نمایش دستکش مخملی‌ها

در همین رقابت‌های انتخاباتی ریاست‌جمهوری قبلی بود که دونالد ترامپ در رقابت با همتای دموکراتش از نقش دولت دموکرات آمریکا در ایجاد گروه تروریستی داعش در غرب آسیا گفت و افشا کرد که چه هزینه‌هایی برای ناامنی خاورمیانه از سوی آمریکا شده است.

رقابت‌های انتخاباتی آمریکا این روزها نیز با نزدیک شدن به انتخابات میاندوره‌ای کنگره بار دیگر داغ شده است و باراک اوباما و هم‌حزبی‌هایش به شدت مشغول ‌کل‌کل‌های انتخاباتی با جمهوریخواهان و ترامپ هستند. در این میان، جمهوری اسلامی ایران و برجام به یکی از محورهای دعواهای انتخاباتی تبدیل شده و جان کری که مسئولیت اصلی مذاکرات برجام را به عهده داشت هر روز در قالب مصاحبه و توئیت و ... پشت پرده‌هایی از دوران مذاکرات و پس از آن را افشا می‌کند. جالب اینکه پشت پرده‌های افشا شده از سوی وزیر خارجه پیشین آمریکا به صراحت نشان می‌دهد دموکرات‌ها نیز در مواضع ضدایرانی، تفاوتی با آمریکایی‌ها ندارند و تنها روش دیگری را برای این امر برگزیده بودند که ترامپ آن روش را بر هم زد و هیاهوی این روزها که توسط دموکرات‌ها به راه افتاده صرفا به دلیل روش انتخاب شده از سوی ترامپ است نه استراتژی‌های کاخ سفید.

ظاهرسازی دموکرات ‌ها و وقاحت جمهوریخواهان

با افزایش فشارهای آمریکا علیه ایران که پس از خروج واشنگتن از برجام،‌ سیر صعودی به خود گرفته، عده‌ای در داخل حسرت دوران اوباما را می‌خورند و با نزدیک شدن به انتخابات میاندوره‌ای آمریکا بار دیگر امید واهی بسته‌اند که شاید پیروزی دموکرات‌ها در کنگره، مقدمه‌ای باشد برای پیروزی‌های بیشتر این حزب و با روی کار آمدن یک رئیس‌جمهور دموکرات در انتخابات بعد، روابط ایران و آمریکا گل و بلبل شود و مشکلات اقتصادی دست از سر مردم ایران بردارد.

این در حالی است که اگر از ظاهر اتوکشیده و مودب دموکرات‌ها ، اوباما و جان کری بگذریم که آنها را از مسئولان فعلی کاخ سفید که به قول رهبر انقلاب «آدم‌های وقیحِ مُتهتّکِ پُرروی صریحِ شمشیر از رو بند» هستند متفاوت کرده، همه مقامات آمریکایی از دموکرات و جمهوریخواه در پس پرده یک استراتژی واحد را در مقابل ایران دنبال می‌کنند؛ استراتژی‌ای که در تقابل با ایدئولوژی‌های جمهوری اسلامی اعم از استقلال و حمایت از مستضعفان در سطح جهان و .... است.

در همین زمینه خوب است به بخش‌هایی از مصاحبه اخیر جان‌ کری که عده‌ای در داخل کشور تلاش دارند از او و هم‌حزبی‌هایش مجسمه‌ای از مهربانی و عطوفت ترسیم کنند توجه کنیم.

او چند روز قبل در گفت‌وگو با کریستین امانپور، مجری و خبرنگار سی‌ان‌ان درباره نگاه دولت اوباما به جمهوری اسلامی ایران که منجر به توافق برجام شد این‌گونه گفت: «رئیس‌جمهور اوباما، من و کابینه به صورت واضح با دخالت‌های ایران در یمن مخالفت کردیم و اقداماتی هم در این رابطه انجام دادیم. درباره اقدامات ایران در حزب‌ا... لبنان و حملاتشان به اسرائیل مخالفت کردیم. با دخالت‌هایشان در عراق مخالفت کردیم. ما از اقداماتشان که باعث بروز ناامنی در منطقه می‌شود راضی نیستیم. همه این موضوعات بر حق هستند.»

