نمایش هنرهای فراموش‌شده در رواق هنر

پس از برگزاری نمایشگاه و کارگاه ​آبگینه و سفال ​ و ​کتابت و کتاب‌آرایی​ هم‌اکنون نوبت به کارگاه و نمایشگاه هنر ​فلزکاری​ رسیده است و گروهی از هنرمندان این رشته از ابتدای مهر در این مکان گرد هم آمده‌اند تا از نزدیک مخاطبان را با نحوه ساخت آثارشان آشنا کنند.

در این کارگاه تخصصی فلز، هنرمندانی در شاخه‌های مختلف علم‌سازی، قلم‌زنی، جواهرسازی، ملیله‌کاری، مشبک‌کاری، حکاکی و زیور‌آلات‌سازی در غرفه‌هایی که به صورت رایگان در اختیارشان قرار گرفته حضور دارند تا آثار خود را تا پایان مهر به نمایش بگذارند.

کوروش قانونی، فارغ‌التحصیل هنرستان هنرهای زیبای اصفهان در رشته مینیاتور که در دانشکده میراث فرهنگی هم تحصیل‌کرده، از جمله هنرمندانی است که در این رواق غرفه دارد. وی علاوه بر قلم‌زنی در سبک‌های مختلف در زمینه ساخت زیورآلات و تصویرسازی با فلز نیز فعال است. او در مورد مشکلات هنرمندان قلم‌زن گفت: هنرمندان به دلیل آن‌که در شرایط اقتصادی بدی قرار گرفتند، مجبور شدند به خاطر سلیقه خریدار سبک‌های خود را تغییر بدهند و همین باعث شد ​ استادها آرام‌آرام دچار نوعی سرخوردگی شوند.

به گفته وی کم‌توجهی به هنرمندان صنایع‌دستی طی سال‌های گذشته، سوءاستفاده کشورهای همجوار از این فضا و ورود صنایع‌دستی چین به داخل کشور باعث شده​ مشکلاتی برای فعالان صنایع‌دستی پیش بیاید.

این استاد قلم‌زنی تغییر سلایق مردم و تغییر سبک زندگی را نیز بر استفاده از برخی هنرهای دستی موثر دانست و گفت: مردم در حال حاضر به دنبال دکوراسیون‌های مدرن هستند و کمتر دیده می‌شود ​ به دنبال کارهای سنتی باشند، چرا که دکوراسیون سنتی فضاهای خود را می‌طلبد، مثلا در گذشته خانه‌ها تاقچه داشت و مردم روی تاقچه‌های خود گنجینه‌هایی​نگهداری می‌کردند.

کوروش قانونی خاطرنشان کرد: متاسفانه هنرمند نمی‌تواند با توجه به تورم پیش برود، چرا که کارهای هنری زمانبر است، بنابراین هنرمندان ما با توجه به تغییراتی که در سطح جامعه در حال اتفاق افتادن است باید به سمت کارهای تولیدی کوچک و متنوع و متناسب با قدرت خرید و سلیقه مشتری پیش بروند تا حداقل با خرده‌پول‌هایی که از کارهای تولیدی کوچک و ارزان‌تر به دست می‌آورند، گذران زندگی کنند.

آدیس قره‌پتیان‌هفتوانی 29 ساله، یکی از هنرمندانی است که در کارگاه تخصصی فلز حضور دارد. او 13 سال است​ روی فلز حکاکی می‌کند و شاگرد استاد سارومقرچیان بوده است. سبکش قلم تبریز است که با سبک قلم اصفهان بسیار متفاوت است. در سبک تبریز همه مراحل کار با دست انجام و حکاکی می‌شود، در حالی که قلم اصفهان با ضربه چکش‌کاری می‌شود. سبک تبریز به قلم ارمنی هم معروف است به این علت که آن را ارامنه مهاجر از ترکیه به تبریز آوردند. ابزار کار این هنرمند قلم‌های فولادی است که با توجه به نوع کار توسط خودش ساخته می‌شود. وی می‌گوید: این هنر نسل به نسل منتقل شده و بیشتر نقش‌ها، نقش‌های قدیمی ارامنه است. هرکدام از این نقش‌ها معانی خاصی را تداعی می‌کند مثل نقش زنجیر که مفهومش این است که تا ابد جهان تداوم ​ و زندگی چرخش دارد.

