تداوم قاچاق سوخت در مرزهای شرقی

پدیده قاچاق سوخت در استانهای شرقی کشور همچنان ادامه دارد و در این میان اقدامات امنیتی، اجرایی و انتظامی سختگیرانه نیز نتوانسته است جلوی روند خروج ثروت ملی را بگیرد.

به گفته کارشناسان، اختلاف شدید قیمت سوخت در داخل و خارج از کشور به خصوص افغانستان و پاکستان دلیل اصلی قاچاق سوخت است که فقر و بیکاری ناشی از خشکسالی های چند سال اخیر در استانهایی مانند کرمان و سیستان و بلوچستان و عدم چاره اندیشی برای رفع مشکل کم آبی کشاورزانی را که هم اکنون بیکار شده اند را ترغیب می کند که به قاچاق سوخت روی آورند.

اختلاف قیمت سوخت در مرزهای شرقی با قیمت رسمی در کشور در برخی موارد صدها برابر سود را وارد جیب قاچاقچیان می کند هر چند که اجرای قانون سهمیه بندی مصرف سوخت با شعار جلوگیری از قاچاق این محصول استراتژیک که یکی از مهمترین ثروت های ملی کشور محسوب می شود انجام شد اما این قانون تنها توانست تا حدودی جلوی قاچاق بنزین را بگیرد اما کشف باندهای بزرگ قاچاقچیان که به عناوین و راه های مختلف سعی دارند سوخت را از مرزها خارج کنند نشان می دهد این امر در خصوص گازوئیل تکرار نشده است و گازوئیل فروشان با انتقال چند تانکر سوخت به آن سوی مرزها یک شبه ره چند ساله طی می کنند.

خشکسالی مهمترین عامل گرایش به قاچاق سوخت

از سوی دیگر خشکسالی های گسترده در جنوب و شرق کرمان و بخش هایی از سیستان و بلوچستان موجب کمبود منابع آبی و خشک شدن زمین های کشاورزی و سخت شدن دامداری شده است و کشاورزان بیکار نیز که چاره ای جز امرار معاش ندارند در نهایت به کم خطر ترین قاچاق روی می آورند و در محموله های کوچک سوخت را به مرز منتقل می کنند و یا در بسیاری از موارد آلت دست باندهای بزرگ قاچاق سوخت قرار می گیرند.

این امر همچنین در خصوص سهمیه سوخت موتور پمپ های کشاورزی نیز صادق است و کشاورزان سهمیه سوخت خود را که باید برای تهیه آب زیر زمینی استفاده کنند در مسیری پر سود تر و کم زحمت تر بکار می برند و به سادگی آن را به چند برابر قیمت به دلالان سوخت می فروشند.

متاسفانه ادامه این روند، برخی مناطق استان کرمان را به بار اندازهای سوخت قاچاق تبدیل کرده است و قاچاقچیان پس از انتقال سوخت به انبارهای بزرگ زیر زمینی و تانکرهای ثابت در مناطق دور افتاده در فرصت مناسب سوخت را به مرز منتقل می کنند.

در آخرین مورد هفته گذشته با هوشیاری ماموران سپاه پاسداران در استان کرمان یک باند بزرگ قاچاق سوخت در استان کرمان شناسایی و منهدم شد.

در این باند چند قاچاقچی سعی داشتند با استفاده از تانکرهای انتقال سوخت 40 هزار لیتر گازوئیل را به سیستان و بلوچستان و در نهایت به افغانستان انتقال دهند.

این باند که یکی از بزرگترین باندهای قاچاق سوخت کشف شده طی ماه های اخیر در شرق کشور محسوب می شود با ایجاد انبارهایی در یکی از نخلستان های دور افتاده روستای امیرآباد در شهرستان فهرج اقدام به قاچاق می کرده است.

اختلاف قیمت مهمترین عامل قاچاق سوخت

دبیر کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز استانداری کرمان با اشاره به قاچاق سوخت دلیل اصلی این پدیده را اختلاف قیمت سوخت با کشورهای همسایه می داند و می گوید: به دلیل وجود سود سرشار برای قاچاقچیان ، این پدیده همچنان ادامه دارد.

