بندرعباس، شهر غذاهای دریایی

این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که از اواخر پاییز تا زمستان بهترین فصل برای سفر به استان‌های زیبای جنوب ایران است. درست همان موقعی که مردم بیشتر شهرهای ایران به گرمای بخاری و رادیاتور و... پناه برده‌اند، زمانی است که می‌توان از طبیعت بی‌نظیر جنوب ایران و بویژه استان هرمزگان لذت برد و واقعا این همه تغییر و تنوع در آب و هوا آن هم به‌فاصله حدود یک ساعت پرواز حیرت‌انگیز است.

این هفته می‌خواهیم از بندرعباس و غذاهای بندری برایتان بگوییم و چرخی هم در بازار تاریخی این شهر بزنیم که به بازار ماهی‌فروش‌ها شهرت یافته است.‌ به خاطر می‌آورم یک بار مهمان کنگره شعر و قصه بندرعباس شده بودم؛ کنگره‌ای که زمانی برای خودش جریان‌سازترین کنگره کشور بود و حالا چند سالی است کلا تعطیل شده است. در آن زمان محل اقامت من هتل هما بود و در پایان روز سوم که می‌خواستم به تهران بازگردم هنگامی که نماینده اداره ارشاد هرمزگان اتاق مرا تسویه‌حساب می‌کرد متوجه شد تمام 6 وعده غذایی که من خورده‌ام فقط ماهی و میگو بوده است و او هم به مزاح گفت: «استاد! لابه‌لای این میگو و ماهی‌ها یه برگی، جوجه‌ای چیزی هم می‌خوردید!»

یادآوری این خاطره شیرین به این دلیل بود که انصافا در سفر به بندرعباس نمی‌توان از خوردن انواع غذاهای دریایی غافل شد و اتفاقا این غذاها چه از نظر نوع ماهی و چه در شیوه پخت آن، چنان تنوع بالایی دارند که حتی می‌توان همه وعده‌های غذایی را در چند روز اقامت به آنها اختصاص داد.

اما برخلاف هفته‌های گذشته که همواره غذاهای اصیل و سنتی را پیشنهاد می‌کردیم، امروز پیشنهاد اول ما یک غذای کاملا مدرن و به اصطلاح فست‌فودی است که فقط در بندرعباس می‌توانید آن را امتحان کنید. در سفر به هرمزگان و شهر بندرعباس کافی است بگویید می‌خواهم ساندویچ دریایی کلموک (KALAMUK) بخورم؛ بی‌درنگ نشانی بلوار ساحلی جنب آتش‌نشانی یا زیر بازارچه اوقاف را به شما می‌دهند و آن وقت است که می‌توانید متفاوت‌ترین ساندویچ و فست فود عمرتان را در سفر به بندرعباس مزه‌مزه کنید.

درباره کلموک باید عرض کنم نوعی ماهی است؛ البته به نظر من بهتر است بگوییم نوعی میگو ـ ماهی است چون ظاهر و ابعادش خیلی شبیه میگوست و گوشتی سفید دارد که آن را فیله کرده و با ادویه‌های خوشمزه و به صورت تنوری یا بخارپز طبخ می‌کنند و در قالب یک ساندویچ خوشمزه و متفاوت طعمش تا مدت‌ها زیر زبانتان می‌ماند.‌ البته بومی‌های بندرعباس و بانوان خانه‌دار این شهر با کلموک غذاهای خوشمزه دیگری هم درست می‌کنند؛ مانند خوراک کلموک که همراه با پیاز سرخ شده، فلفل دلمه‌ای، نخود سبز و رب گوجه در روغن سرخ می‌کنند و می‌خورند.‌ نکته جالب دیگر در ارتباط با کلموک که بد نیست بدانید این است که کشوری با همین نام هم داریم؛ کشور کلموک که چیزی شبیه واتیکان است و در واقع کشوری دینی برای بودایی‌هاست و برای خودش رئیس‌جمهور هم دارد.

دیگر غذای معروف بندرعباسی‌ها مهیاوه است که مهیابه یا ماهیاوه هم به آن می‌گویند و راستش را بخواهید آب ماهی یا آبگوشت ماهی یا ماهی آبه است و تقریبا در همه رستوران‌های بزرگ بندرعباس ازجمله رستوران گلشهر (بلوار امام) یا آشپزخانه سعادت (خیابان دمایی) می‌توانید آن را امتحان کنید.‌ برای این که پیش ذهنیتی هم از این غذای خوشمزه داشته باشید باید عرض کنم مهیاوه یک‌نوع غذای آبکی، تیره رنگ، شور و تند است که آن را از یک نوع ماهی ریز به نام متوتا درست می‌کنند و اگر بخواهند مستقل بخورندش باید حتما همراه نان باشد یا همراه غذاهای دیگر آن را می‌خورند چون بسیار اشتهاآور است.

یکی دیگر از غذاهای معروف بندری، قلیه است حالا چه با ماهی و چه با میگو که من در هفته‌های گذشته و بخصوص در سفرنامه بوشهر به طور مفصل درباره قلیه‌ماهی در همین صفحه نوشته بودم. در بندرعباس هم می‌توان یک قلیه ماهی فوق‌العاده خوشمزه را امتحان کرد.

اما عنکاس غذایی است که در بندرعباس حتما باید خورد؛ غذایی توصیف نشدنی و بی‌نهایت لذیذ و متفاوت که تهیه آن خودش داستانی مفصل دارد.

داستان از این قرار است که عنکاس (نوعی ماهى است) را ابتدا تمیز می‌کنند و بعد به صورت برگه‌هاى نازک و بلند شبیه استیک درمی‌آورند و مقابل آفتاب آویزان مى‌کنند تا کاملا خشک شود. آن وقت این عنکاس‌های آماده را روى زغال یا شعله گاز کباب می‌کنند و بعد آن را مقدارى مى‌کوبند تا بافت گوشت از هم باز شود، مقدارى لیمو هم روى گوشت می‌ریزند و با مخلفاتی نظیر سیب‌زمینی سرخ شده و گوجه می‌خورند که واقعا اگر در بندرعباس این غذا را بخورید تا مدت‌ها از طعم آن برای دیگران خواهید گفت.

سینا علی‌محمدی