سودجویان خاک لالجین را به توبره کشیده‌اند

راهنمای روستایی در مورد این پرسش که چگونه است که افراد با ماشین آلات سنگین اقدام به برداشت خاک و گودبرداری می‌کنند، می‌گوید: خاک لالجین نسبت به سایر مناطق کشور از میزان بالایی رس برخوردار است و این عامل باعث می‌شود که خاک برای مصارف صنعتی همچون آجرپزی، تولید سفال و کوزه برداشت شود، زیرا این خاک به علت وجود مقدار رس بالا و چسبندگی بیشتر خریداران زیادی دارد.اگر برای نخستین‌بار به این شهرستان سفر کنید بوی خاک رس به مشام شما می‌رسد که نشان‌دهنده بالا بودن کیفیت خاک منطقه است و این ویژگی باعث شده که سودجویان دیگری از استان‌های اطراف لالجین همچون شهرستان قروه در کردستان و سلطانیه در استان زنجان برای برداشت خاک این منطقه مراجعه و خاک منطقه را به توبره بکشند.

میثم مستقیمیان، رئیس هیأت مدیره انجمن هستی سازان الوند با بیان این‌که فاجعه زیست‌محیطی در منطقه دشت لالجین در حال وقوع است، ابراز کرد: منطقه به دست عده‌ای سودجو است که با کمک ابزار آلات سنگینی خاک این منطقه را برداشت می‌کنند.

وی می‌افزاید: طی تحقیقات میدانی متوجه شدیم که زمین‌های زراعی به عمق 2 متر گودبرداری شده‌اند و طول هر کدام از گود‌برداری‌ها به چند هکتار می‌رسد، این گود‌برداری‌‌ها بدون برنامه و غیرفنی صورت پذیرفته است.

این فارغ‌التحصیل رشته محیط‌زیست اضافه کرد: پیامد دیگر این گودبرداری‌ها برداشت تیپ خاک A از زمین‌های زراعی است و موجب تجدید‌ناپذیری در تولید دوباره این خاک و غیرقابل استفاده بودن مجدد زمین برای کاربری‌های کشاورزی است.به گفته وی ، این مساله نه تنها باعث سوء‌استفاده سودجویان از منطقه شده همچنین از لحاظ زیست‌محیطی نیز مشکل‌ساز شده و بسیاری از گیاهان مرتعی را که در حال رشد و توالی در این اکوسیستم هستند نابود کرده و عملا اجازه توالی مجدد را به این گیاهان که به خاک جان تازه‌ای می‌دهند، نمی‌دهد.

محمد بشیری انجمن یکی از اعضای صادر‌کنند‌گان لالجین است که ضمن تأئید موضوع خروج خاک از لالجین ابراز کرد: موضوع برداشت خاک بحث متقابلی است زیرا لالجینی‌ها نیز برای بهبود کار‌های سفال خود از آباده شیراز، اصفهان و تبریز خاک می‌آورند.

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نیز در گفت‌وگو با خبرنگار جام‌جم اظهار کرد: پیگیری موضوع برداشت بی‌رویه خاک از لالجین جزو شرح‌وظایف سازمانی میراث فرهنگی نیست، اما چندین بار در این خصوص اطلاع‌رسانی کرده و حساسیت ایجاد شده است همچنین در فرمانداری جلساتی در ارتباط با این موضوع برگزار شد.اسدالله بیات اضافه کرد: این موضوع یک کمیته متشکل از بخشدار لالجین، نیروی انتظامی و دیگر مسوولان ذیربط را می‌طلبد که در لالجین شکل بگیرد که در این خصوص تعیین تکلیف و برنامه‌ریزی شود.

وی با بیان این‌که برداشت خاک در مقطعی شدید و در مقطعی کمتر است، گفت: خاک لالجین را انحصارا نمی‌توان برای لالجین دانست همچنان‌که ما نیز خاک دیگر مناطق کشور را با خاک لالجین مخلوط می‌کنیم ولی باید این برداشت اصولی بوده و به صورت منطقی باشد.

آنچه مسلم است پیامدهای این تخریب شامل فراموش شدن صنایع‌دستی سفال در لالجین به علت تولید آن در سایر استان‌ها، تخریب اکوسیستم کشاورزی در منطقه و تعرض به توالی این مکان و چرخه‌ مجدد حیات در سرزمین، تولید ریزگردهای غبار در منطقه، تولید‌ کند خاک به علت برداشت زیاد، عدم استفاده مجدد از زمین برای کاربری‌های کشاورزی و دامن‌زدن به تولید بیابان‌زایی در سطح استان است و لازم است مسوولان هرچه سریع‌تر از این تخریب زیست‌محیطی در استان توسط ارگان‌ها و ادارات مزبور جلوگیری کنند همچنین باید برای آموزش و ترویج صحیح به روستاییان و آگاهی نسبت به پیامدهای این تخریب تلاش شده و ایجاد پاسگاه‌های حفاظتی در منطقه در دستورکار باشد.

معصومه علیزاده / جام‌جم همدان