وزیر خارجه پیشین آمریکا پس از برشمردن همه این موارد راز نشستن آمریکا پای میز مذاکره در مورد موضوع هسته‌ای را فاش کرد و آن چیزی نیست جز گرفتن توانمندی هسته‌ای ایران برای فراهم شدن زمینه‌ فشارهای بیشتر بر این کشور. البته آن‌طور که کری می‌گوید آنها این اقدام را با این خیال واهی انجام داده‌اند که برای کنترل ایران ابتدا باید سلاح هسته‌ای را از این کشور گرفت. وزیر خارجه پیشین آمریکا در این باره می‌گوید: «تصمیم گرفتیم اگر قرار است بر سر این موضوعات (منطقه‌ای) به آنها فشار بیاوریم و کاری کنیم که رفتارشان عوض شود بهتر است با کشوری سر و کار داشته باشیم که سلاح اتمی نداشته باشد. برای همین ما می‌خواستیم که سلاح اتمی (قدرت هسته‌ای) آنها را بگیریم. بعد با همکاری چین و روسیه و دیگر کشورها ایرانی‌ها را مجبور کنیم که رفتارشان را در منطقه عوض کنند و همچنین سعی کنیم به راهکاری جدید برای امنیت منطقه دست یابیم. آنها هم آمادگی خود را برای گفت‌وگو اعلام کردند. »

پیگیری ماموریت، حتی پس از قدرت

محدود کردن ایران در منطقه، آنقدر برای آمریکایی‌ها دغدغه است که دموکرات‌ها پس از کنار رفتن از قدرت هم آن را پیگیری می‌کنند. نمونه آن باز هم سخنان جنجال‌برانگیز اخیر جان کری است. او چند روز پیش در مطلبی که حاشیه‌های زیادی به همراه داشت ضمن اعلام اینکه پس از کنار رفتن از مسئولیت وزارت خارجه، سه چهار بار با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان دیدار کرده موضوع این دیدارها را چنین عنوان می‌کند: کارم در این دیدارها مشاوره دادن به جواد ظریف، برای مواجهه با سیاست خارجی دونالد ترامپ نبود بلکه می‌خواستم متوجه شوم ایران ممکن است چه کاری برای بهبود مناسبات منطقه انجام دهد؟ بحران یمن چطور حل می‌شود؟ برای صلح در سوریه چه کار خواهند کرد؟

کری گفته «در این دیدارها به صراحت از ظریف خواستم که موضع جامعه جهانی درباره برنامه موشکی ایران و حمایتش از حزب‌ا... را درک کند. »

هدف واقعی آمریکا

کری پیش از این هم مواضع مشابه، کم نداشت. به عنوان مثال اسفند سال گذشته در کنفرانس امنیتی مونیخ با اشاره به تلاش‌های آمریکا و متحدانش برای محدود کردن فعالیت موشکی ایران گفت: «چطور می‌خواهیم درباره مساله موشکی با ایران توافق کنیم؟ کدام مسؤول ایرانی در شرایط فعلی، در موقعیتی قرار دارد که با ایالات متحده مصالحه کند یا بگوید که چنین توافقی پابرجا خواهد ماند؟ این لطمه‌ای است که در این گذار به ما وارد شد».

