برتری چلسی به اندازهای زیاد بود که آنها چند هفته به پایان فصل، قهرمانیشان را قطعی کردند؛ بنابراین مانند دو ـ سه فصل گذشته نباید منتظر هیچ حادثه ای در هفته پایانی بود. آبیها با شایستگی عنوان قهرمانی را به دست آوردند.
آنها از هفتههای نخست در کورس قهرمانی بودند و از روز 30 آگوست (8 شهریور) صدر جدول را به هیچ تیمی واگذار نکردند؛ اما ژوزه مورینیو، مردی که مغز متفکر کسب این قهرمانی بود، حتی یک بار هم عنوان مربی ماه لیگ برتر را به دست نیاورد.
با قطعی شدن قهرمانی چلسی، این مساله حالا به موضوعی قابل بحث تبدیل شده است. تئوری توطئه این اتفاق را به آرای منفی دشمنان مورینیو در جمع کمیته انتخاب کننده که شامل بازیکنان سابق، نمایندگان اتحادیه فوتبال و نمایندگان مربیان حرفهای لیگ برتر و لیگ دسته اول میشود، نسبت میدهند.
مورینیو یک بار در پاسخ به این پرسش که چرا علیرغم نتایج چلسی، بهعنوان مربی ماه انتخاب نمیشود، گفت: من به این موضوع اهمیتی نمیدهم. زیرا در 4 سالی که در لیگ برتر بودم، تنها 3 بار برنده جایزه مربی ماه شدم. بنابراین، مطمئنا انتخاب کنندگان مرا دوست ندارند؛ اما من اهمیتی به این موضوع نمیدهم. تنها میخواهم تیمم برنده شود.
جالب اینکه در سال 2006 هم مورینیو به اولین مربیای تبدیل شد که بدون به دست آوردن عنوان مربی ماه، قهرمان لیگ برتر شد. این اتفاق، بار دیگر این فصل تکرار شد؛ در حالی که هیچ مربی دیگری چنین سرنوشتی را تجربه نکرد.
مورینیو پروایی از بیان نظراتش ندارد و منابع لازم برای کسب موفقیت نیز در اختیارش قرار دارد؛ اما او تنها مربی لیگ برتر نیست که میتواند روی هر بازیکنی دست بگذارد. انتظارات از باشگاههای بزرگ لیگ برتر همیشه بالاست؛ این باشگاهها دائم در حال خرج کردن هستند و وقتی مورینیو را با مربیانی مانند مانوئل پیگرینی، آرسن ونگر، لوئیس فن خال، برندان راجرز و مائوریسیو پوچتینو مقایسه میکنیم، میبینیم که او این فصل بسیار موفق بوده است.
نگاهی به برندگان این فصل جوایز مربی ماه، نشان میدهد که انتخاب کنندگان به مربیانی که با بودجه محدود، نتایج خوبی میگیرند، علاقه بیشتری دارند؛ شاید یک شفافسازی از سوی آنها، به درک بهتر انتخابها کمک کند.برندگان جوایز ماه این فصل، به این شکل بوده: گری مانک، سرمربی سوانسی در ماه آگوست، رونالد کومان سرمربی ساوتهمپتون در ماه سپتامبر، سم آلاردایس سرمربی وستهام در ماه اکتبر، آلن پاردو سرمربی نیوکاسل در ماه نوامبر، مانوئل پیگرینی سرمربی منچسترسیتی در ماه دسامبر، رونالد کومان سرمربی ساوتهمپتون در ماه ژانویه، تونی پالیس سرمربی وست بروم در ماه فوریه، آرسن ونگر سرمربی آرسنال در ماه مارس و نایجل پیرسون سرمربی لستر در ماه آوریل.
نگاه به نتایج تیمهایی که سرمربیشان جایزه مربی ماه را بردند، یک الگوی جالب توجه را نشان میدهد؛ تیمهای کوچک با شکست دادن تیمهای بزرگ، باعث شدند تا مربیشان جایزه ماه را ببرد.
سوانسی در هفته اول فصل منچستریونایتد را در اولدترافورد شکست داد و جایزه بهترین مربی به گری مانک رسید. وستهام با شکست دادن منچسترسیتی، باعث شد تا جایزه ماه اکتبر به سم آلاردایس برسد.
نیوکاسل، در ماه نوامبر لیورپول را برد و جایزه به آلن پاردو رسید. ساوتهمپتون در ژانویه، منچستریونایتد و آرسنال را شکست داد و رونالد کومان برای دومین بار در این فصل، برنده جایزه مربی ماه شد.
اما در بین این انتخابها، موارد نقض هم وجود دارد و تونی پالیس در حالی در ماه فوریه این جایزه را برد که وست بروم، سوانسی و ساوتهمپتون را شکست داد و با برنلی و ساندرلند مساوی کرده بود. مطمئنا مورینیو حق داشت از دیدن جایزه مربی ماه در دست پالیس تعجب کند.
لسترسیتی بحرانزده در ماه آوریل به اندازهای خوب بود که جایزه به نایجل پیرسون برسد؛ هرچند در پایان ماه، آنها با شکست 3 ـ 1 مقابل چلسی، به زمین سخت واقعیت خوردند.
در این بین، مانوئل پیگرینی و آرسن ونگر هم با لطف کمیته انتخاب کننده روبهرو شدند. چلسی به لطف حضور در جام اتحادیه و چمپیونزلیگ، تقریبا در همه ماهها بازیهای بیشتری از حریفان انجام داد، اما واضح است که در این انتخاب فقط دیدارهای لیگ برتر در نظر گرفته میشود.
شاید انتخاب مورینیو به عنوان مربی فصل لیگ برتر، بتواند این بیاعتنایی را جبران کند، اما بعید نیست که انتخابکنندگان به گزینهای مانند تیم شروود که نتایج خوبی در تیم بحرانزده استون ویلا بهدست آورد، تمایل بیشتری داشته باشند. شاید مورینیو گفته بود که به جایزه مربی ماه اهمیتی نمیدهد، اما در واقع این طور نیست یا آنقدر که میگوید، برایش بیاهمیت نیست.
اگر از مربیان، بازیکنان، هواداران و حتی مالکان باشگاههای مختلف سوال شود، مطمئنا بسیاری از آنها مورینیو را به عنوان بهترین مربی لیگ برتر معرفی میکنند؛ واقعیتی که به نظر میرسد کمیته انتخاب بهترینهای لیگ برتر، حتی در چنین فصلی که چلسی آشکارا برتر از حریفان بود، از درک آن عاجز بوده است.
بهنام جعفرزاده / جامجم
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد