راهی به سوی مطالعه موثر

هفته کتاب و کتابخوانی و برگزاری جشنواره مطبوعات ناخودآگاه ما را به تفکر در مساله مطالعه وا میدارد به ویژه که هنوز جنجالهای ناشی از میانگین سرانه مطالعه کشور لاینحل مانده است و هر روز عدد جدیدی اعلام میشود که از یکی دو دقیقه شروع و تا 10 یا 20 دقیقه و حتی بالاتر هم میرسد.اما سوال اینجاست که با فرض پذیرش بالاترین این اعداد به عنوان میانگین سرانه مطالعه و تلاش برای مثبت دیدن وضع موجود آیا به نقطه قابل قبولی خواهیم رسید؟ آیا آنچه در کشور ما و در مورد مطالعات عمومی رخ میدهد برازنده ما به عنوان شهروندان حوزه فرهنگ و تمدن ایران است؟ به نظر نمیرسد کسی حداقل در دل خود به این پرسش پاسخی مثبت دهد اما اگر آمار مطالعه در کشور ما پایین است آیا تنها گناه به عهده ناشر و مردم است؟ آیا نمیتوان به جای پرت کردن توپ مقصر در کم بودن مطالعات مردم به زمین دیگری به ایدههای جدید توجه کرد و سعی کنیم قدمی در راه حل این مشکل برداریم؟ بیایید واقع نگر باشیم، امروز مردم ما به ویژه در شهرهای بزرگ (که به طور معمول باید سهم بالاتری در مطالعه عمومی را داشته باشند) گرفتاریهای کم نظیری را تجربه میکنند. ساعتها وقت مردم ما در ترافیک هدر میرود، ما نمیتوانیم برنامههای زمانی دقیقی داشته باشیم چرا که دهها عامل بیرونی برنامهریزیهای ما را تحت تاثیر قرار میدهد. ما نمیتوانیم سرعت زندگی نیمه ماشینی خود را کاهش دهیم چون در آن صورت از امرار معاش باز میمانیم. قیمت کتاب بیشتر بهانه است و باور کنیم با تکرار مقایسه بی حاصل قیمت کتاب با پفک یا سیگار نمیتوان سلیقه خرید مردم را تغییر داد اما شاید بتوان خوراک مطالعاتی متناسب با وضعیت امروز زندگی به مردم ارائه داد و از آنها خواست تا زمینه مطالعه خویش را افزایش دهند.سالهاست که در جهان پدیدهای به نام کتابهای صوتی رشدی چشمگیر داشتهاند Audio Book ها در این سالها آن قدر رشد کردهاند که اکثر ناشران سعی میکنند در کنار نسخه چاپی، نسخه صوتی کتابهایشان را نیز منتشر کنند. بسیاری از این کتابها با صدای نویسنده و یا صداپیشهای کارآمد خوانده میشود و خریداران این کتابها میتوانند آنها را درون پخش صوتهای دیجیتالی که این روزها به وفور در اختیار همه افراد است (مانند 3 MP پلیرها و گوشی های موبایل که اکثرا مجهز به امکان پخش صوت هستند) بریزند و گوش کنند. اینک در فرصت های سوختهای که شخص در ترافیک باید سپری کند یا ساعتهایی که باید در همهمه مترو بایستد و یا در کنار خیابان در انتظار خودرویی بماند، میتواند به مطالعه صوتی بپردازد. چنین اقدامی اگر با حمایت مسوولان نشر و وزارت ارشاد همراه شود و به طور اصولی و دقیق و حرفهای اجرا شود، میتواند کمک موثری در افزایش ساعت مطالعه مردم ایفا کند و در عین حال آرامش روانی بیشتری در جامعه ایجاد کند چرا که با این کار ساعاتی که مردم احساس میکنند زمان از دست رفته و مرده دارند به ساعاتی موثر تبدیل میشود و به جای توجه اجباری به آلودگیهای صوتی و تصویری اطراف میتوانند بر آنچه گوش میدهند تمرکز کنند. پوریا ناظمی