هشدارهای روشن برای خاموشی

درطول سال‌های گذشته شاهد خاموشی‌های گسترده به دلیل کمبود برق بودیم و برخی کارشناسان نیز معتقدند در دولت سیزدهم با این‌که شاهد خاموشی در شبکه خانگی نبودیم اما قطع برق آنها در ساعات پیک مشکلاتی را برای آنها به وجود آورد که باعث شد ساعات تولید تغییر کند. یکی ازمحورهای اصلی رشد اقتصاد و تولید، برق و گاز است. با شروع فصل گرما شاهد افزایش مصرف هستیم و دوباره روند تولید کشور با اخلال روبه‌رو شده است. به‌تازگی مصطفی رجبی‌مشهدی، مدیرعامل شرکت توانیر و سخنگوی صنعت برق اعلام کرد، شنبه ۱۶تیرماه رکورد مصرف برق در کشورمان برای سومین‌بار در سال جاری شکسته شد و به عدد تاریخی ۷۶هزار و ۷۶۷ مگاوات رسید. 
وی افزود:افزایش دمای هوادرشمال وجنوب کشور،عامل اصلی افزایش قابل توجه مصرف برق است وبا تلاش تمامی دست‌اندرکاران صنعت برق کشور، شبکه برق ایران همچنان پایدار ماند. ازمردم می‌خواهیم با کاهش مصرف برق و صرفه‌جویی در این زمینه، کاری کنند که همگان از نعمت برق در فصل گرم سال بهره ببرند.تردیدی نیست صنعت برق بخش زیرساختی مهم هر کشوری است و قطعی برق می‌تواند به ازای هر ساعت،خسارت‌های سنگینی راازنظر اقتصادی به کشورها وارد کند. البته موضوع اصلی این است که به نظر می‌آید کمبود برق در حال تبدیل شدن به چالشی جدی برای کشورمان است و باید تدابیر لازم برای آن اندیشیده شود. در این زمینه به طور خاص باید به سه نکته پرداخت؛ نخست این‌که در صنعت برق کشورمان شاهد نوعی عدم توازن در تولید و مصرف هستیم. احداث هر نیروگاه تولید برق، میلیون‌ها دلار هزینه دارد و ایران به‌واسطه فشارهای اقتصادی قابل‌توجهی که در سال‌های اخیر به‌‌خاطر تحریم‌های خارجی و عدم جذب سرمایه‌گذاری خارجی کافی با آن مواجه است، نتوانسته متناسب با افزایش مصرف، بخش تولید برق را نیز توسعه بخشد.به بیان ساده‌تر، تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی قدرت‌های غربی علیه کشورمان یکی از نمودهای عینی اثرگذاری خود راعلیه منافع ملی درحوزه صنعت برق به نمایش گذاشته است.باوجود این،دست‌اندرکاران صنعت برق کشورمان در سال‌های اخیر با تلاش فراوان از تمامی ظرفیت‌ها استفاده کردند و مانع از ایجاد بحران‌های جدی برای ایران در این زمینه شدند.
 
سیاست‌های تشویقی کافی‌ نیست
درسال گذشته وزارت نیرو سیاست‌های تشویقی را برای مشترکان صنعت برق درنظر گرفت اما بررسی‌ها نشان می‌دهد به دستاوردها و اهداف تعیین‌شده دست نیافته‌ایم. کارشناسان دلیل اصلی این موضوع را قیمت‌گذاری برق می‌دانند. آنها می‌گویند تا زمانی که قیمت برق اقتصادی نشود و یارانه‌ زیادی که در این زمینه پرداخت می‌شود، ادامه داشته باشد، بعید است کاهش مصرف برق با سیاست‌های تشویقی ادامه‌ یابد.هرچند اکنون موضوع تعرفه پلکانی مطرح شده اما باید توجه داشت اقتصاد صنعت برق به‌خوبی نمی‌چرخد و در این زمینه باید تجدیدنظر صورت گیرد. سیاست‌های تشویقی برای افرادی که پرمصرف هستند تاثیر زیادی ندارد و تنها در صورتی می‌توان شاهد اجرای الگوی استاندارد مصرف باشیم که علاوه‌بر تعرفه پلکانی، سیاست‌های تنبیهی نیز اجرا شود. درواقع افرادی که مصرف بالای برق دارند، باید قیمت واقعی و همچنین سود تولیدکننده را بپردازند و یارانه‌ای برای آنها درنظر گرفته نشود. این موضوع مستلزم تفکیک کنتورهای مشترکان برق و همچنین در اختیار داشتن اطلاعات دهک‌بندی خانوار است. 

تنبیه در کنار تشویق
به نظرمی‌آید سیاست‌های تشویقی و تنبیهی برای مشترکان پرمصرف وغیرصرفه‌جو بایستی بیش ازپیش هدف بازبینی وتوجه قرار گیرد. دراین میان، شهروندان نیز بایداصلاح الگوی مصرف برق را برای بهره‌مندی همه مردم کشور از نعمت برق به نحوی جدی‌تر در دستورکار داشته باشند. موضوع دیگر این‌که شبکه تأمین برق کشور دروضعیت فعلی زیرفشاراست. با وجود این، باید توجه داشت که بعید نیست این فشارها در سال‌های آتی افزایش یابد. ازاین رو دردولت چهاردهم باید برنامه‌هایی روشن و مشخص برای توسعه شبکه برق کشورمان دردستورکارباشدونهادهای ذی‌ربط دراین زمینه دست به دست هم دهندوتحول قابل‌توجهی درحوزه صنعت برق کشورمان رقم بزنند. به بیان ساده‌تر،نباید اجازه داد فاصله میان بخش تولیدومصرف برق بیش ازاین افزایش یابد. موضوعی که صرفا با برنامه‌ریزی‌های روشن ومشخص امکان تحقق دارد و کوتاهی در این زمینه برای کشورمان هزینه‌زا خواهد بود. مصرف برق در کشورمان به‌تازگی برای سومین بار در سال جاری رکوردزنی داشت. به نظر می‌آید کمبود برق در حال تبدیل شدن به چالش جدی در کشورمان است و باید تدابیر لازم برای آن اندیشیده شود. ازجمله این‌که شهروندان باید اصلاح الگوی مصرف برق را برای بهره‌مندی همه مردم کشور از این نعمت خدادادی به نحوی جدی‌تر در دستورکار قرار دهند.