قدیمی‌ترین تصاویر از سگ‌ها

باستان‌شناسان از کشف حکاکی‌های سنگی 8000ساله‌ای در نواحی شمال‌غربی صحرای عربستان خبر دادند که صحنه‌های شکار و بویژه سگ‌های قلاده‌دار را به تصویر کشیده‌اند. این حکاکی‌ها قدیمی‌ترین تصاویر یافت‌شده از سگ‌های قلاده‌بسته است و نشان می‌دهد انسان‌ها حتی پیش از آغاز یک‌جانشینی و کشاورزی سعی به تعلیم و اهلی‌کردن سگ‌ها داشته‌اند. تمام سگ‌های به تصویر کشیده‌شده در این حکاکی‌ها در اندازه‌ متوسط ترسیم شده‌اند و از لحاظ گوش‌های سیخ، پوزه‌ کوتاه و دم حلقه‌ای به سگ‌های امروزی شباهت دارند که هنوز هم در مناطق بیابانی خاورمیانه یافت می‌شوند. این سگ‌ها در حالت کمک به انسان‌ها در شکار حیواناتی مانند شیر، بزکوهی و اسب ترسیم شده‌اند. به گردن بعضی از این سگ‌ها، قلاده بسته شده و قلاده‌شان نیز به کمر صاحبان‌ آنها وصل است. حتما می‌پرسید چرا دور کمر؟ احتمالا به این علت که خود شکارچی باید دستش را برای استفاده از تیروکمان آزاد نگه می‌داشت.

پژوهشگران بر این باورند سگ‌های قلاده‌دار در این حکاکی‌ها بنا به دلایل مختلفی ازجمله تلاش برای اهلی‌کردن یا برخورداری از شامه‌ قوی توسط صاحبان‌شان به قلاده بسته شده‌اند. حکاکی‌ها به‌طورکلی حاکی از آنند برخی جوامع انسانی حتی از دوران پیشا‌ـ نوسنگی به تعلیم سگ‌های شکاری مبادرت کرده‌اند. همچنین پژوهشگران معتقدند هرکدام از این سگ‌ها به‌منظور انجام بخش خاصی از فرآیند شکار تعلیم می‌دیدند. برای مثال، بعضی‌ سگ‌ها که شامه‌ قوی‌تری داشتند، وظیفه‌شان صرفا ردیابی بوی حیوان شکار بود، درحالی که بعضی دیگر به‌طور خاص به‌منظور محاصره و حمله به حیوان شکار تعلیم داده می‌شدند. در این میان، عده‌ای از شکارچیان نیز از سگ‌های تعلیم‌داده‌شده با هدف محافظت از خودشان در حین شکار حیوانات درنده یا حمل گوشت شکار به محل استقرار قبیله استفاده می‌کردند.

مطالعات ژنتیک و باستان‌شناسی حاکی از آن است نخستین‌بار سگ‌ها در حداقل 15 هزار سال گذشته اهلی شدند و نژادشان نیز گویا به گرگ‌های خاکستری برمی‌گشته است. البته، هنوز هم دقیقا مشخص نیست اهلی‌کردن سگ‌ها از چه زمانی و کجا آغاز شد. اما درمورد حکاکی‌های فوق گفته می‌شود هشت یا 9 هزار سال قدمت دارند و از دوران پیشا‌ ـ‌ نوسنگی، یعنی پیش از آغاز کشاورزی، برجای مانده‌اند؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت اهلی‌کردن سگ‌ها در شبه‌جزیره عربستان بسیار زودتر از آنچه در گذشته تصور می‌شده، آغاز شده است. ناگفته نماند این حکاکی‌ها از لحاظ قدمت به نقاشی‌های8000ساله‌ای که از سگ‌ها روی سفال‌های ایرانی کشیده شده‌اند، بسیار نزدیکند. این نقاشی‌ها را تا پیش از کشف اخیر، قدیمی‌ترین تصاویر ترسیم‌شده از سگ‌ها می‌دانستند.

منبع: Live Science