شورای ملی سالمندان در کما

هم‌اکنون تعداد افراد سالمند کشورمان به شش میلیون نفر رسیده است که کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند جمعیت سالمند کشور تا سال 2020 به 16 میلیون نفر برسد، در حالی که مراکز درمانی و نگهداری از سالمندان دیگر جوابگوی نیازهای آنها نیست، زیرا هم اکنون که با بحران سالمندی مواجه نیستیم 20‌درصد از سالمندان کشور بیمه نیستند.

در این بین شورای ملی سالمندان قرار بود که مشکلات سالمندان را شناسایی کرده و برای رفع آنها اقدام کند، اما این شورا که محصول برنامه سوم توسعه است، عملکرد مناسبی نداشته است.

در ماده 192 برنامه سوم توسعه عنوان شده که دولت باید به شکلی برنامه‌ریزی کند که امور مربوط به سالمندان در کشور ساماندهی شود، بدین ترتیب دولت از سال 83 تشکیل شورای ملی سالمندان را مصوب کرد، به این صورت که با دبیری سازمان بهزیستی کشور چند وزارتخانه و سازمان دور هم جمع شدند تا در راستای رفاه و آسایش سالمندان برنامه‌ریزی کنند، اما جالب اینجاست که از سال 83 تاکنون این شورا فقط پنج بار تشکیل جلسه داده است.

حسین نحوی‌نژاد، دبیر شورای ملی سالمندان درباره این‌که چرا این شورا فعال نبوده به جام‌جم می‌گوید: یک مشکل این بود که ساختار رفاهی کشور متحول شد، یعنی وزارت رفاه تشکیل شد یا سازمان بهزیستی از زیرمجموعه وزارت بهداشت خارج شد، نکته دوم تحولاتی است که در اثر تغییر دولت و وزرا ایجاد شده است. همه این عوامل سبب شد تا شورای ملی سالمندان از سال 83 تا امروز فقط پنج جلسه برگزار کنند.

نحوی‌نژاد ادامه می‌دهد: اما ما دبیرخانه شورا را فعال نگه داشتیم تا نیازهای سالمندان را تجزیه و تحلیل کنیم، زیرا تا مسئولان از نیاز و مشکلات سالمندان باخبر نشوند نمی‌توانند برنامه‌ریزی لازم را در این باره داشته باشند.

به گفته دبیر شورای ملی سالمندان، آنها در این دبیرخانه اطلاعات سالمندان کشور را جمع‌آوری کرده و با کمک دستگاه‌های دیگر سند ملی برنامه‌های راهبردی سالمندان کشور را تنظیم می‌کنند. همچنین در استان‌های مختلف استاندار‌ها را به عنوان رئیس شورای سالمندان معرفی کرده‌اند تا وضع سالمندان را بررسی کنند.

فقط 30 درصد از سالمندان بیمه تکمیلی دارند

اما نکته‌ای که قابل توجه است این است که به‌رغم تلاش این دبیرخانه هنوز 20 درصد از سالمندان کشور از هیچ بیمه‌ای برخوردار نیستند، نحوی‌نژاد در این باره تصریح می‌کند: برخی از سالمندان بیمه‌های روستایی را قبول ندارند یا به دلیل خدمات نامناسب آنها بیمه نمی‌شوند، اما باید بگویم این اطلاعات در بررسی خوشه‌ای انجام شده است و این طور نبوده که از همه سالمندان در این باره سوال شده باشد، البته در این بین عده‌ای هم هستند که چون آگاهی نداشته‌اند خود را بیمه خویش‌فرما نکرده‌اند.

اما در این بین مشکل دیگری مطرح است که خیلی مهم‌تر از بیمه پایه برای سالمندان است، زیرا افراد با بالا رفتن سن نیاز بیشتری به جراحی، دارو و درمان و بستری شدن پیدا می‌کنند. این در حالی است که بیمه‌های پایه هیچ‌کدام از این نیاز‌ها را پوشش نمی‌دهند. علاوه براین بر اساس آمار فقط 30 درصد سالمندان کشور بیمه تکمیلی دارند، بیشتر این افراد هم چون کارمند دولت بوده‌اند، از مزایای این بیمه بهره‌مند هستند.

نحوی‌نژاد عنوان می‌کند: سالمندی دیر یا زود دامن همه را می‌گیرد، به همین دلیل همه باید در رفع مشکلات موجود قدم برداریم افزون براین من از دستگاه‌هایی که عضو شورای ملی هستند ولی با این شورا همکاری نمی‌کنند، گله دارم.

سند جامع سالمندان

این در حالی است که وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از تشکیل شورای ملی سالمندان در آینده‌ای نزدیک خبر داده و یادآور می‌شود: بعد از تدوین برنامه‌ریزی‌های لازم بزودی شورای ملی سالمندان تشکیل می‌شود و همچنین سند جامع سالمندان نیز برای افزایش میزان کارایی برای این قشر از افراد مورد بازنگری قرار می‌گیرد.

علی ربیعی در حاشیه بازدید از مرکز خیریه نگهداری از سالمندان «مریم مقدس» که ویژه اقلیت‌های مذهبی است، عنوان کرد: تدوین سند جامع سالمندان از سوی کارشناسان و متخصصان مورد بازنگری قرار می‌گیرد تا بتوانیم موارد بیشتری را برای ارائه خدمات بهتر و بیشتر به سالمندان ارائه دهیم که البته کار کارشناسی خوبی در تدوین آن انجام شده و ما در بازنگری موارد بیشتری را به آن اضافه خواهیم کرد.

