بیشترین میزان تجارت خارجی بین ایران و آفریقا در سال ۱۴۰۱ اتفاق افتاد که به حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار رسید. اما این عدد در مقایسه با تجارت کشورهای دیگر با قاره آفریقا قابلتوجه نیست و به همین دلیل سازمان توسعه تجارت اعلام کرده که برای تصاحب سهم بیشتر از بازار این قاره برنامهریزیهایی در نظر گرفته است. البته با توجه به اینکه حجم تبادلات تجاری آفریقا در سال گذشته حدود ۱۲۰۰ میلیارد دلار بوده، سهم ایران از این تبادلات ناچیز بوده است. همچنین باید به این نکته توجه کرد که در بازارهای آفریقا کشورهایی مثل چین و هند نفوذ قوی دارند که رقابت با آنها برای ایران تا حدودی سخت است.آنطور که یکی از مسئولان سازمان توسعه تجارت اخیرا توضیح داده، آمار تجارت با آفریقا بیشتر از عددهای اعلامی است، اما ایران به دلیل محدودیتهای ناشی از اعمال تحریمها، صادرات مستقیم به این کشورها ندارد و محصولات ایرانی از طریق کشور دوم مانند امارات، ترکیه، قطر و عمان به این کشورها صادر میشود.
فرصت توسعه تجارت
سیدروحالله لطیفی، سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت در گفتوگو با جامجم در خصوص مزایای تجارت با کشورهای آفریقایی اظهار کرد: قاره آفریقا با دارا بودن ۱.۴میلیارد نفر جمعیت و۵۴کشور،یک فرصت بزرگ در حوزه روابط تجاری و اقتصادی است.وی افزود: ایران میتواند به واسطه نیاز این قاره به سوخت و انرژی، دارو، تجهیزات درمانی و بیمارستانی، فناوری و مکانیزاسیون در تولید محصولات کشاورزی، سرمایهگذاری و طراحی و ساخت امور زیر بنایی از جمله معدن، سد، راهسازی و پروژههای عمرانی، اورهال کردن پالایشگاهها، استخراج گاز، بازار مصرف مناسب مواد غذایی و محصولات صنعتی، تجاری و مصرفی و نیاز ما به کشت فراسرزمینی همراه با توانمندی کشورمان در صادرات خدمات فنی و مهندسی در این قاره فرصتها ضمن حفظ شئونات انسانی و حفظ منافع توأمان کشورمان و کشورهای آفریقایی حضور پیدا کند.
سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد: با این حال از این قاره همانطور که اشاره شد به عنوان قاره فرصتها یاد میشود که هم اکنون تجار و بازرگانان ایرانی میتوانند از بازار بکر کشورهای عضو این قاره استفاده کنند.وی افزود: آمارهای گمرک در سال گذشته نشان میدهد ۵۱ درصد صادرات ایران به این قاره مشتقات نفتی، شامل کود اوره، قیر، گاز مایع و انواع روغنهای صنعتی بود و بعد از آن ۳۷ درصد صادرات کشورمان را محصولات فولادی و آهنی به خود اختصاص داده است.
لطیفی گفت: مواد غذایی، مصالح ساختمانی، انواع فرش و کفپوش، شویندهها و لوازم بهداشتی، لوازم خانگی، دارو و تجهیزات پزشکی، لوازم صنعتی، قطعات خودرو، لاستیک، مواد معدنی، لوازم الکتریکی، لوستر، مبلمان و اسباببازی بوده است.
سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد: ضمن این که ۶۶ درصد واردات ایران از این قاره مواد غذایی و کشاورزی مانند چای، ذرت، قهوه، توتون، حبوبات، لاشه گوسفند و محصولات شیلاتی بودند و ۲۱ درصد نیز مواد معدنی مانند سنگ منگنز، سنگ و خاک روی، کنسانتره گروم، و ۱۳ درصد دیگر نیز عمدتا روغن صنعتی و گریس، انواع تسمه، ماشینآلات، مواد شیمیایی و صنعتی و لوازم یدکی بودند.
مجموع تجارت
مجموع تجارت ایران با۳۲کشورآفریقایی دربهار سال جاری یک میلیون و۵۶۷ هزارو۱۸۲ تن کالا به ارزش۷۳۳میلیون و ۳۳۶ هزار دلار بوده است.به طوری که مجموع صادرات ایران به یک میلیون و۴۸۸ هزارتن کالابه ارزش۶۶۳ میلیون و ۹۳۹ هزار دلار میرسد،همچنین ایران ازکشورهای آفریقایی ۷۹هزارو۱۸۲تن کالا به ارزش ۶۹ میلیون و۳۹۷هزاردلارکالا وارد کرده است.به همین دلیل میتوان گفت در مجموع تراز تجاری ایران باکشورهای آفریقایی ۵۹۵میلیوندلاربه سود کشورمان است.