سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
اغلب والدین نیازهای تغذیهای، تفریحی، بهداشت و پزشکی، آموزشی و نیازهای اولیه نظیر پوشاک کودکان را در اولویت میگذارند و برای رفع آن میکوشند. باقی نیازها نیز در همین جهت ارضا میشوند و نیازهای روانی کودک گاه در آخرین ردیف اولویتها قرار میگیرند. در حالی که سلامت روان کودک تضمین آینده وی است و سنگ بنای تبدیل وی به انسانی ارزشمند و با شخصیت سالم را میگذارد مانند هر انسانی نیازهای جسمی و روانی کودک با یکدیگر در ارتباط تنگاتنگ و گاه ناشناختهاند و نمیتوان نیازهای مرتبط با سلامت روان وی را به صورت تک بعدی شناسایی و رفع کرد. با این حال میتوان با رعایت برخی اصول و جزئیات به سلامت روانی کودک کمک کرد.
بازی و تحرک
نیاز درونی کودک به بازی به قدری است که حاضر نیست حتی هنگام گرسنگی، تشنگی یا خوابآلودگی از آن دست بکشد. برخی کودکان در بازی افراط میکنند و باید کنترل شوند، اما این کنترل نباید براساس میل شخصی والدین یا میزان حوصله آنان سنجیده و اعمال شود. بازیهای گروهی در شکلگیری استقلال شخصی کودک و ارضای نیاز وی به حضور در جمع نقشی پررنگ دارد. در مقابل بازیهای مجازی و رایانهای جز ضرر چیزی برای جسم و روان کودک ندارد و امروزه که نمیتوان کودکان را از پرداختن به آنها منع کرد باید محدودیت زمانی مشخصی در این باره اعمال کرد. ثبتنام کودکان در کلاسهای ورزشی نیز اولویتی است که با ورود او به دنیای پرهیجان نوجوانی بیشتر میشود.
محبت و توجه
محبت برای کودک نوشداروی ذهن و روان است. کودک از طریق درک محبت والدین امنیت روانی را احساس میکند و از نظر شخصیتی طی مراحلی درست و سازنده تکامل مییابد. روانشناسان بیتوجهی به کودک را به گونهای که برای وی ملموس باشد یکی از راههای تنبیه کودک به جای تنبیه بدنی و کلامی میدانند. معلوم است که حتی چنین تنبیهی نباید دائمی و خارج از توان تحمل کودکان باشد.
مقایسه
مقایسه کودکان با همسالانشان حتی در صورت نتیجه مطلوب اولیه از نظر روانی شرایطی بغرنج برای وی به وجود میآورد. به جای مقایسه و به رخ کشیدن ضعفها باید تواناییهای کودک را تحسین کرد تا برای افزایش آنها انگیزه بیابد.
توجه به مشکلات
مشکلاتی که کودک در ارتباط با دوستان و سایر افراد دارد باید از طریق توجه والدین برطرف شود. سپردن مشکلات به دست گذشت زمان گاه شیوهای مناسب است، اما همیشه جواب نمیدهد.
صداقت
کودک گاهی از دیگران بسیار دروغ میشنود، اما اگر والدین صادق و راستگو باشند به صورت فطری تمایل دارد تا والدین درستکارش را الگوی خود قرار دهد. در مقابل بیصداقتی والدین حتی اگر مصلحتی باشد به تدریج اعتماد وی را سلب میکند و کودک را به سمت یافتن الگویی در خارج از خانه سوق میدهد.
ترسها
ترسهای کودکان هرچند از نظر والدین بیاساس و بیاهمیت باشند روان او را درگیر میکنند. برخی ترسها به مرور زمان از بین میروند و برخی دیگر آنقدر سادهاند که از طریق صحبت درباره آنها با والدین برطرف میشوند. بر این اساس باید ترسهای کودک را جدی گرفت و درباره آنها با وی صحبت کرد.
رفتار والدین
کودکان حاضرند هر مشکلی را به جان بخرند ولی شاهد دعوای والدینشان نباشند. اما بزرگترها این را درک نمیکنند و گمان میکنند برای مثال اگر بر سر خرید یک لباس برای فرزندشان با یکدیگر مرافعه کنند او باید خوشحال باشد که آخر سر به مراد دلش میرسد و لباس را برایش میخرند. دعوای والدین بویژه اگر کار بالا بگیرد روان کودک را زخمی و ملتهب میکند. کودکان جز محبت و احترام کامل نسبت به یکدیگر از والدینشان انتظار ندارند.
اظهارنظر
برای کودکان و البته اغلب بزرگترها اظهارنظر مترادف است با اظهار وجود! باید اجازه داد کودک نظرش را درباره مسائل مختلف بیان کند و البته درباره مسائلی که به خودش مربوط است انتخاب نهایی باید بر عهده وی باشد. کودکی که نتواند برای خود انتخاب کند در زندگی آینده منتظر میماند تا دیگران برای وی انتخاب کنند. البته معلوم نیست این تعیین تکلیف از سوی دیگران مانند انتخابهای والدین از روی دلسوزی باشد یا نه. کودک عروسک و اسباببازی والدین نیست بلکه انسانی با حقوق بنیادین و مشخص است که این حقوق نباید نادیده گرفته شود.
تغذیه
تغذیه ناسالم کودکان که امروزه از طریق انواع تنقلات بیخاصیت صورت میگیرد ضعف جسمی و روحی وی را در پی دارد. جسم ضعیف و بیجان یا چاق و کمتحرک فعل نتوانستن را در وجود کودک صرف میکند و شخصیت وی را زیر منگنه میگذارد. کمبود ویتامینها، مواد معدنی و ریزمغذیها مشکل اصلی تغذیه کودکان امروزی است که برای مقابله با آنها باید والدین آگاهی و اطلاعات تغذیهای کافی کسب کنند. ناگفته نماند برخلاف تصور عمومی چاقی بویژه در کودکان یکی از نشانههای کمبود ویتامین است.
بیماریهای روانی
بیماریهای روانی نظیر افسردگی، منفیبافی، ترسهای مفرط، تیکهای عصبی و... اگرچه در کودکان کمیابند، اما امکان مواجهه با آنها برای همه والدین وجود دارد. این بیماریها علتی دارند که باید از طریق مراجعه به پزشک یا روانشناس و برخورداری از مشاورههای عمومی یا تخصصی برطرف شوند وگرنه بستری برای مشکلات روانی و شخصیتی کودک در زندگی آینده پدید میآورند.
امین رحیمی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
علی اصغر هادیزاده، رئیس انجمن دوومیدانی فدراسیون جانبازان و توانیابان در گفتوگو با «جامجم» مطرح کرد