وزیر تعاون، کار و راه اجتماعی درباره تشکیل شورای ملی سالمندان نیز یادآور شد: با توجه به رشد جمعیت سالمندی و تاکید رئیس‌جمهور بر فعال شدن شورای ملی سالمندان بزودی این شورا دوباره تشکیل خواهد شد.

ربیعی در مورد زمان تشکیل این شورا عنوان کرد: بر اساس یک برنامه یک ماه مطالعات اولیه را انجام داده و سپس اقدام به راه‌اندازی شورای ملی سالمندان خواهیم کرد.وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تاکید کرد: متاسفانه اکنون از لحاظ ساختاری آمادگی‌های لازم برای مسائل سالمندان وجود ندارد به همین دلیل جامعه‌شناسان و جمعیت‌شناسان ما باید مطالعات مورد نیاز خود را برای چند سال آینده آغاز کنند.

به گزارش مهر، وی با تاکید بر این‌که اکنون پزشک متخصص سالمندی انگشت‌شمار وجود دارد، بیان کرد: باید در این باره نیز با همکاری سایر ارگان‌ها و مطالعات انجام شده اقدامات لازم انجام شود.

به گفته ربیعی، به دلیل شهرنشینی و تغییر سبک زندگی دیگر سالمندان همانند گذشته در کنار خانواده و نزدیکان خود نیستند، به طوری که کم‌کم و در آینده از نظام خانواده دور می‌شوند و همین موضوع مشکلاتی را برای آنها ایجاد خواهد کرد. بر همین اساس در وزارت رفاه مطالعات سالمندی آغاز و بر اساس نیازهای دو دهه آینده ایده‌هایی شکل خواهد گرفت.

20 درصد سالمندان بدون بیمه

رئیس سازمان بهزیستی کشور با بیان این که 8.2 درصد جمعیت کشور سالمند هستند، گفت: میزان سالمندان کشور به بیش از شش میلیون نفر می‌رسد که از این تعداد 20 درصد آنها تحت پوشش هیچ بیمه‌ای نیستند.

همایون هاشمی در نشست خبری که به مناسبت «تکریم هفته سالمند» برگزار شد با اشاره به این که مرز قراردادی سالمندی 60 سال تعریف شده است، اظهار کرد: جمعیت سالمندی کشور تا سال 1404 سه برابر خواهد شد که تعداد آنها به 15.5 میلیون نفر می‌رسد.

وی ادامه داد: 8.1 درصد سالمندان کشور با فرزندان و نزدیکان خود و 7.3 درصد سالمندان نیز به تنهایی زندگی می‌کنند.به گفته رئیس سازمان بهزیستی، 80 درصد سالمندان در کشور به صورت مستقل زندگی می‌کنند و دارای خانه‌های ملکی هستند.

به گزارش ایسنا، هاشمی عنوان کرد: 285 هزار نفر از سالمندان کشور به صورت مستقیم از پکیج خدماتی سازمان بهزیستی استفاده می‌کنند که این پکیج شامل خدمات توانبخشی و پرداخت مستمری است، این در حالی است که این تعداد از سالمندان شامل سالمندان بی‌بضاعت کشور هستند.

هاشمی با اشاره به این که قصد داریم تعداد سالمندانی را که تحت هیچ پوشش ایمنی نیستند در کشور کم کنیم، ادامه داد: 15 درصد سالمندان بالای 60 سال در کشور شاغل هستند و 85 درصد این قشر هیچ شغلی ندارند.

رئیس سازمان بهزیستی با اشاره به این که 228 مرکز فعالیت‌های شبانه‌روزی سالمندان در کشور وجود دارد، خاطرنشان کرد: 127 مرکز نیز به صورت خدمات در منزل در حال فعالیت هستند.

وی در ادامه به فعالیت‌های این سازمان و شورای ملی سالمندان اشاره و اظهار کرد: تدوین پیش‌نویس سند ملی برای سالمندان انجام شده و امیدواریم با به تصویب رسیدن این پیش‌نویس دارای یک سند بالادستی در این زمینه شویم.

وی تصریح کرد: تدوین طرح بیمه‌ای مراقبتی سالمندان و نیز تدوین شاخص‌های شهر دوستدار سالمند و ارائه آن به شهرداری‌ها از دیگر فعالیت‌هایی است که از سوی این سازمان در شورای ملی سالمندان انجام شده است.

هاشمی همچنین در مورد زنان سرپرست خانوار یادآور شد: یکی از زیرگروه‌های تحت پوشش سازمان بهزیستی زنان سرپرست خانوار هستند که در سال گذشته 55 هزار نفر از این زنان، سهمیه سازمان بهزیستی برای تحت پوشش بیمه‌ قرار گرفتن بوده است که در این زمینه آنها را تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی قرار داده‌ایم.

پرداخت وام بلاعوض 4 میلیون تومانی

هاشمی با بیان این که قصد داریم در زمینه سالمندان بدون مسکن به صورت جدی ورود کنیم، اظهار کرد: در زمینه مسکن سالمندان و نیز ساخت و تعمیر مراکز سالمندان به صورت جدی ورود کرده‌ایم و در این زمینه چهار میلیون تومان وام بلاعوض پرداخت می‌کنیم.

وی ادامه داد: برای خوداشتغالی سالمندان نیز 47 تعاونی خوداشتغالی ایجاد کرده‌ایم و باید بگوییم که 899 تشکل، ان.جی.او و موسسه مرتبط با حوزه سالمندان وجود دارد.

مهدی آیینی‌ - ‌گروه جامعه