او در ادامه تاکید کرد: «اگر هدف واقعی مان این بود که در زمینه موشکی، حقوق بشر، مسائل تسلیحاتی یا تمام مسائل دیگر به توافق دست پیدا کنیم، جایگاه اخلاقی و باورپذیری مان را از دست دادیم». کری در سال 94 هم چند ماه پس از انعقاد توافق برجام در نشست خبری مشترک با وزیران خارجه انگلیس، ایتالیا، آلمان و فرانسه در پاریس گفت: آزمایش‌های اخیر موشکی ایران نقض قطعنامه‌های شورای امنیت است و در صورتی که ایران به آزمایش‌های موشکی ادامه دهد تحریم های بیشتری بر این کشور اعمال خواهد شد. این در حالی بود که قطعنامه 2231 با مشارکت تیم مذاکره‌کننده آمریکا که جان کری ریاست آن را بر عهده داشت تنظیم شده بود و فعالیت‌های موشکی ایران هیچ مغایرتی با این قطعنامه نداشت.

وزیر خارجه اسبق آمریکا پس از خروج آمریکا از برجام هم طی مصاحبه‌ای با تکرار اینکه واشنگتن باید توافق هسته‌ای با ایران را حفظ می‌کرد، گفت: «می‌شد این توافق را به عنوان اهرم فشاری برای وادار کردن ایران به امتیازدهی در موضوعات دیگر از جمله مسائل موشکی و منطقه‌ای مورد استفاده قرار داد.»

تفاوت دموکرات و جمهوریخواه از زبان اوباما

یافتن مواضع ضدایرانی در میان سخنان سایر مقامات دموکرات نیز کار دشواری نیست؛ از اوباما گرفته تا سایرین. اوباما در یک موضع‌گیری پس از توافق برجام با بیان اینکه فعالیت هسته‌ای و موشک بالستیک ایران تهدیدی واقعی نه تنها برای آمریکا بلکه برای همسایگان ایران و متحدان آمریکا است گفت: هرچند واشنگتن فعلا تعامل را در قبال ایران در پیش گرفته، اما در عین حال تمامی گزینه‌ها را برای خود محفوظ می‌داند.

وی افزود: بودجه دفاعی ایران 30 میلیارد دلار است و بودجه دفاعی ما نزدیک به 600‌میلیارد. ایران می‌داند که نمی‌تواند با ما مبارزه کند. ... دکترین من این است: ما تعامل می‌کنیم، اما همه ظرفیت‌هایمان را هم حفظ
می‌کنیم. اتهاماتی هم که اوباما علیه ایران مطرح می‌کند مشابه اتهاماتی است که همتای جمهوریخواه او مطرح می‌کند: «به‌درستی نسبت به ایران سوءظن وجود دارد. ایران از تروریسم دولتی حمایت کرده است. این کشور به طور مداوم، در عالی‌ترین سطوح، اظهارات ضداسرائیلی رقت‌آوری مطرح کرده است. این کشور مردم خود را سرکوب کرده و مدارک روشن و غیرقابل‌انکاری هست که نشان می‌دهد آن‌ها در گذشته برای ایجاد یک برنامه تسلیحاتی و مخفی کردن آن، تلاش کرده‌اند. خوب این جزو معلومات است. می‌شود درک کرد که چرا افراد هم اینجا و هم در دیگر نقاط جهان، نگران هستند.»

اوباما در ادامه به روشنی تنها تفاوت دموکرات‌ها و جمهوریخواهان را عنوان می‌کند: «با در نظر داشتن اینکه ما همه گزینه‌هایمان را حفظ می‌کنیم و سهل‌انگار نیستیم، باید بگوئیم که «بگذار امتحانش کنیم»، چراکه اگر ما بتوانیم این مسائل را به صورت دیپلماتیک حل کنیم، امن‌تر خواهیم بود، ایمن‌تر خواهیم بود، برای دفاع از متحدمان در جایگاه بهتری قرار داریم و دنیا را چه دیدید؟ شاید ایران عوض شد. اگر هم نشد، ظرفیت بازدارنده ما، برتری نظامی ما پابرجا خواهد بود... ما توانمان برای دفاع از خود یا متحدانمان را از دست نمی‌دهیم. در چنین شرایطی، چرا نباید آن را بسنجیم؟»