وی در مورد دلیل حضورش در این نمایشگاه گفت: نیت من این نبود که برای فروش کارهایم اینجا بیایم. بیشتر می‌خواستم​ مردم با سبک تبریز آشنا شوند و بدانند​چنین هنری وجود دارد و هنوز کسانی هستند که ادامه‌دهنده این سبک هنری‌اند. مردم وقتی اینجا می‌آیند و با ما روبه‌رو می‌شوند از حوصله ما تعجب می‌کنند. از طرفی متاسفانه استقبال عموم از این هنر خیلی کم شده است. جوان‌ها دیگر اشتیاق پرداختن به این هنرها را ندارند و این تقصیر آنها نیست .برای آن‌که اوضاع اقتصادی اجازه نمی‌دهد​ به سمت این هنر بیایند.

او با اشاره به پایمال شدن حق هنرمند​ گفت: متاسفانه آثار ما فلزکاران را براساس وزن آن می‌خرند و آن اجرتی که ما از مغازه‌دارها دریافت می‌کنیم همان میزانی نیست که به مشتری می‌فروشند؛ بنابراین هنرمند متضرر می‌شود.

این هنرمند با گلایه از حضور نداشتن مسئولان سازمان میراث فرهنگی و صنایع‌دستی در این نمایشگاه گفت: امیدوار بودیم مسئولان بیایند و ببینند ما چه نیازهایی داریم.متاسفانه در حال حاضر کسی نیست که روی این هنر سرمایه‌گذاری کند. ما حتی برای داشتن کارت بیمه کلی دردسر می‌کشیم. درخصوص تامین ابزار کار نیز با مشکلات زیادی روبه‌رو هستیم. از طرفی مغازه‌دارهای بزرگ صنایع‌دستی در سطح شهر و گالری‌دارها باید اینجا باشند تا آثار هنرمندان را ببینند که هم از این هنر حمایت شود و هم از هنرمند. البته از فرهنگستان هنر به خاطر ایجاد این مکان مناسب برای ارائه و برپایی کارگاه‌ها سپاسگزاریم.

صفرعلی بهرام نیاکان ملقب به فولادگر​نیز از هنرمندانی است که در این نمایشگاه شرکت دارد. وی 42 سال است که در رشته هنری علامت‌سازی و فولادگری فعال است. او با شور حسینی بر قطعات فولاد چکش می‌زند و از دل فولادی سخت نمادهای زیبایی می‌سازد که بر «علم» سوار می‌شود و 12 ماه سال را صرف ساختن علم می‌کند تا برای ایام محرم آماده شود.به گفته وی اگر علم سه تیغ یا پنج تیغ داشته باشد در سال سه دستگاه می‌سازد، اما اگر علم بزرگ باشد فقط می‌تواند یک کار در سال بسازد که درآمدش از این کار فقط در حد گذران زندگی است.او که با عشق به این هنر سال‌هاست گرد سمباده فولاد می‌خورد از بی‌توجهی مسئولان به این هنر گلایه‌مند است و بر این باور است که برای زنده ماندن چنین هنرهایی باید از هنرمندان حمایت شود.

مرتضی رهبری نیز یکی دیگر از هنرمندان حاضر در این نمایشگاه است.کارش ساختن زیورآلات با قطعات فلزی از جمله مس و برنج است که پس از برش قطعات با قیچی و اره‌مویی این قطعات را روی انگشتر، گردنبند و دستبند مونتاژ می‌کند. وی با ابراز رضایت از این‌که مردم از نزدیک با کارش آشنا می‌شوند، گفت: برخی مردم وقتی از این غرفه دیدن می‌کنند تمایل دارند​خودشان از نزدیک برش روی ورقه‌های مسی را با اره‌مویی تجربه کنند.