مشکلات بانکی دلار را گران کرد

از سوی دیگر انتظارات تورمی که مردم از نرخ ارز دارند و خریدهای فصلی و تسویه‌حساب با مشتریان خارجی تجار ایرانی قبل از ماه ژانویه بخش اجتماعی را تشکیل می‌دهد که تغییر در هرکدام از آنها باعث نوسان قیمت ارز خواهد شد.

دلار به طور معمول پرنوسان‌ترین واحد پول در دنیاست و کشورهایی که نسبت به این ارز، وابستگی بیشتری دارند زودتر در معرض خطر نوسان قرار می‌گیرند.

از سوی دیگر کشورهای تک‌محصولی که واردات زیادتری نسبت به کشورهای تولیدکننده دارند نوسانات نرخ ارز به صورت مستقیم روی اقتصاد آنها تأثیر می‌گذارد.

در ایران نیز همین شرایط را شاهد هستیم، اما مردم باید بپذیرند که دلار و ارزهای دیگر هم مانند یک کالا باید در زمان‌هایی با نوسان همراه شود و قیمت آن بالا برود البته بررسی قیمت ارز در طول چهار سال گذشته نشان می‌دهد تنها 10 درصد رشد اتفاق افتاده و نوسان در طول این سال‌ها خیلی زیاد نیست.

یکی از عواملی که اکنون باعث شده تا دلار در بازار گران شود عادی نبودن نقل و انتقالات پول در شبکه بانکی و رفع نشدن تحریم‌های بانکی است. 60 درصد ارز کشور از‌سوی بانک مرکزی تأمین می‌شود و هنوز مشکلات مربوط به نظام بانکی در بُعد بین‌الملل حل نشده و باعث نوساناتی در بازار ارز شده است.

در این شرایط نباید فراموش کرد که اگر مابه‌التفاوت ارز داخلی با ارز خارجی را محاسبه و لحاظ نکنیم بازار خود‌به‌خود عمل خواهد کرد و اعمال دستور به بازار، امکان‌پذیر نیست. به نظر می‌رسد قیمت دلار باید سالانه 2 درصد پایین‌تر از تورم، رشد قیمت را تجربه کند تا مدیریت واردات اتفاق بیفتد.

برخی کارشناسان عنوان می‌کنند که دولت برای کسری بودجه اقدام به افزایش نرخ ارز کرده، اما به نظر می‌رسد این تحلیل خیلی درست نباشد. زمانی که قیمت دلار بیش از اندازه رشد می‌کند اعتماد مردم نسبت به دولت کاهش می‌یابد و دولت این اعتبار را به اعتبار ریالی نمی‌فروشد.

سید کمال سیدعلی - معاون اسبق ارزی بانک مرکزی