انگیزه دانش‌آموزی؛ چرا و چگونه؟

انگیزه دانش‌آموزان هم عامل درونی و هم بیرونی دارد. انگیزه بیرونی از محیط به دانش‌آموز داده می‌شود و تقویت آن از پاداش‌هایی مانند جوایز، پول، اعتبار اجتماعی و رتبه تحصیلی و تحسین دیگران (همکلاسی‌ها، اولیای مدرسه، والدین و بستگان) صورت می‌گیرد. انگیزه‌های درونی در ذهن فرد شکل می‌گیرد و نوعی لذت شخصی را به دنبال دارند (مانند رضایت خاطر حاصل از یادگیری و کسب دانش). باید اشاره کرد در انگیزه‌های درونی، فعالیت یادگیری و نتایج حاصل از یادگیری برای فرد اثر خودتقویتی دارد.

بیشترین نگرانی والدین زمانی صورت می‌گیرد که فرزندشان انگیزه تحصیلی خود را از دست می‌دهد و رفتارهایی از این قبیل در دانش‌آموز به چشم می‌خورد:

تمرکز پایین و بی‌توجهی و بی‌دقتی

مسؤولیت‌پذیری پایین و تنبلی بیش از حد

امتناع از رفتن به مدرسه یا رفتن به مدرسه با اجبار و اکراه

ابراز کسالت قبل از رفتن به مدرسه و بهانه تراشی مداوم برای حضور در مدرسه و غیبت‌های بی‌دلیل

امتناع از نوشتن تکالیف یا انجام تکالیف به صورت ناقص و بی‌نظم

اجتناب از درس خواندن و بی‌توجهی به تاریخ امتحانات

نداشتن برنامه‌ریزی درسی و توانایی تصمیم‌گیری ضعیف

انجام بیش از حد فعالیت‌های غیردرسی

تغییر در الگوی خواب (پرخوابی یا کم خوابی)

میل به ترک تحصیل و ابراز آن به والدین

رویاپردازی بیش از حد

چنانچه علائم و نشانه‌های بی‌انگیزه بودن در دانش‌آموز وجود داشته باشد لازم است ابتدا علل بی انگیزه بودن دانش‌آموز شناسایی شود و همچنین نشانه‌های اختلال افسردگی نیز مورد بررسی قرار گیرد سپس با توجه به نوع مشکل و عوامل ایجادکننده، درمان‌های نگرشی و انگیزشی در مورد دانش‌آموز به‌کار گرفته شود.

دکترمهرنوش دارینی

روان شناس و مشاور