تاکتیک‌هایی که گاهی متفاوت است

با نگاهی به مواضع کشورهای اروپایی که در ماه‌های گذشته به ظاهر در حال تلاش برای حفظ برجام هستند می‌توان به روشنی ملاحظه کرد که هدف آنها نیز از حفظ توافق هسته‌ای همان اهدافی است که آمریکایی‌ها دارند یعنی محدود کردن فعالیت‌های منطقه‌ای و توانمندی‌های موشکی ایران. حال آنچه ترامپ انجام داده و انتقاد دموکرات‌ها و اروپایی‌ها را به دنبال داشته این است که فکر می‌کند می‌تواند از روشی دیگر غیر از برجام، جمهوری اسلامی ایران را به مسیری که مطلوب آمریکاست بیاورد وگرنه تفاوتی در استراتژی دموکرات و جمهوریخواه و متحدان غربی آمریکا وجود ندارد.

حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل بین‌الملل در همین زمینه در گفت‌و‌گو با جام‌جم، با بیان اینکه استراتژی آمریکا در قبال ایران واحد، اما تاکتیک‌ها و روش‌های اتخاذ شده علیه کشورمان متفاوت است، گفت: استراتژی این کشور در تعارض صد در صدی با ایران است.

وی با بیان این‌که آمریکا گفتمان انقلاب اسلامی را قبول ندارد گفت: اساس این گفتمان استقلال است؛ در حالی آمریکا خواهان زیر سلطه گرفتن جمهوری اسلامی ایران است.

این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه خودکفا بودن و شعار «ما می توانیم» از دیگر ویژگی های انقلاب اسلامی است تصریح کرد: تک تک این ویژگی ها با منافع آمریکا در تعارض است. بهشتی‌پور گفت: علیرغم وحدت استراتژی در آمریکا، بعضی از روسای‌جمهور آمریکا تاکتیک‌هایی اتخاذ کرده‌اند که در برخی موارد به نفع ایران، به نفع آمریکا یا علیه کشورمان بوده است.

البته دموکرات‌ها تلاش دارند با نوعی دوگانه‌سازی، مواضع خود در مقابل ایران را متفاوت از جمهوریخواهان نشان دهند و در همین زمینه کری بارها جمهوریخواهان و دولت ترامپ را متهم کرده که قصد براندازی نظام جمهوری اسلامی را دارند. جمهوریخواهان اما این اتهامات را رد می‌کنند و می‌گویند با وجود فشارهایی که به ملت ایران وارد می‌کنند قصدشان براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران نیست. در همین زمینه هیثر ناوئرت، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پیامی توئیتری اعلام کرد: برخلاف اظهارات جان کری سیاست آمریکا بر تغییر نظام در ایران نیست. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در ادامه این پیام نوشت: جان بولتون (مشاور امنیت ملی آمریکا) و مایک پمپئو (وزیر خارجه) در این مورد شفاف سازی کرده اند. ما از نظامی که مردم ایران خواستار آن هستند، حمایت می‌کنیم.

مروری بر مواضع مقامات آمریکا اعم از دموکرات و جمهوریخواه، اثبات می‌کند که امیدواری به آمریکا برای حل مشکلات داخلی کشور، سرابی بیش نیست و گذشته نیز نشان می‌دهد که هرگاه امیدی به آمریکایی‌ها بسته شده، نتیجه‌اش ناامیدی بوده است.

برخی مواضع ضد ایرانی کری و اوباما

اوباما: به درستی نسبت به ایران سوءظن وجود دارد. ایران از تروریسم دولتی حمایت کرده است. این کشور مردم خود را سرکوب کرده و مدارک روشن و غیرقابل‌انکاری هست که نشان می‌دهد آن‌ها در گذشته برای ایجاد یک برنامه تسلیحاتی و مخفی کردن آن، تلاش کرده‌اند.

کری: در صورتی که ایران به آزمایش های موشکی ادامه دهد تحریم های بیشتری بر این کشور اعمال خواهد شد .