مسعود الهی افزود: دولت طی سالهای اخیر اقداماتی را برای کنترل قاچاق سوخت انجام داده است که یکی از آنها اصلاح نرخ سوخت است و همچنین بازدیدها و نظارت بر توزیع سوخت در مراکز صنعتی و کشاورزی به خصوص در جنوب کرمان نیز تشدید شده است اما قاچاقچیان راه های جدیدی را برای انتقال سوخت به مرزها در دستور کار خود قرار می دهند.

وی تصریح کرد: این روزها، گازوئیل در صدر لیست قاچاقچیان قرار دارد و باید فکری در این زمینه اندیشیده شود.

دبیر کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز استانداری کرمان با اشاره به توزیع سوخت نیمه یارانه ای به کشاورزان برای استفاده ماشین آلات کشاورزی و موتور پمپ ها، گفت: قاچاقچیان سعی می کنند این سوخت نیمه یارانه ای را خریداری و مورد سوء استفاده قرار دهند.

قاچاق سوخت در قالب صادرات روغن

اما در این میان پرونده هایی نیز در خصوص سوء استفاده قاچاقچیان از بارنامه های رسمی نیز دیده می شود که می توان به پرونده اواخر سال گذشته در استان کرمان اشاره کرد که یک باند قاچاق سعی داشت در پوشش صادرات روغن به افغانستان چندین دستگاه تانکر گازوئیل را قاچاق کند.

تنها در این پرونده، هفت نفتکش قصد داشتند 188 هزار لیتر سوخت را از محورهای اصلی استان به سیستان و بلوچستان و در نهایت به کشورهای شرقی منتقل کنند.
 
بارنامه این باند بر مبنای صادرات روغن صادر شده بود اما در حقیقت شرکتی در یکی از استانهای همجوار کرمان با واسطه قرار دادن یک شرکت در کرمان سعی در انتقال این حجم از سوخت را داشت.

جعل سند برای انتقال 250 هزار لیتر سوخت

مدیرکل تعزیرات حکومتی استان کرمان در این خصوص می گوید که طی این مدت 2600 پرونده قاچاق سوخت در استان کرمان تشکیل شده است.
 
علی اکبر مختاری افزود: در بررسیهایی که در خصوص قاچاق سوخت انجام شده است مشخص شده که باید زمینه های قاچاق را از بین برد که در این میان ایجاد اشتغال و رفع بیکاری برای مردم مناطقی که در معرض قاچاق سوخت قرار دارند بسیار حائز اهمیت است.
 
وی اضافه کرد: شرایط جغرافیایی کرمان و نزدیک بودن به سیستان و بلوچستان و همچنین کم خطر بودن قاچاق سوخت، در کنار سودهای کلانی که نصیب قاچاقچیان می شود در این امر تاثیر گذار است.
 
در حالیکه مسوولان تنها راه کاهش قاچاق گازوئیل را افزایش قیمت نرخ این کالا می دانند اما باید گفت که افزایش نرخ گازوئیل هیچ پیامی ندارد جز اینکه بار زندگی بر دوش مردمان محروم را افزایش دهد و در نتیجه، این افراد که به دلیل خشکسالی در شرق و جنوب کرمان و مناطق مرزی سیستان و بلوچستان بیکار شده اند دنبال راه دیگری برای امرار معاش خواهند بود و به سمت کالایی دیگر کشیده می شوند.
 
به نظر می رسد باید برای رفع مشکل قاچاق سوخت زمینه سوء استفاده افراد سود جود و سران باندهای قاچاق سوخت را از بین برد که این کار نیز تنها با سرمایه گذاری برای ایجاد اشتغال پایدار و همچنین رفع مشکل کمبود آب روی می دهد.
 
خشکسالی که با گذشت 15 سال همچنان در استان کرمان به عنوان بزرگترین استان کشور ادامه دارد و موجب خشک شدن بسیاری از منابع آبی شده و بسیاری از روستاها را خالی از سکنه کرده است و اقتصاد روستا را که بر مبنای کشاورزی و دامداری بنا نهاده شده را تحت تاثیر خود قرار داده است.
 
هر چند مسوولان بارها وعده حل مشکل خشکسالی در کرمان را داده اند اما طرح های انتقال آب به استان کرمان همچنان در کشاکش مسائل حاشیه ای مسکوت مانده است و انتقال آب خلیج فارس به جنوب کرمان نیز پس از گذشت سالها در حال مطالعه است.(مهر)