام کرد سوءقصد توسط فردی صورت گرفته که با گروه‌های سلفی در ارتباط بوده، اما به عنوان تروریست شناخته نمی‌شده است. خبرگزاری فرانسه نام فرد دستگیر شده را یاسین صالحی اعلام کرد. این حادثه یک بار دیگر خاطره چند حادثه تروریستی سال گذشته در شارلی ابدو و مناطق دیگر پاریس را زنده کرد.

حوادث تروریستی جمعه اهدافی متفاوت دارد

حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل سیاسی درباره حوادث تروریستی روز جمعه گذشته می‌گوید حوادث تروریستی در کویت، تونس و فرانسه با یکدیگر ارتباط محتوایی ندارند. البته حملات تونس و فرانسه بیشتر به یکدیگر شبیه‌اند، این درحالی است که حمله انتحاری در کویت مسجد شیعیان را مورد هدف قرار داده بود. هدف از حمله تروریستی در کویت بیشتر فاصله انداختن میان شیعیان کویت و دولت بود اما حملات فرانسه و تونس در راستای اسلام‌هراسی بود. از این رو می‌توان گفت ماهیت این دو با حمله تروریستی کویت متفاوت بوده است. چون در دو حادثه تروریستی فرانسه و تونس هدف تفرقه‌افکنی در بین نبوده است. هنوز کاملا روشن نیست که همه این حوادث از سوی یک گروه صورت گرفته باشد اما در کل می‌توان گفت ممکن است عاملان آنها تفکرات مشابهی داشته باشند.

واکنش‌های بین‌المللی

عبداللطیف الزیانی دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس حادثه تروریستی در کویت را جنایتی وحشتناک توصیف کرد که با تمام ارزش‌ها و اصول اخلاقی ـ اسلامی منافات دارد. وزارت خارجه قطر نیز در بیانیه‌ای ضمن اعلام همدردی با مردم کویت تمامی اقدامات امنیتی در راستای حفظ امنیت و ثبات کویت را تائید کرد.

رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه هدف از این اقدام را شعله‌ور کردن اختلافات طایفه‌ای در کویت عنوان کرد. شیخ علی القره داغی دبیرکل اتحادیه جهانی علمای مسلمان اعلام کرد انفجار تروریستی مسجد امام صادق (ع) باب فتنه و آشوب را می‌گشاید. عزت الرشق، عضو دفتر سیاسی جنبش حماس نیز این انفجار را جنایتی توصیف کرد که با تمامی قوانین و ارزش‌ها منافات دارد.

آیت‌الله سیستانی مرجع بزرگ شیعیان در عراق، نیز با ارسال پیامی خطاب به ملت کویت حمله تروریست‌ها به مسجد امام صادق (ع) را اقدامی جنایتکارانه خواند و آن را محکوم کرد. حزب‌الله لبنان نیز انفجار کویت را اهانت به همه مسلمانان خواند و با تاکید بر اهمیت تلاش‌ها برای افزایش وحدت ملی، از مردم کویت خواست صبور و متحد باشند و مانع از تحقق اهداف تروریست‌ها و فتنه‌انگیزی و آشوبگری آنان شوند «قاضی خلیل‌الله» سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان نیز ضمن ابراز همدردی با خانواده‌های قربانیان این حادثه تاکید کرد مردم و دولت پاکستان خود را در غم برادران کویتی خود به‌خاطر جان باختن تعدادی از نمازگزاران روزه‌دار و بی‌گناه در این حمله ناجوانمردانه، شریک می‌دانند. شیخ «علی سلمان» دبیرکل جمعیت اسلامگرای «الوفاق» بحرین در پیامی از درون زندان، این عملیات را حمله تروریستی توصیف کرد و برای شهدا رحمت الهی و برای مجروحان شفای عاجل آرزو کرد.

مرکز فتوای الازهر مصر نیز تأکید کرد این اقدامات در راستای ایجاد هرج و مرج در کشورهای منطقه صورت می‌گیرد. همچنین در پی حوادث تروریستی در فرانسه، تونس و کویت، حیدرالعبادی با اولاند و امیر کویت تماس تلفنی برقرار کرد و درباره همکاری اطلاعاتی و راه‌های مقابله با اقدامات تروریستی گفت‌وگو نمود.

تونی ابوت نخست‌وزیر استرالیا نیز درباره تکرار این حملات تروریستی در کشورش ابراز نگرانی کرد. بیل شورتن رهبر حزب کارگر استرالیا نیز گفت استرالیایی‌ها حق دارند در مورد حملات تروریستی در خارج از کشور نگران باشند زیرا این تروریست‌ها هیچ ایمانی ندارند.

عبدالعزیز بوتفلیقه رئیس‌جمهور الجزایر ضمن ابراز تسلیت به سران تونس و کویت بر حمایت کامل کشورش از کشور تونس در مقابله با تروریست‌هایی که نه دین می‌شناسند و نه وطن و جنسیت تاکید کرد. وزارت خارجه سوریه نیز خواستار تلاش‌های منظم و حساب شده جهانی برای رویارویی اندیشه‌ای و عملیاتی با گروه‌های تروریستی تکفیری شد.

دیوید کامرون نخست‌وزیر انگلیس ضمن درخواست تشکیل جلسه‌ای اضطراری برای بررسی راه‌های مقابله با تروریسم و ابراز همدردی با خانواده قربانیان گفت: اسلام دین صلح است و عاملان این حوادث تروریستی ارتباطی با این دین ندارند.

گروه بین‌الملل

معصومه زارع